Оние што се поблиски до власта веќе и во приватни разговори ја нарекуваат државата Северна и како да се обидуваат да го нагласат тоа, додека приврзаниците на опозицијата упорно се држат до терминот „Република Македонија“, иако во согласност со договорот, кога тие би дошле на власт би морале да го употребуваат новото уставно име, барем во формалната комуникација
Рефлексиите по потпишувањето на Преспанскиот договор не стивнуваат, иако помина повеќе од една година, а македонската страна не само што доследно ги почитува одредбите од договорот, туку, се чини, дека на моменти и ги надминува, оставајќи впечаток како да сака да ѝ се додвори на Грција.
Според договорот, обврска на власта и на нејзините претставници е доследно да го употребува новото државно име што и го прави, но зачудува со колкав ентузијазам новото име го употребуваат и оние што немаат таква обврска.
Оние што се поблиски до власта веќе и во приватни разговори ја нарекуваат државата Северна и како да се обидуваат да го нагласат тоа, додека приврзаниците на опозицијата упорно се држат до терминот „Република Македонија“, иако во согласност со договорот, кога тие би дошле на власт би морале да го употребуваат новото име во формалната комуникација.
Поделеноста е особено забележлива на социјалните мрежи, каде што се води вистинска „војна“ меѓу таканаречените „северџани“ и „патриотите“, каде што повеќе не се знае што е вистина, а што лага, сè во насока едните да се претстават како предавници, а другите како борци за Македонија и за зачувување на македонскиот идентитет.
Според некои од експертите со кои се консултиравме, тенденцијата новото име сè повеќе да се употребува и онаму каде што не мора, има цел тоа полека да навлезе во психата на луѓето.
– Постојат два феномена во целава работа. Првиот е дека сè повеќе странците нè ословуваат како „северномакедонци“. Факт е дека нè обезличија и паѓаат во вода сите приказни дека сме постигнале успешен договор со Грција. Вториот феномен е дека иако приватно може да си кажуваме Република Македонија, има тенденција од власта што сугерира на засилена употреба на новото уставно име – вели професорот Јове Кекеновски.
Според него, на тој начин власта сака новото име да го вметне во психата на граѓаните.
– Тоа е еден вид манипулација и злоупотреба, да се употребува името што го договориле двете страни, без да се води сметка дека граѓаните приватно имаат право да го употребуваат името „Република Македонија“ – истакнува Кекеновски.
Професорката Билјана Ванковска вели дека новата состојба најдобро се пренесува во општеството ако таа им се всади во главите на децата уште во најнискиот стадиум на образование.
– Имплементацијата на националниот инженеринг (Преспа) има многу лица, а она што отсекогаш го сметав за најпогубно е всадувањето на нивните политички мантри во главите на децата преку училишниот систем. Не е толку опасно ако ви издадат документ на кој лепнале Северна, но кога децата ги тренираат и дисциплинираат – тоа е долгорочна операција на асимилација и одродување – пишува професорката Билјана Ванковска на Фејсбук, коментирајќи дел од написите за наводно исфрлање на македонската химна од наставните програми за основно образование.
Додека кај нас се води агресивна кампања од едни за прифаќање, а од други за отфрлање на новото име, сегашната грчка власт речиси и да не го споменува новото име на соседната држава, продолжувајќи да ја нарекува „Скопја“. Грчките политичари отворено кажаа дека никогаш нема да кажат македонски премиер, или македонски министер, иако во договорот од Преспа во членот 7 не се оспорува употребата на придавката „македонски“. Згора на тоа, најавуваат силна кампања за заштита на терминот „македонски“ во секоја сфера, па дури и „пријателско“ убедување самите да се откажеме од македонизмот.
Ефектите од договорот од Преспа почнуваат да се чувствуваат, а наводните „случајни“ интерпретации со термините „северномакедонци“ и „северномакедонски“ сè почесто се случуваат и, веројатно, ќе се случуваат и во иднина. Останува отворено прашањето дали косите црти во изводите од матичните книги на родените можеби биле резервирани за нив.
Химната ги распеа социјалните мрежи
Деновиве низ повеќето медиуми проструи веста дека наводно од учебниците по музичко образование за шесто одделение е исфрлена македонската химна. Тоа предизвика бурни реакции токму на социјалните мрежи, а многумина оваа вест ја поврзаа со контроверзната изведба на химната од страна на Тамара Тодевска на прославата во Амбасадата на САД, кога пејачката иззеде одделни стихови во кои се спомнуваат Македонците и нивната борба, при што многумина тоа го протолкуваа како почеток на постепеното бришење на македонскиот идентитет.
Сега и веста за наводното исфрлање на химната од образовниот процес во основното образование и вметнување на песни во кои се споменува новото име на државата многумина ја прокоментираа како самонегирање, иако тоа од нас не се бара во Преспанскиот договор, туку таму се споменува формирање заеднички комисии што треба да ги прегледаат учебниците и од нив да ги исфрлат наводните иредентистички содржини.
Веста експресно беше демантирана од страна на Бирото за развој на образованието при Министерството за образование и наука.
– Со химната на Република Северна Македонија учениците се запознаваат уште во прво одделение по наставните предмети Општество и Музичко образование, како и во петто одделение, каде што јасно стои во наставната програма по Општество дека учениците преку интегрирани активности по Музичко и по Ликовно образование ги изработуваат симболите и ја учат химната на Република Македонија (наставна програма од 22.5.2008 година) – се вели во реакцијата од Бирото за развој на образованието.
Оттаму уште истакнуваат дека изработката на новите наставни програми не е направена за да се избрише химната.
– Изработката на новите наставни програми нема никаква поврзаност, ниту „умисла“ да се отстрани химната од наставните програми, туку и понатаму останува како досега таа да се изучува во основното училиште и да се изведува кога тоа го бара наставната програма или во различни свечени пригоди во училиштата – пишува во реакцијата.
