Научниците долго време веруваа дека на самиот раб на Сончевиот Систем се наоѓа Ортовиот облак – огромен, но невидлив рој од ледени објекти што служи како извор на многу комети. Иако никој сè уште не го набљудувал директно, новото истражување на НАСА сугерира дека овој мистериозен облак може да има необичен облик со спирални краци, поради што наликува на минијатурна галаксија. Овие откритија би можеле да ни помогнат подобро да ги разбереме потеклото и движењето на кометите во нашето космичко соседство.
Мистерија до денес
Точниот облик на Ортовиот облак и како тоа е под влијание на силите надвор од нашиот Сончев Систем останаа мистериозни до денес. Сега истражувачите развија нов модел што сугерира дека внатрешната структура на Ортовиот облак може да изгледа како спирален диск.
Ортовиот облак е формиран од неискористените остатоци од џиновските планети на Сончевиот Систем (Јупитер, Нептун, Уран и Сатурн) по нивното формирање пред 4,6 милијарди години. Некои од овие остатоци се толку големи што може да се сметаат за џуџести планети. Кога овие планети почнаа да кружат околу Сонцето, нивните движења исфрлија вишок материјал многу подалеку од орбитата на Плутон, каде што живеат денес.
Внатрешната граница на Ортовиот облак се наоѓа на растојание од 2.000 до 5.000 астрономски единици (АУ) од Сонцето, додека неговиот надворешен раб се протега помеѓу 10.000 и 100.000 АУ. За споредба, еден AJ е околу 150 милиони километри, што е просечно растојание помеѓу Земјата и Сонцето. Поради својата големина, дури и со сегашната брзина од околу 1,6 милиони километри на ден, вселенското летало на НАСА, „Војаџер 1“, нема да стигне до Ортовиот облак уште 300 години. И за целосно да се напушти, ќе бидат потребни уште неверојатни 300.000 години.
Ова екстремно растојание значи дека телата во облакот се премногу мали и се движат премногу бавно за да бидат директно снимени дури и од најмоќните телескопи. Поголемиот дел од нашите докази за ова доаѓаат од комети што периодично се појавуваат во долги интервали, како и снежни топки од мраз и прашина, исфрлени од облаците во орбитата околу Сонцето, поради гравитационите пертурбации.
Галактичка плима
За подобро да разберат како би можел да изгледа Ортовиот облак, истражувачите зад новата студија користеле информации од орбитите на кометата и гравитационите сили во и надвор од нашиот Сончев Систем за да изградат модел на структурата на Ортовиот облак.
Еден од клучевите за разбирање на обликот на Ортовиот облак е „галактичката плима“ – привлечноста создадена од ѕвездите, црните дупки и центарот на нашата галаксија, која има одлучувачко влијание врз објектите во Ортовиот облак, но е маскирана од гравитацијата на нашата ѕвезда за објекти поблиску до Сонцето. Според овој модел, краците на овој внатрешен облак се протегаат 15.000 АЕ открај-докрај. За да се потврди оваа структура преку набљудувања, истражувачите ќе треба директно да ги набљудуваат предметите или да ја одберат светлината што се рефлектира од нив од сите други извори во заднина и во преден план. И двете од овие задачи се неверојатно тешки и допрва треба да добијат ресурси посветени само на нив.
Истражувачите веруваат дека ако сакаме да разбереме од каде доаѓаат кометите, како еволуирал нашиот Сончев Систем и какво е континуираното влијание на облаците врз нашиот дел од универзумот, можеби е добра идеја да започнеме да го истражуваме ова.
