И покрај внатрешната блокада за трговија со оружје на Украина, САД ја реализираа продажбата, но по заобиколен пат
Помошта на САД за Украина се одолжува, поточно блокирана е веќе четврти месец. Причина за тоа е ставот на републиканската партија, која има низа забелешки и аргументи за прекршување на процедурите, па дури и конкретно посочува докази за одредени заобиколувања на процедурите и кршења на законската регулатива по таа основа. Меѓутоа, исклучително интересен момент што деновиве беше публикуван во повеќе реномирани медиуми е тој што Владата на САД и претседателот Џо Бајден, и покрај блокадата за снабдување на оружје за Украина, најдоа заобиколен пат да им достават оружје и муниција на украинските сили. Тоа е, во суштина, американска верзија на моделот на т.н. „германска кружна трговија со оружје“ (Рингтауш).
Што значи кружна трговија и каков е тој заобиколен пат на продажба на оружје?
Тоа практично значи дека Соединетите Американски Држави ѝ подаруваат на Грција свое постаро „вишок оружје“, со договор дека Грција ќе ѝ донира на Украина дел од „своето вишок оружје“.
Грчките медиуми минатата недела ја пробија дотогаш добро чуваната вест. Според весникот „Катимерини“, но и други медиуми, администрацијата на Бајден ѝ понудила на грчката влада три патролни чамци од класата „заштитник“ од 87 метри, два авиона „локхид мартин Ц-130Х“, 10 турбопроп-мотори „алисон Т56“ за патролни авиони „локхид П-3“ плус 60 М-2 борбени возила „бредли“ и пратка транспортни камиони.
Целиот овој пакет е американски воен вишок – и е достапен за Грција, бесплатно, во рамките на американско правно тело наречено „прекумерни одбранбени написи“ (ЕДА). Федералниот закон му дозволува на американскиот претседател да прогласи воени системи за вишок на потребите, да им додели вредност – потенцијално нула долари – и да ги подари, под услов примачот да ги транспортира.
Законот ги ограничува годишните трансфери на ЕДА на 500 милиони долари. Истиот закон не ја диктира вредноста што претседателот му ја доделува на вишокот оружје. Во писмото до грчкиот премиер Киријакос Мицотакис, американскиот државен секретар Ентони Блинкен ги опиша бродовите, авионите, моторите и возилата како „бесплатни отстапки“.
Подароците на ЕДА за Грција го комплетираа поголемиот пакет оружје, кој вклучува 40 стелт-ловци „локхид Ф-35“, кои Грција ги купува за 8,6 милијарди долари. Администрацијата на Бајден претходно одобри, во 2022 и 2023 година, финансирање од 60 милиони долари за купување оружје од Атина.
Во замена за оваа великодушност, Американците сакаат Грците да им донираат повеќе оружје на Украинците. „Остануваме заинтересирани за одбранбените капацитети што Грција би можела да ѝ ги пренесе или продаде на Украина“, напиша американскиот државен секретар Ентони Блинкен.
Американците дури понудија дополнителна награда откако ќе заврши донацијата. „Доколку овие капацитети се од интерес за Украина и во очекување на процена на нивниот статус и вредност од страна на американската влада, можеме да ги истражиме можностите за можно дополнително финансирање на странските вооружени сили до 200 милиони долари за Грција“.
Голем арсенал оружје произведено од Советскиот Сојуз што го има Грција во своите воени складишта ќе биде префрлено во Украина
Грчки „Катимерини“ пишува дека грчката војска оперира, или чува во складиште, голем арсенал оружје произведено од Советскиот Сојуз (и од САД), кое би било од непосредна вредност за украинската војска – особено батериите за воздушна одбрана со долг дострел „С-300“ и возила „хок“, „тор“ и „оса“ за противвоздушна одбрана со краток дострел и противвоздушна одбрана „ЗУ-23-2“. Исто така располага и со муниција за сите овие системи.
Дел или целото тоа оружје би можело да се упати кон Украина.
„Политичкото и военото раководство веќе ги даде потребните насоки за застарените системи и опрема што веќе не се користат од грчката армија да бидат префрлени во Украина“, се наведува во статијата на „Катимерини“.
Трансферот на грчкиот пакет беше деликатен, бидејќи тензиите меѓу Грција и Турција значат дека Соединетите Американски Држави обично им нудат на двете земји ново оружје во исто време – и во приближно исто количество.
Така, не е случајно што, истовремено со грчкиот договор за оружје, Стејт департментот на САД ѝ одобри на Турција да потроши 23 милијарди долари на 40 нови ловци „локхид Ф-16“ и 79 комплети за надградба за постарите „Ф-16“, плус муниција за ловците. Договорот исто така беше награда за Турција конечно да се согласи Шведска да влезе во НАТО.
Кружната трговија ќе продолжи
Германската програма Рингтауш го забрза начинот до Украина да пристигнат голем број тенкови и друго тешко оружје. Трговијата (кружно и во прстени) на Америка би можела да го стори истото тоа – потенцијално во уште поголем обем. Грција не е единствената земја со старо оружје што би можела да го подари, доколку САД понудат нешто за возврат.
Тоа што Бајден и неговиот државен секретар Блинкен ја поддржуваат трговијата во прстени базирана на ЕДА не треба да биде изненадување за блиските набљудувачи на американската политика. Минатата есен републиканците во американскиот Конгрес јасно ставија до знаење дека веројатно никогаш нема да одобрат директна воена помош за Украина. И така, доколку не дојде до законски пробив, претседателот на САД, Бајден, не може да добие дополнителни 61 милијарда долари во чистото финансирање што го сака за Украина.
Рингтауш е германски патент за помош на Украина
Рингтауш е процедура развиена од германската влада за поддршка на украинските воени напори во соработка со соседните европски земји и партнерските нации на НАТО. Притоа, земјите на НАТО префрлаат тешка опрема од советската ера во Украина, добивајќи вишок системи од Запад за возврат. Големиот германски производител на специјална опрема „Рајнметал“ меѓу другото учествуваше во мултилатерална размена на опрема со вооружените сили на Чешка, Словачка и Грција, снабдувајќи ги со водечки борбени тенкови и борбени возила на пешадијата.
Во мултилатерална размена на опрема, или Рингтауш, германскиот производител „Рајнметал“ ѝ обезбеди на Словенија воени камиони со замена на каросеријата по налог на германската влада. Четириесет новоизградени камиони, базирани на УТФ, транспортни возила што „Рајнметал“ ги произведува за Бундесверот, во декември 2022 година ѝ се предадени на словенечката војска во Љубљана. Во замена за новите воени камиони, словенечките вооружени сили ѝ испорачаа значителна воена помош на Украина неколку недели претходно. Покрај возилата, Словенија доби дополнителна опрема, како и иницијален сервисен пакет, вклучувајќи и обука.
