Исто како што јадеме, пиеме и дишеме, потребен ни е сон за да преживееме. Па, како може нешто што треба да биде толку природно, инстинктивно и автоматско да биде толку тешко?
Арик Пратерако, професор по психијатрија и бихејвиорални науки на Универзитетот во Калифорнија, тврди дека руминацијата е главниот противник на спиењето.
– Како експерт за спиење, работев со стотици пациенти за да го подобрам нивниот сон преку когнитивна бихејвиорална терапија. Преку моето истражување, открив дека број еден убиец на спиењето не се социјалните мрежи или непријатниот душек, туку тоа е прекумерното размислување – рече тој.
Руминацијата е блокатор на сонот бидејќи го одржува вашиот ум возбуден, особено во кревет кога е темно и тивко. Вашето внимание се враќа на вистинскиот проблем или обврска што не сте ја исполниле добро.
– Лежев во кревет и повторував глупав коментар што го дадов на забава, иако личноста на која ѝ кажав веројатно заборавила неколку моменти подоцна. Негативните мисли и емоции како овие невронаучниците ги нарекуваат „нагласени“, бидејќи се многу забележливи и гласни – додава тој.
Не постои волшебно стапче што целосно ќе ја исклучи руминацијата. Задачата на вашиот мозок е да ги консолидира информациите и да изгради нови синапси со откопување моменти и спомени од вашиот ден, дури и работите што ве вознемируваат.
Најдобро време за да избегнете грижи е во текот на денот, кога имате важни работи и немате време да се зафаќате со игри на умот со часови. Овие два начина ќе ви помогнат да се ослободите од руминацијата, а за нив се потребни само 15 минути.
1. Грижете се порано
– Одвојте 15 минути од средината до доцните попладневни часови само за себе. Тоа го нарекувам мое време за „емоционална грижа“ – вели Пратерако.
Погрижете се ништо или некој друг да не ве вознемирува. Некои од неговите пациенти се заклучувале во бањата за да не им пречат. Некои шетале надвор.
Кога ќе започне тајмерот, дајте си слобода да се грижите за една по една тема. Сфатете го тоа како листа на задачи низ кои поминувате една по една, освен што сте ги означиле темите што најмногу ве загрижуваат. Правете го тоа два-три пати неделно додека вашата руминација навечер полека не почне да бледнее.
2. Вежбајте „конструктивна грижа“
На парче хартија направете две колони со ознаки „Проблем“ и „Решение“. Направете кратка листа на тековните проблеми со кои се соочувате. Фокусирајте се особено на она за што ќе размислувате вечерта. Во делот „Решение“ осмислите ги следните еден или два чекора што би можеле да ги преземете за да го решите секој проблем. Запомнете, целта е да направите план за да започнете со преземање практични чекори утре или во следните неколку дена. Не решавајте го целосно. Потоа преклопете ја хартијата и ставете ја покрај креветот. Кажете си: „Имам план“.
– Можеби звучи глупаво, но фактот што веќе сте потрошиле фокусирана енергија на овие проблеми може да го ослободи вашиот ум од загатки во текот на ноќта – додава тој.
