Во експликацијата на Петар Акопов се анализира феноменот на глобализацијата низ една многу интересна диоптрија – аналитичар од Истокот анализира низ диоптријата на англосаксонските стратези!
ЕКСПЕРТ ОД ИСТОКОТ ГО АНАЛИЗИРА ФЕНОМЕНОТ НА ГЛОБАЛИЗАЦИЈАТА НИЗ ДИОПТРИЈАТА НА АНГЛОСАКСОНСКИТЕ СТРАТЕЗИ
Во еден таков интегрален приод се констатира дека токму сега, во овие актуелни глобални околности, „влогот е поголем од кога било!“ Имено, како што се истакнува, „тука не се работи веќе само за судбината на Украина, ниту за Русија, туку се работи за судбината на светот, но не во смисла дека е на работ на нуклеарна војна (тоа не е така, без разлика како се обидуваат да си играат со стравот од апокалипсата), туку бидејќи токму сега се прави изборот на патот кон иднината, се определува како ќе се развива човештвото и каква форма ќе добијат меѓународните односи и светската економија“.
Ова е она што се одлучува пред нашите очи. И ова, се разбира, не само во Русија, Кина и низ целиот незападен свет – размерите на предизвикот ги препознаваат и објективни англосаксонски стратези.
„Втората ера на глобализација брзо исчезнува во минатото. Ако нешто не се направи брзо и решително, светот ќе биде поделен на непријателски табори, без разлика што ќе се случи во Украина“.
Ова е цитат од написот на „Блумберг“, „Путин и Си ја разоткрија големата илузија на капитализмот“. Авторите Џон Миклетвејт, главен уредник на „Блумберг њуз“ и поранешен главен уредник на „Економист“, и Адријан Вулдриџ, член на персоналот на „Економист“ – се англо-американски аналитичари со добро „ниво на дозвола“ (Миклетвејт е учесник на состаноците на Билдерберг), така што во текстот нема посебна пропаганда. Има обид да се анализира што се случува – и рецепт за спас на глобализацијата. Поднасловот на статијата не е случаен: „Ако САД и нивните сојузници не се мобилизираат за да ги спасат, втората голема ера на глобализацијата ќе дојде до катастрофален крај“.
Зошто второ? Затоа што првата заврши со Првата светска војна (почна половина век пред неа) – а сега заканата од глобализација е споредлива со онаа што беше во 1914 година. Во исто време, категорично е погрешно да се зборува за „западен проект на глобализација“. Глобализацијата заснована на економски либерализам е чисто англосаксонски проект што ги задоволува интересите на англосаксонските елити (кои одамна станаа космополитски, наднационални – но ова е посебно прашање).
Зошто заврши првата глобализација? Според авторите на „Блумберг“, бидејќи тогашните елити (се разбира, Англосаксонците) биле самозадоволни и кратковиди, тие не ја сфатиле целосната реалност на претстојниот глобален конфликт поради подемот на Германија (се разбира, што друго да се очекува од англиските автори). На крајот, сè заврши со катастрофа и колапс на првиот обид за глобализација.
И сега истото тоа може да се случи!
„Актуелниот конфликт може да означи трајна промена во тоа како функционира глобалната економија и како живееме, колку и да сме далеку од масакрот во Источна Европа. ’Неизбежната‘ интеграција на светската економија е забавена, а различните змии во нашиот рај – од етнички војни и огорчени автократии до општ гнев против богатите – лазат каде што сакаат“.
Миклетвејт и Вулдриџ истакнуваат дека глобализацијата е нападната во последните дваесет години – почнувајќи од 11 септември 2001 година, финансиската криза од 2008 година (и кој беше нејзиниот автор – дали САД ја изградија финансиската и берзанската пирамида?) и брегзит, заедно со изборот на Трамп во 2016 година. Тие дури признаваат дека „поделбата на светската економија на кинески и западни делови зема замав“, дека коронавирусот ги погоди интеграциските врски и дека, генерално, економската интеграција е забавена, а во некои случаи и назадува. Но Украина е таа што може да ја заврши глобализацијата, бидејќи единствениот светски пазар ќе биде поделен на делови.
