Иако лекарите и фармацевтите вообичаено не препорачуваат во домот да правите големи резерви од лекови, сепак домашната аптека мора да постои како прва помош при одредени состојби што се јавуваат често. Вообичаено, во текот на целата година треба да имаме при рака средства за симптоматски третман, а пред сѐ: лекови за намалување на телесната температура (антипиретици), лекови за намалување болка (аналгетици), препарати за намалување на дигестивните нарушувања – дијареја, констипација, надуеност, гадење (пробиотици, лаксативи, ОРС итн.), како и средства за прва помош (гази, завои, фластери, средства за дезинфекција на рани итн.). Сепак во зависност од сезоната, домашната аптека треба да се проверува и приспособува редовно за да бидат пресретнати најчестите здравствени ризици и да можеме брзо да си помогнеме во случај на несакан здравствен проблем.
Кои се најчестите здравствени проблеми во пролетниот период?
l Ослабен имунитет по долгиот период на живот во затворен простор (корона-криза) и недостиг од квалитетно сезонско овошје и зеленчук во зимскиот период.
l Процесот на цветање на растенијата и присутните полени значајно ги зголемуваат алергиските манифестации, а пред сѐ т.н. алергиски ринитис.
l Убоди од разни инсекти (комарци, оси, пчели, крлежи), кои резултираат со болка, црвенило, чешање, а понекогаш се проследени и со сериозни алергиски реакции.
l Променливото и нестабилно време, проследено со чести промени на воздушниот притисок и појава на сезонски алергени, значајно го интензивира проблемот со вртоглавици кај голем број пациенти.
l Зголемена телесна тежина и покачени нивоа на холестерол и триглицериди како резултат на тешката зимска храна и претежно седечкиот начин на живот.
l Ризик од сончево зрачење со висок УВ-индекс, кој може да предизвика изгореници на кожата, алергии, сончаница, дехидрација.
l Повреди на зглобови, фрактури, гребаници, исеченици, поврзани со зголемена физичка активност на отворено.
Што треба да содржи вашата домашна аптека во пролетниот период? Поради гореспоменатите ризици, добро е да ја приспособиме нашата домашна аптека и да ја дополниме со:
l Препарати за подобрување на имунолошкиот систем на база на бетаглукани, пробиотици, витамини Ц и Д и цинк. Витаминот Ц треба да се внесува во количество од 200 мг на ден, бидејќи го стимулира зголемувањето на бројот на неутрофили, моноцити и т-лимфоцити при имунолошките реакции. Витаминот Д треба да се внесува во количество од минимум 400 и.е. поради неговото антиинфламаторно дејство и влијанието врз растот и диференцирањето на имуномодулаторните клетки, со што превенира од инфекции и алергии.
Цинкот во количество од 10 мг на ден е клучен за диференцијација на Б и Т-лимфоцитите и ги поттикнува леукоцитите да одат на местото на инфекцијата. Бетаглуканите се силни стимулатори на имуниот одговор кога се внесуваат во количество повисоко од 500 мг на ден. Горенаведените компоненти треба да ги користиме правилно и доволно долго. Тоа подразбира користење имуностимулатори барем три месеци во континуитет.
l Лекови за алергиски реакции (антихистаминици) корисни при алергии и убоди од инсекти. Антихистаминиците (на пример, лоратадин, цетиризин, фексофенадин итн.) помагаат за намалување на симптомите на преосетливост, како: течење на носот, кивање и чешање на носот и на очите.
l Додатоци во исхраната на база на гинко билоба, ДХА-омега 3 масни киселини и Б-витамини, кои ја подобруваат периферната и централната циркулација и ја нормализираат вискозноста на крвта. Со своето вазодилататорно дејство тие помагаат за намалување на проблемите со вртоглавици.
l Препарати на база на пробиотици и јаболков оцет, кои го забрзуваат движењето на храната низ цревата, го стабилизираат метаболизмот и го олеснуваат варењето на храната. На овие начини, при долготрајна примена, пробиотиците и јаболковиот оцет помагаат за здраво и трајно намалување на тежината кај човекот.
l Прва помош за проблеми со изложеност на сонце: кремови за заштита од сонце, кремови за по сончање и кремови против изгореници од сонце. Нанесувајте крем 30 минути пред изложување на сонце и секогаш кога сметате дека е отстранета од вашето тело.
l Прва помош при повреди: средства против болки (аналгетици), кремови за ублажување спортски повреди, водоотпорни фластери, гази, завои и средства за дезинфекција на рани.
Лековите треба да се чуваат на темно и суво место, по можност во оригиналното пакување и подалеку од дофат на деца. Освен тоа, домашната аптека бара редовна проверка на рокот на траење на производите. Лековите со поминат рок можат да имаат намалено, па дури и токсично дејство, поради што е важно да не се користат и редовно да се отстрануваат препаратите со поминат рок. Доколку се соочите со подлабоки рани или повреди, или, пак, со акутни здравствени проблеми (на пример дијареа, температура или повраќање) што перзистираат повеќе од 2-3 дена, побарајте стручна помош.
Авторот е м-р по фармација и топедукатор
