Се плашите од развој на деменција во вашите златни години? Не сте сами, особено ако имате семејна историја на Алцхајмерова болест или друга форма на деменција. Меѓутоа, развојот на деменција не мора да биде вашата судбина. Повеќе истражувања покажуваат дека здравиот начин на живот, вклучувајќи го и она што го јадете и пиете, може да помогне да се намали ризикот. Се проценило дека во 2022 година имало приближно 6,5 милиони Американци на возраст од 65 години и постари што живеат со Алцхајмерова болест, а се очекува стапките да се зголемат како што старее целокупното население.
Слатки пијалаци
Според извештајот од 2017 година од Националниот центар за здравствена статистика на ЦДЦ, речиси половина од сите возрасни пијат еден или повеќе пијалаци засладени со шеќер дневно – на пр. обични газирани пијалаци, овошни, спортски, енергетски пијалаци и други. Тоа изнесува околу 150 калории или 37 грама брзо апсорбирани шеќерни калории дневно. Горната граница на додадени шеќери поставена од Американската медицинска асоцијација е 36 грама на 150 калории за мажи и 25 грама на 100 калории за жени.
Шеќерот е штетен за нашата сива маса бидејќи е поврзан со метаболички состојби како што се кардиоваскуларни болести, мозочен удар, метаболички синдром, воспаление и дијабетес тип 2. Храната што го зголемува ризикот од кардиоваскуларни болести, исто така, го зголемува ризикот од деменција, бидејќи задржувањето на сивата маса здрава низ целиот живот вклучува одржување на милионите крвни садови што го поддржуваат вашиот мозок без наслагите поврзани со срцеви заболувања.
Во една неодамнешна студија објавена во списанието за превенција на Алцхајмерова болест, авторите откриле дека оние што пријавиле дека консумираат најмногу засладени пијалаци имале околу три пати поголеми шанси да заболат од деменција, во споредба со оние што не пиеле пијалаци со шеќер. Ризикот од мозочен удар бил двојно зголемен и кај оние што пиеле најслатки пијалаци.
Истражувањето од Факултетот за јавно здравје на „Харвард“, исто така, покажува дека луѓето што пијат еден или повеќе засладени пијалаци дневно имаат поголема веројатност да имаат послаба меморија, помал целокупен волумен на мозокот и значително помал хипокампус, област од мозокот поврзана со меморијата и учењето. Авторите сугерираат дека засладените пијалаци се поврзани со симптоми на претклиничка Алцхајмерова болест.
Како водечки извор на додаден шеќер во типичната американска исхрана, намалувањето на обичната газирана сода е еден начин на кој можете да го одржите вашиот ум здрав и остар додека стареете. Лименка газиран сок од 12 унци содржи околу 150 калории и 37 грама шеќер – повеќе отколку што треба да имате во текот на еден ден.
Милкшејк
Милкшејковите се ултимативно уживање за многумина, но шеќерот и заситените масти се двоен удар за здравјето на вашиот мозок. Познато е дека заситените масти, кои се наоѓаат во полномасните млечни производи, масното месо, путерот и кокосовото и палминото масло го зголемуваат нивото на ЛДЛ-холестерол.
Истражувањата покажуваат дека високиот холестерол може значително да го зголеми ризикот од деменција. Всушност, три големи студии за човечката популација откриле дека високото внесување заситени масти го удвојува ризикот од Алцхајмерова болест, додека исхраната со малку незаситени масти го намалува ризикот.
Пијалаци со кофеин
Редовното пиење кафе и чај без додаден шеќер може да биде одличен начин за зголемување на корисните антиоксиданси и други хранливи материи од растително потекло во вашата исхрана, но многу луѓе што пијат кафе претпочитаат засладени пијалаци. Ако уживате во специјалните пијалаци од кафе од вашето омилено кафуле, можеби добивате изненадувачко количество додаден шеќер и нездрави заситени масти.
Спортски пијалаци
Освен ако не сте натпреварувачи, ограничете го количеството на спортските пијалаци доколку ги пиете секој ден. Тие можат да бидат штетни за здравјето на вашиот мозок, особено за сивата маса на мозокот. Една од причините зошто овие пијалаци можат да бидат толку подмолни е тоа што се продаваат како поздрава алтернатива на газираните пијалаци. Додека спортските пијалаци играат важна улога во исхраната на елитните спортисти и одржувањето на хидратација за време на настани од типот на издржливост, повеќето просечни рекреативци можат да пијат вода или таблети за замена на електролити без калории наместо спортски пијалаци.
Енергетски пијалаци
Енергетските пијалаци со кофеин првично беа развиени за екстремни спортисти или за да им помогнат на студентите да се разбудат или да останат будни, но тие немаат никаква корист кога станува збор за одржување на вашиот мозок здрав поради високиот број шеќери.