„Руската инвазија на Украина означува поголем и порешителен напад на глобализацијата од претходните. Делумно затоа што дојде до моментален прекин на економските врски. Снабдувањето со основни производи, од пченица до никел, титаниум и нафта, беше нарушено. Западот прави сѐ што е можно за да ја исклучи Русија од светскиот економски систем: воведува санкции за олигарсите, ги отсекува руските банки од глобалниот финансиски систем и ја спречува Централната банка на Русија да пристапи до нејзините резерви. Се зборува за исклучување на Русија од светската трговска организација“.
Но, чекајте, зарем самиот Запад не го турка светот во оваа поделба, со своите луди санкции против Русија, замрзнување на нашите средства и закани со секундарни санкции против Кина? Да, сè е така – Миклетвејт и Вулдриџ не се расправаат со ова, но тие се обидуваат да ја оправдаат оваа „дивина“ со тоа што може да се искористи за да се постигнат поставените цели, односно да се запре Русија, која е главниот непријател на глобализацијата.
„Западните политичари на состанокот во Брисел велат дека немаат намера да го уништат глобалниот поредок. Сето ова економско дивјаштво е дизајнирано да ја казни агресијата на Путин, токму со цел да го врати системот заснован на правила што тој сака да го уништи, а со тоа и да го прекине слободниот проток на светската трговија и финансии. Во идеален свет, Путин би бил симнат од власт – жртва на сопствените заблуди и параноја – а рускиот народ би ја соборил клептократијата во Кремљ.
Ова оптимистичко сценарио ќе ја врати во живот не само Русија туку и Западот. САД ќе го напуштат изолационизмот на Трамп, а Европа ќе почне сериозно да ја сфаќа сопствената одбрана. „Цивилизациските војни“ од двете страни на Атлантикот ќе згаснат… Постои шанса да се случи тоа“.
Колку е голема оваа шанса? Британците признаваат дека е мала како „промена на режимот во Кремљ“, а во исто време не си ласкаат за способноста на Бајден, Џонсон, Макрон и на Шолц (односно лидерите на Западот) да се соочат со предизвикот на глобализацијата. Згора на тоа, истиот Бајден вели работи што се едноставно смртоносни за глобализацијата – на пример, дека „сè, од палубата на носачот на авиони до челикот на оградите на автопатот, ќе се прави во Америка од почеток до крај“.
Започнат е глобален процес што се движи во спротивна насока на глобализацијата
„И кризата во Украина особено ги забрзува таквите промени и во геополитиката и во капиталистичкиот светоглед, кои се длабоко непријателски настроени кон глобализацијата.
Промените во геополитиката се сведуваат на една работа: Кина станува централен геополитички фактор со својот брз подем, кој изгледа непобедлив…
Токму сега, исходот кон кој се лизгаме е дека автократскиот Исток постепено се одвојува од нас, а потоа почнува брзо да го заобиколува демократскиот, но поделен Запад“.
И тука Миклетвејт и Вулдриџ го наоѓаат единствениот начин да ја спасат глобализацијата – и Западот. Едноставно е: треба да се обедините. Но не само така, не со зборови и пароли, туку навистина, економски – тоа е, всушност, да се создаде единствен систем. Забрзување на глобализацијата на западно ниво.
„Бајден мора да признае дека проширувањето на економската меѓузависност меѓу сојузниците на САД е геостратегиски императив. Тој мора да ѝ понуди на Европа сеопфатен договор за слободна трговија за да го поврзе Западот заедно.
Тоа би можело да биде малку изменета верзија на отфрленото Трансатлантско трговско и инвестициско партнерство засновано на регулаторна конвергенција (според која, производ што може безбедно да се продава во ЕУ може безбедно да се продава во САД – и обратно). Таа, исто така треба да се приклучи на CPTPP (Сеопфатен и прогресивен транспацифички договор за партнерство – што ќе ги обедини Австралија, Нов Зеланд, делови од азиски и американски држави).
