Фото: Хенрик Ридстром/принтскрин

Имам слика за нас како магионичари во крупен кадар. Мислите дека гледате сѐ, но се случуваат многу повеќе работи, еден играч паѓа, друг се оддалечува и потоа одеднаш, бум, го крадеме ова нешто што сите мислеа дека го имаат. Гледате сѐ пред вас, но потоа ве измамуваме, вели Ридстром, тренер што охрабрува начин на игра што никој друг во Европа навистина не го следеше, пишува „Скај спорт“

Приказната за тоа како Хенрик Ридстром од Малме стана најиновативниот тренер во Европа почнува во 2006 година, кога играше за шведскиот Калмар против Твенте во третото коло на тогашниот Интертото куп, во кое победи во првиот меч со 1-0, а патувањето во Холандија заврши со пораз, пишува „Скај спорт“.
– Воопшто ја немавме топката. Бевме научени дека фудбалот е само одбрана, контранапади и прекини. И тогаш, почувствувавме дека има друг начин да се игра – изјави тој за „Скај спорт“.
Ридстром имаше 30 години, вреден дефанзивен играч за врска што почна да размислува за поинаков начин на гледање на играта.
– Како играч чувствував дека премногу се игра да се биде сигурен, безбеден, цело време. Се работеше за тоа да не се прават грешки. Продолжив да играм уште 10 години и, сепак, секогаш се работеше за одбрана или за освојување втори топки. Но тоа беше првиот чекор за мене. Мислам дека почна да се развива нешто во мене – вели тој.
Ридстром нема да биде првиот тренер што ќе им наложи на своите играчи да прифатат бренд на фудбал различен од оној што го играле. Разликата во овој пример беше тоа што тој ќе продолжи да го следи стилот што практично никој друг не го играше. Првично, тој одеше со позициска игра популаризирана од Пеп Гвардиола. Идејата е дека преку поставените позиции тимот создава празен простор и така создава предност, пишува „Скај спорт“.
– Бев навистина позициониран. Застанете таму, освојте ги петте коридори, максимална ширина… Сето тоа – вели тој.
Твенте го победи Калмар, но она што навистина го импресионира Ридстром не беше дисциплината на нивното позиционирање, туку чувството за забава што доаѓа со поседот на топката. Тој ја замислил играта како чин на самоизразување.
– Тоа беше и моето чувство кога игравме, дека можеме да направиме многу повеќе отколку што ни беше дозволено. Кога играв со моите пријатели кога бев помлад, играв на сосема поинаков начин од тоа како играв кога играв професионален фудбал – вели тој.
Проучувањето на Фернандо Диниз го постави на нов пат. Бразилскиот тренер, кој лани го освои Копа либертадорес со Флуминенсе, почна да привлекува следбеници со неговата посветеност на неговата алтернативна идеја за фудбалот, која ќе изгледа речиси непрепознатлива за европската публика, пишува „Скај спорт“.

– Имаше некои клипови што почнаа да кружат на Твитер. Позициите беа… збркани – се сеќава Ридстром.
Диниз, кој беше споредуван со Гвардиола поради неговата наклонетост да игра од задната линија, истакна дека на својот фудбал гледа токму спротивно. Беше речиси антипозициски поради неговото претпочитање екстремни преоптоварувања со играчи привлечени кон топката. Ридстром проголтал информации за Диниз, читајќи ги пишувањата на Џејми Хамилтон, кој го измислил терминот релационизам за да го опише.
– Во одбраната сакав да бидеме блиску. Сите го сакаат тоа. Но тогаш почнав да мислам дека што ако можеме да бидеме блиску еден до друг и со топката? Тогаш можеме да почнеме да се поврзуваме и да наоѓаме решенија и да напредуваме оттаму – вели Ридстром.
Овој стил на игра е означен со размена на посед и позиција за движење нагоре на теренот. Моделите може да изгледаат необични, фудбал од улица, а не од стадион, пишува „Скај спорт“.
– Тоа оди против сѐ што е логично. Логично, треба да го отворите теренот за да имате повеќе простор. Дури и јас понекогаш мислам дека треба да ја смениме играта, но остануваме таму каде што е притисокот – вели тој.
Неговиот тим претпочита да се поддржува во тие тесни простори, предизвикувајќи конфузија кај противниците, кои често изгледаат несигурни што се случува, па сликата пред нив е непозната.
– Имам слика за нас како магионичари во крупен кадар. Мислите дека гледате сѐ, но се случуваат многу повеќе работи, еден играч паѓа, друг се оддалечува и потоа одеднаш, бум, го крадеме ова нешто што сите мислеа дека го имаат. Гледате сѐ пред вас, но потоа ве измамуваме – вели тој.
Ридстром не ги тестирал своите теории во младински фудбал или на компјутерска игра.

– Победата е важна инаку ќе ја загубам работата. Големата разлика е во тоа што понекогаш играме навистина бавно и го правиме ова преоптоварување. Тоа е спротивно на инстинктот на просечниот фудбалски гледач, кој сака тимот да оди напред и да игра со голема брзина цело време – вели Ридстром.
Дури и некои од играчите не ги знаат сите детали.
– Некои знаат сѐ за тоа како играме. Други само ќе речат: „Да, притискаме високо кога ја имаме топката и победуваме на многу натпревари“. Се разбира, тоа е навистина добар начин на игра. Како тренер, ќе се чувствувате како да ги имате сите одговори. Еве, јас немам одговори за секоја ситуација. Играчите ги наоѓаат решенијата. Тоа беше најголемиот предизвик за мене и за нив, но можам да видам како тоа отклучи некои убави работи. Сигурно верувам дека плафонот е навистина висок со овој вид фудбал затоа што не ги ограничувате многу. Тоа може да биде удар со надворешната страна над нечија глава. Не постои само еден начин да се направи тоа. Можете да почнете да го отклучувате потенцијалот на играчот? Тој се развива од таму. Не е како да имав голема слика во мојата глава за тоа како сето ова ќе изгледа. Тоа беше организам што се разви на начин на кој не ни размислував порано. Го направивме тоа и потоа забележавме дека функционира. На тренинг, еден играч направи потег и потоа можевме да го додадеме во нашата игра. Овој начин на работа ќе им помогне на играчите на долг рок, бидејќи тие имаат повеќе одговори сега – вели тој.
Но што и да се случи следно, ова е тренер што ја освои фантазијата охрабрувајќи начин на игра што никој друг во Европа навистина не го следеше, пишува „Скај спорт“.
– Ако има една работа што навистина задоволува, тоа е што играчите уживаат во играњето фудбал. Излеговме од овој менталитет дека само треба да победиме. Секако, треба да победиме. Но ајде да излеземе и да уживаме играјќи фудбал што можеме да го почувствуваме – рече Ридстром. Н.М.