Анализата на ЕМЦДДА и Европол го опфаќа синџирот на снабдување од производство и трговија до дистрибуција и употреба. Исто така таа детално ги прикажува процесите, материјалите и криминалните актери вклучени во различни фази и нивоа на пазарот. Европа е главен светски производител на амфетамин. Производството е главно концентрирано во Холандија и во Белгија, каде што тоа вообичаено се одвива во големи капацитети што користат сложена опрема. Производството се заснова на методи што користат меѓународно ограничена хемикалија (BMK), која вообичаено се произведува во Европа
ПРЕСЕК НА НАЈНОВАТА АНАЛИЗА ОД ЕВРОПСКИОТ ЦЕНТАР ЗА МОНИТОРИНГ НА ДРОГИ И ЗАВИСНОСТИ ОД ДРОГИ (ЕМЦДДА) ЗА СИНТЕТИЧКИОТ СТИМУЛАНС АМФЕТАМИН
Амфетаминот е најчестиот синтетички стимуланс достапен во Европа, која претставува голем и стабилен пазар, вреден минимум 1,1 милијарда евра годишно, се наведува во најновата анализа направена од Европскиот центар за мониторинг на дроги и зависности од дроги (ЕМЦДДА) и од Агенцијата на Европската Унија за соработка за спроведување на законот (Европол).
Во извештајот се отвораат значајни прашања, кои се однесуваат не само на производството на амфетамини туку и на штетноста од остатоците по животната средина по нивното производство.
Амфетаминот што се произведува во ЕУ целосно се консумира во Унијата
Анализата го опфаќа синџирот на снабдување од производство и трговија до дистрибуција и употреба. Исто така, детално ги прикажува процесите, материјалите и криминалните актери вклучени во различни фази и нивоа на пазарот.
Европа е главен светски производител на амфетамин, заедно со Блискиот Исток. Употребата на амфетамин е исто така концентрирана во овие два региона. Во Европа, амфетаминот во голема мера се консумира како прашок и паста, додека на Блискиот Исток најмногу се користи како таблети каптагон. Околу 10,3 милиони возрасни Европејци (15-64 години) користеле амфетамини во текот на нивниот живот, а два милиона ги користеле во последната година.
Речиси целиот амфетамин што се консумира во ЕУ се произведува дома. Производството е главно концентрирано во Холандија и во Белгија, каде што тоа вообичаено се одвива во големи капацитети што користат сложена опрема. Производството се заснова на методи што користат меѓународно ограничена хемикалија (BMK), која вообичаено се произведува во Европа од неограничени „дизајнерски прекурсори“, кои според анализите се увезени од Кина.
Европските производители на амфетамини се приспособливи и иновативни. Традиционалните методи на производство на амфетамин беа поедноставени со текот на годините за да се користат помалку хемикалии и помалку опрема, додека се испорачува сличен финален производ со поголем профит.
Во некои случаи производството на производот за широка потрошувачка не е завршено во лабораториите каде што се синтетизира. Наместо тоа, амфетаминот се извезува како базно масло и се претвора во амфетамин сулфат во лаборатории на други места. Тоа предизвикува загриженост поради ширењето на таквите „лаборатории за конверзија“ во повеќе земји од ЕУ.
Помеѓу 2019 и 2021 година во ЕУ беа демонтирани 337 локации поврзани со недозволено производство на амфетамин. Производството на амфетамин во големи размери генерира огромни количества хемиски отпад што ѝ штети на животната средина, создавајќи ризици по здравјето на луѓето и високи трошоци за локалните општини.
Дали побарувачката за таблети каптагон на Блискиот Исток ќе доведе до зголемено производство во ЕУ?
Само мал дел од амфетаминот произведен во ЕУ се користи за производство на таблети каптагон, кои главно се продаваат на потрошувачките пазари на Блискиот Исток. Тоа се случува ретко, главно во Холандија, често по нарачка.
Изгледа дека криминалните мрежи на ЕУ поврзани со дрога не се поинаку вклучени во трговијата со каптагон и не е пријавена значителна употреба на каптагон од страна на земјите членки на ЕУ. Земјите на ЕУ главно се вклучени како претоварни точки помеѓу земјите што произведуваат каптагон надвор од ЕУ (Либан и Сирија) и пазарите се на дестинации во и околу Арапскиот Полуостров. Анализата го отвора прашањето дали побарувачката за таблети каптагон на тие пазари може да претставува можности за производителите на дрога со седиште во ЕУ да го зголемат производството на амфетамин за извоз.
Пазарот на синтетички дроги изнесува милијарди евра секоја година
Криминалните мрежи вклучени во недозволената трговија со амфетамини се деловно ориентирани, кооперативни и приспособливи, честопати користат меѓусебни ресурси и инфраструктура или учествуваат во заеднички криминални потфати. Токму оваа анализа покажува како логистичката поддршка стана паралелна работа, при што некои криминални актери дејствуваат како даватели на услуги, специјализирани за обезбедување хемикалии, опрема и експертиза потребни за поставување и управување со производствени капацитети. Правните деловни структури често се злоупотребуваат за да се олеснат производството, трговијата и дистрибуцијата. Криминалците исто така прибегнуваат кон насилство и корупција кога е потребно за да ги исполнат своите цели.
– Пазарот на синтетички дроги изнесува милијарди евра секоја година, а нивното производство станува сѐ пософистицирано. Дистрибутивните мрежи стануваат попаметни, а самите лекови поштетни. Големо количество токсичен хемиски отпад создаден со хемиска синтеза е пуштен во природата, загрозувајќи ги јавното здравје и безбедноста. Европол постојано ја следи оваа погубна закана и обезбедува врвна оперативна поддршка за истрагите во земјите членки – истакна извршната директорка на Европол, Кетрин де Боле.
Директорот на Европскиот центар за мониторинг на дроги и зависности од дроги, Алексис Гуздел, истакна дека денес амфетаминот е најчестата синтетичка стимулативна дрога во Европа.
– Иако неговиот пазар останува релативно стабилен, не треба да го потценуваме влијанието на лекот врз здравјето и безбедноста на Европејците. Не само што влијае на поединците туку влијае и на заедниците околу и надвор од производствените области преку штети на животната средина и последиците по здравјето на луѓето. Европа е глобален производител на амфетамин и за секој произведен килограм амфетамин може да се генерираат речиси 40 килограми хемиски отпад. Тоа, за возврат, се фрла во нашата почва и вода. За справување со овие прекугранични предизвици, од витално значење е земјите членки да соработуваат, да споделуваат знаење и да ја подобрат подготвеноста – нагласи тој.
