Тиери Бретон / Фото: ЕПА

Се засилува спорот помеѓу САД и ЕУ

  • Американскиот државен секретар Марко Рубио изјави во јавноста дека „администрацијата на Трамп повеќе нема да ги толерира актите на екстратериторијална цензура“, осудувајќи го т.н. индустриски комплекс за глобална цензура, при што поранешниот европски комесар и поранешен француски министер Тиери Бретон е санкциониран од Вашингтон со забрана за влез во САД. Ова е уште еден чекор во насока на продлабочување на генералниот спор и несогласувањата по многу прашања помеѓу Вашингтон и Брисел…

Заедно со четворица членови на невладини организации што се борат против онлајн дезинформациите и говорот на омраза во Обединетото Кралство и Германија, поранешниот европски комесар и поранешен француски министер Тиери Бретон е санкциониран од Вашингтон поради неговата посветеност на строга технолошка регулатива. Оваа одлука на Вашингтон е осудена „на најсилен можен начин“ од Париз.
Стејт департментот ја оправда својата одлука наведувајќи дека постапките на овие лица, на кои сега им е забранет влез во САД, претставуваат „цензура“ на штета на американските интереси.
– Предолго време, европските идеолози спроведуваат заеднички акции со цел да ги принудат американските платформи да санкционираат (цензурираат) искажани американски мислења со кои Европа не се согласува – изјави американскиот државен секретар Марко Рубио.
– Администрацијата на Трамп повеќе нема да ги толерира овие очигледни акти на екстратериторијална цензура – додаде Рубио, осудувајќи го „индустрискиот комплекс за глобална цензура“.
Набргу стигна одговор од француската влада.
– Франција најостро го осудува ограничувањето за виза што САД го наметнаа за Тиери Бретон, поранешен министер и европски комесар, и за четири други европски граѓани. Луѓето во Европа се слободни и суверени и не можат да им ги наметнат правилата што го регулираат нивниот дигитален простор од други – изјави францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро во порака објавена на Икс.

Обвинувања за лов на вештерки

За потсетување: 90 отсто од Европскиот парламент – демократски избран – и сите 27 земји членки едногласно гласаа за ДСА, европското законодавство за дигитални права, коментираше Тиери Бретон на Икс.
– До нашите американски пријатели: цензурата не е таму каде што мислите дека е – додаде тој, осудувајќи го „ветерот на макартизмот“ преку Атлантикот, осврнувајќи се на антикомунистичкиот лов на вештерки предводен од американскиот сенатор Џозеф Макарти во 1950-тите.
Објавувањето на санкциите се одвиваше во две фази: прво, изјава од Стејт департментот во која се споменуваат пет лица без да се именуваат, потоа пораката на Марко Рубио за Икс. Дури потоа, заменик-државната секретарка за јавна дипломатија Сара Роџерс ги откри и имињата на засегнатите лица на Икс. Почнувајќи со Французинот Тиери Бретон, поранешен министер и архитект на Европската директива за дигитални услуги, кој беше комесар за внатрешен пазар од 2019 до 2024 година, со широки одговорности, особено за дигитални и индустриски прашања.
Четирите други лица се санкционирани претставници на невладини организации што се борат против дезинформациите и онлајн омразата во Велика Британија и Германија: Имран Ахмед, кој го раководи Центарот за борба против дигиталната омраза (ЦЦДХ); Клер Мелфорд, која го води Индексот на дезинформации (ГДИ) со седиште во Велика Британија; Ана-Лена фон Ходенберг, основачка на „Хејтејд“ (HateAid), германска невладина организација; и Џозефин Балон, од истата организација.
Американскиот претседател Доналд Трамп предводи голема офанзива против технолошките правила на Европската Унија, кои наметнуваат обврски на платформите, особено во врска со известувањето за проблематична содржина, што САД ја сметаат за прекршување на слободата на изразување. ЕУ ефикасно поседува најмоќен правен арсенал во светот за регулирање на дигиталната технологија.

Европа на нишан

Кризата се крчка со месеци. Вашингтон, особено, реагираше многу негативно на казната од 140 милиони долари што ЕУ ја изрече на почетокот на декември за Икс, социјалната мрежа на милијардерот Илон Маск. Марко Рубио потоа зборуваше за „напад врз сите американски технолошки платформи и американскиот народ од страна на странски влади“. Откако се врати на власт, Доналд Трамп ја има Европа на нишан.
Во својата нова Стратегија за национална безбедност, објавена неодамна, која зборува за „цивилизациска ерозија“ на Европа, Вашингтон цели, меѓу другото, на европските институции „што ги поткопуваат политичката слобода и суверенитет“, имиграциските политики, „цензурата на слободата на говорот и репресијата на политичката опозиција, падот на стапките на наталитет и губењето на идентитетот, националните вредности и самодовербата“ во Европа.
Уште минатиот февруари, потпретседателот на САД, Џ.Д. Венс, ги критикуваше Европејците, за време на говорот во Минхен, во кој тврдеше дека слободата на изразување назадува на континентот. На тој начин, тој ги повтори ставовите на десничарските партии како што е АфД во Германија. Во мај, државниот секретар на САД објави ограничувања за визи за странци обвинети за „цензура на Американци“, наведувајќи дека слободата на изразување е „суштинска за американскиот начин на живот“.
Понатаму, неодамнешен меморандум на Стејт департментот, цитиран во американскиот печат, споменува нови директиви од Владата на САД насочени кон ограничување на визите за луѓето што работат на полето на технологијата (визи H-1B), особено оние специјализирани за модерирање содржини. Меѓународната мрежа за проверка на факти (ИФЦН), со седиште во Соединетите Американски Држави и составена од повеќе од 170 субјекти што работат на проверка на факти и борба против дезинформации, изрази длабока загриженост за ова прашање.

Тони Гламчевски, наш постојан дописник од Франција