КАКВА Е УЛОГАТА НА ЕУ ВО ПРЕГОВОРИТЕ ПОМЕЃУ БЕЛГРАД И ПРИШТИНА
Зошто има преговори меѓу Белград и Приштина ако од ЕУ не кријат дека целта е признавање на таканареченото Косово? Пет земји во Европската Унија не го признаваат Косово – Грција, Словачка, Романија, Шпанија и Кипар, па се поставува прашањето како Питер Стано повикува на признавање ако тоа не го посакуваат сите во „европското семејство“, чиј портпарол е тој
Во дијалогот меѓу Белград и Приштина, кој треба да биде статусно неутрален и да доведе до компромисно решение, како што беше кажано на почетокот, дојде до момент кога од Европската Унија доаѓаат официјални изјави дека целта е нормализацијата на односите, но дека логична последица е Србија да го признае т.н. Косово?!
Ако суштината е дека нашата земја признава дел од нејзината територија, што е спротивно на меѓународното право, но и на единствениот правно обврзувачки документ што се однесува на Косово и Метохија и го третира како дел од Србија, која е – а тоа се Обединетите нации и резолуцијата 1244 на Советот за безбедност – тогаш за што всушност се разговара? Каков посредник е Брисел во дијалогот ако преку својот портпарол Питер Стано, иако со оградување, потврди дека станува збор за далечна, но сепак цел – признавање лажна држава? А кој ѝ дал мандат на ЕУ да ја застапува позицијата на Приштина и делови од западните земји и да ја „чита“ нормализацијата како признание?
Според поранешниот министер за надворешни работи Живадин Јовановиќ, долго време е јасно дека Европската Унија нема статусно неутрална позиција и дека го претставува колективниот Запад, со силно влијание на Соединетите Американски Држави.
– Во 2010 година ЕУ доби овластување од Генералното собрание на Обединетите нации за олеснување на дијалогот меѓу страните, тоа е формулација од резолуцијата на ГС, која е советодавна, не обврзувачка, но има политичко значење. ЕУ одамна ја напушти рамката што ѝ ја постави Генералното собрание на ОН. Во документот се наведува дека рамката на Генералното собрание на ОН ја поздравува подготвеноста на ЕУ да го олесни дијалогот меѓу страните и тоа е целата резолуција. Тоа не значи ни посредување, туку значи дека треба да олесни, да сугерира, а во меѓувреме гледаме дека ЕУ ни дава наредби, дури и се заканува, нуди некои правно обврзувачки рамки, германско-францускиот план, Охридскиот договор… Сите документи се спротивни на резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, која ја предложи ЕУ, но и САД, а која е обврзувачка за сите, а сега се гази – објасни Јовановиќ за „Новости“.
Тој додава дека поминале многу години, а ЕУ ниту еднаш не пријавила до Генералното собрание како го олеснила дијалогот меѓу партиите. Тој посочува дека можеби сега е време Србија да побара од ЕУ да поднесе извештај до ГС за тоа како ја спроведува резолуцијата од 2010 година.
Има и пет земји во Европската Унија што не го признаваат т.н Косово – Грција, Словачка, Романија, Шпанија и Кипар, па се поставува прашањето како Стано повикува на признавање ако тоа не го посакуваат сите во „европското семејство“, чиј портпарол е тој.
Грешката ја плаќаме од 2010 година
Со префрлањето на преговорите од ОН во ЕУ во 2010 година се согласи и тогашната влада во Србија, а нашата земја поднесе резолуција до Генералното собрание на ОН. Тоа очигледно беше грешка, со оглед на тоа што повеќето членки на ОН не ја признаваат лажната држава, додека гледајќи само кон европскиот континент, ситуацијата е поинаква. Во резолуцијата на Генералното собрание на ОН, меѓу другото, се наведува дека процесот на дијалог треба да биде фактор на мир, безбедност и стабилност во регионот. Со оглед на тоа што Србите на Косово и Метохија речиси секојдневно трпат терор од приштинските власти, а ЕУ најмногу молчи за тоа, јасно е дека Брисел не ја исполнува својата должност како фер посредник.
Американскиот амбасадор во Белград, Кристофер Хил, изјави дека ЕУ се обидува да помогне во нормализирање на односите меѓу Белград и Приштина и дека САД помагаат во тој процес бидејќи нормализацијата е апсолутно клучна.
– Ако нема нормализација, тоа значи нестабилност, значи проблеми. И додека Европејците сакаат да ја видат Србија меѓу нив, во нивните структури, тие сакаат Србија да ги реши своите проблеми пред да влезе во ЕУ – вели Хил во интервју за магазинот „Дипломаси енд комерс“.
За ставовите на одредени европски функционери и политичари за потенцијалното српско признавање на т.н. Косово, како последен чекор на патот на Србија кон ЕУ, Хил посочи дека она што го прават Европејците на овој план, го прават правилно, а тоа е обид за нормализирање на односите меѓу Белград и Приштина.
– Тоа пред сѐ значи намалување на тензиите, но особено значи и идеја за меѓусебна соработка за прашања. Значи, нормализацијата е она што го бара ЕУ.
Курти нема да се приклучува ниту во ЗСО ниту во Србија
Директорот на Канцеларијата за Косово и Метохија, Петар Петковиќ, изјави дека Приштина покажала дека не е подготвена за нормализирање на односите со Белград и натамошни разговори во рамките на техничкиот дијалог. По разговорите во Брисел, тој рече дека на трипартитната средба со посредство на специјалниот пратеник на ЕУ за дијалог, Мирослав Лајчак, Белград инсистирал на формирање на ЗСО, што е клучно прашање за опстанокот на Србите и нормализацијата, но дека Приштина покажала дека никогаш нема да формира ЗСО и дека политиката на Курти е за протерување на Србите. Тој додаде дека белградската делегација прво разговарала со претставниците на ЕУ и дека разговорите траеле околу два часа, а потоа со Приштина, па потоа била одржана трипартитна средба. Белград инсистираше на ЗСО, но се разговараше и за енергијата, слободата на движење и официјалните посети.
– Нашата страна беше одлучна во изнесувањето на аргументите поврзани со почитувањето на сите договори. На средбата со Лајчак разговаравме за ЗСО, исчезнатите, слободата на движење, укажавме дека е неопходно да се деблокира српската стока – рече Петковиќ.
Тој изјави и дека на трипартитната средба приштинскиот преговарач Бесник Бисљими рекол дека не го прифаќа договорот за официјални посети.