Односно, се предлагаат две фази – прво да се обединат САД и Европа во единствен економски организам, а потоа да се поврзе дел од Азија со Латинска Америка со неа. Ова треба да даде огромна предност пред „автократиите“ – Кина, Русија и земјите што им се придружија
„Бајден е доволно зрел политичар за да запомни дека Соединетите Американски Држави ја победија последната студена војна мирно затоа што го обединија целиот слободен свет околу себе. Ова е начин да се победи мирно и следниот натпревар. Соединете го економскиот потенцијал на слободниот свет – ЕУ, Северна Америка, најголемите економии на Латинска Америка и азиските демократии – и може да направи повеќе отколку само да стави крај на автократиите, може да ги повлече кон слободата“.
Ова е прекрасен модел – но е сосема нереален. На крајот на краиштата, всушност, тој предлага продолжување на глобализацијата во англосаксонски стил, но со исклучување на неколку големи земји од неа – во очекување дека со текот на времето тие ќе се распаднат и исто така ќе се приклучат на „слободниот и либерален свет“. Но на крајот на краиштата, сегашниот проект на глобализацијата се распадна – а тоа го признаваат и самите Миклетвејт и Вулдриџ – поради две причини: незадоволството на незападните земји и недостигот од договор во рамките на Западот. Истиот проект на Трансатлантското партнерство пропадна дури и пред секој Трамп, бидејќи Европа не сакаше целосно да биде потчинета на транснационалните корпорации и елити (т.е. Англосаксонци). И зошто сега сите ќе се согласат да одат на англосаксонскиот штанд? Затоа што Русија се занимава со Украина, а Западот, како одговор, активира „атомски бомби“ на економски санкции, поткопувајќи ги темелите на глобализацијата што ја изгради? Најблаго кажано, тоа е нелогично.
Јасно е дека надежта последна умира – оттука се вели дека „сè уште имаме време да обликуваме многу поинаква иднина: иднина во која западното богатство се зголемува и западните сојузи се зајакнуваат“, а се тврди дека сега „Западот е повеќе обединет и решителен отколку во последните децении“, затоа, според Бајден мора „да го зацементира слободниот свет заедно“. Но нема доволно цемент, па дури и оние што се подготвени да влезат во редовите на цементираните. Дури и во рамките на обединетиот Запад, шансите за интеграција (т.е. потчинување на Европа на Англосаксонците) се чини дека се минимални – а камоли за остатокот од светот. И самите Соединети Американски Држави се економски речиси осудени на изолационизам, да станат опколена тврдина, со нејасни изгледи за единство во него.
Цитатот од написот на Миклетвејт и Вулдриџ на почетокот на текстот продолжува.
„Ако нешто не се направи брзо и решително, светот ќе биде поделен на непријателски кампови, без разлика што се случува во Украина. И овој поделен свет нема да му одговара на Западот. Погледнете ја резолуцијата на Генералното собрание на ОН со која се осудува руската специјална операција во Украина. Најмногу објавени бројки во резултатите се дека само 40 земји не ја поддржаа резолуцијата (35 беа воздржани и пет против), но 141 земја гласаа за. Но овие 40 земји, вклучувајќи ги Индија и Кина, претставуваат мнозинство од светското население“.
А поентата овде не е ни во процентот на населението, туку во тоа што англосаксонските претензии за светска доминација, колоквијално наречени глобализација, се покажаа како неодржливи. Англосаксонците создадоа глобален систем без преседан во историјата на човештвото, но на крајот пренапрегнат, а клучните незападни цивилизации одбиваат да продолжат да играат според нивните правила. Вториот обид за англосаксонска глобализација не успеа – и, со оглед на состојбата во самите суштински земји (САД и ОК), тие дефинитивно нема да имаат шанса за трета. Ниту за трета глобализација, ниту за трета светска војна – новиот светски поредок нема да се гради според нивното сценарио. И тоа не во нивен интерес.
Подготвил: Марјан Велевски
