Фото: Пиксабеј

Одржувањето на теломерите во одлична состојба може да ги спречи болестите поврзани со стареењето

Книгата напишана од две жени, од кои едната ја доби Нобеловата награда за физиологија или медицина во 2009 година за откривање на ензимот теломераза, може да ни даде насоки како да го забавиме стареењето и да го продолжиме животот. Треба да следите неколку совети за здрав живот, бидејќи тоа е најдобриот начин да го забавите стареењето на клеточно ниво.

Теломерите ја одржуваат ДНК млада

Елизабет Блекбурн и Керол В. Грајдер, заедно со Џек Соштак, ја добија Нобеловата награда за откривање на ензимот теломераза, кој ги издолжува краевите на хромозомите, наречени теломери. На таа тема нобеловката Блекбурн, заедно со психологот Елиса Епел, ја напиша книгата „Ефектот на теломерите: Револуционерен пристап кон помлад, поздрав и подолг живот“, во која објаснува како должината и квалитетот на теломерите влијаат на нашето здравје, стареењето и квалитетот на животот. Тие исто така ни даваат насоки за тоа како можеме да ги заштитиме и да ја подобриме нашата виталност на теломерите со менување на нашиот начин на живот, исхрана, вежбање, намалување на стресот и подобрување на меѓучовечките односи.
Оваа книга е прва што објаснува како старееме на клеточно ниво и како можеме да направиме едноставни промени за да ги одржуваме нашите хромозоми и клетки здрави, овозможувајќи си да останеме без болести и да живееме повитален и позначаен живот. Книгата е објавена во 2017 година и е преведена на повеќе јазици.
Теломерите ја одржуваат ДНК млада. Теломерите се краеви на хромозомите во клетките и се важни за долговечноста. Скратувањето на теломерите е процес што се јавува при секоја клеточна делба, кога краевите на хромозомите, кои ја штитат нашата ДНК, стануваат малку пократки. Тоа може да доведе до стареење, болести и смрт на клетките. Меѓутоа, постојат некои начини на кои можеме да го забавиме или да го запреме скратувањето на теломерите и да ги подобриме нашето здравје и долговечност.

Четирите најважни совети за долговечност

1. Треба да имате здрава и урамнотежена исхрана, која содржи многу овошје, зеленчук, житни продукти, мешунки, јаткасти плодови и семки. Овие намирници се богати со антиоксиданси, витамини, минерали и влакна, кои можат да ги спречат оксидативниот стрес и воспалението, кои се главните причини за скратување на теломерите.
Избегнувајте премногу шеќер, сол, заситени масти, преработена храна и алкохол, кои можат да ги оштетат нашата ДНК и теломерите.
2. Вежбајте редовно, најмалку трипати неделно, по 30 минути. Физичката активност може да ги подобри циркулацијата, имунитетот, расположението и метаболизмот, како и да го стимулира производството на теломераза, ензимот што ги издолжува теломерите. Вежбањето може да го намали и стресот, кој е еден од најголемите непријатели на нашите теломери.
3. Контролирајте го стресот и негувајте позитивни емоции. Стресот го зголемува нивото на кортизол, хормон што може да го забрза скратувањето на теломерите и да ја намали функцијата на имунолошкиот систем. Затоа е важно да најдете начини да се опуштите и да се ослободите од негативните мисли и чувства. Некои од начините за опуштање се медитација, јога, дишење, масажа, слушање музика, читање, хоби, поминување време со пријателите и семејството, но и благодарност.
4. Спијте доволно и квалитетно, најмалку седум часа секоја вечер. Спиењето е од суштинско значење за регенерација и обновување на нашите клетки, вклучувајќи ги и теломерите. Недостигот од сон може да ги наруши нашиот биоритам, хормоналната рамнотежа, имунолошкиот систем и менталното здравје и да го зголеми ризикот од хронични болести. Затоа е важно да имаме редовен и здрав сон, кој ќе ни помогне да се чувствуваме свежо и одморено.