Земјите од Западен Балкан што се стремат да ѝ се приклучат на ЕУ можат да сметаат на поддршката на Словенија во нивниот обид да се приклучат на блокот, пишуваат словенечките лидери Наташа Пирц Мусар, Роберт Голоб и Тања Фајон
На 21 јуни се навршија 20 години од самитот ЕУ – Западен Балкан во Солун, Грција. На овој историски настан, Европската Унија и земјите пристапници и потенцијални кандидати од Западен Балкан во тоа време се обврзаа една на друга.
ЕУ се заложи за европската перспектива на Западен Балкан додека земјите од регионот ги поддржуваат заедничките вредности на демократијата, владеењето на правото, почитувањето на човековите и малцинските права, солидарноста и пазарната економија.
Заклучоците од самитот остануваат постојана заложба за сите нас – ЕУ со нејзините земји-членки, вклучувајќи ги и Словенија и Западен Балкан.
Словенија високо го цени самитот, бидејќи даде нова надеж за стабилизација на регионот по години војни, политичка нестабилност и економска стагнација по распадот на Југославија.
Тоа му даде живот на сонот за европска иднина што ќе доведе до позитивни промени: зголемен просперитет, подобрена поврзаност и подобрени контакти меѓу луѓето.
Во последните дваесет години е постигнато многу преку соработката. Западен Балкан забележа општа стабилност. Земјите од регионот денес ги уживаат придобивките од безвизниот режим и оттогаш регионот бележи постојан економски напредок.
ЕУ е убедливо најголемиот донатор и инвеститор во регионот, бидејќи природно гравитира кон Западен Балкан, и обратно.
Словенија е цврст поддржувач на проширувањето во рамките на Европската Унија. Ние им помогнавме на нашите партнери од Западен Балкан со давање на нашата политичка поддршка и со поддршка на процесите поврзани со проширувањето во регионот. Помогнавме на секој можен начин. Ова е нашата долгорочна политика, која нема да се промени.
Сепак, не е тајна дека многу можности се пропуштени и на двете страни. Се чини дека првичниот ентузијазам за реформи во Западен Балкан делумно испари во текот на двете децении и дека, како резултат на тоа, светлината на крајот од тунелот што укажува на членството во ЕУ се чини дека е подалеку отколку што се надевавме дека ќе биде оваа точка.
Сепак, ЕУ се справуваше со сопствените предизвици, а проширувањето не беше секогаш приоритет. Европската Унија сега е принудена да се справи со последиците од војната во Украина, што нѐ натера да го преиспитаме нашиот пристап кон процесот на проширување на ЕУ воопшто.
Сметаме дека е јасно дека процесот на проширување во основа е стратегиски избор, а не само техничка вежба. Сепак, натамошното проширување мора да ја следи основната визија на процесот на европска интеграција, која се заснова на солидарноста и вистинскиот напредок на земјите кандидати. Потребни се храбри политички одлуки.
Нашите пораки до регионот, до Европа и до светот се јасни.
Прво, ЕУ е објективно многу добар избор за регионот, но на земјите од Западен Балкан им останува да одлучат за нивната иднина.
Второ, Словенија нема себични интереси во регионот. Нашата политика е водена од солидарноста со земјите и луѓето од Западен Балкан. Словенија го сака она што го сака народот: стабилност и безбедност како предуслов за просперитет и економски напредок.
Земјите од Западен Балкан што се стремат да влезат во ЕУ можат да сметаат на Словенија, сега и во иднина.
Наташа Пирц Мусар е претседателка на Република Словенија, Роберт Голоб е премиер, а Тања Фајон е министерка за надворешни и европски работи на Република Словенија.
