Европа има своја историја на предрасуди и грешки што може да ги попречат добрите глобални иницијативи. Нејзиното спротивставување на политиките на САД, секако, може да предизвика непријатности кај американските креатори на политиката. Но, во целина, живата дебата меѓу САД и Европа, дури и острите несогласувања, имаат тенденција да даваат подобри резултати и да создаваат свет што е побезбеден и попросперитетен, се вели меѓу другото во анализата на „Форин аферс“
Aнализа на „Форин аферс“: Зошто е добра стратегиска автономија на Европа во однос на САД?
Францускиот претседател Емануел Макрон по средбата со кинескиот претседател Си Џинпинг, која се одржа во април 2023 година во Пекинг, изјави дека Европа треба да се стреми кон „стратегиска автономија“ од САД. Континентот не треба „да ја преземе агендата на САД“, но не треба да биде „фатен во кризи што не се наши“, тврдо изјави францускиот претседател Емануел Макрон.
Макрон: Европските земји треба да ја намалат зависноста од доларот за да не му станат „вазали“ на Вашингтон
Макрон дури тврдеше дека европските земји треба да ја намалат нивната зависност од американскиот долар за да не му станат обични „вазали“ на Вашингтон.
Коментарите на Макрон беа со задоволство примени од официјалните претставници на Кина, но тие предизвикаа бурни реакции во САД.
Имено, Мајк Галагер, републиканецот што претседава со Избраниот комитет на Претставничкиот дом на САД, ги оцени коментарите за „срамни“. Иан Бремер, основачот на групацијата „Евроазија“, напиша дека забелешките на Макрон пред новинарите одразуваат „ароганција и лоша процена“. Американскиот сенатор Марко Рубио, републикански член на Комитетот за надворешни односи на Сенатот, сугерираше дека САД треба да одговорат со намалување на помошта за Европа. Континентот „зависи многу од Соединетите Американски Држави повеќе од 70 години“, а ако тие сакаат сами да се разделат и да го следат водството на Макрон, тоа ќе ни заштеди многу пари“, забележа Рубио.
Соединетите Американски Држави се заглавени во сè поинтензивна конкуренција со Кина и стравуваат дека Европа, нивниот најголем сојузник, ќе биде несигурен партнер, се наведува во анализата. Германскиот канцелар Олаф Шолц исто така се заложи за пријателска врска со Кина, која е клучен деловен партнер за Берлин.
– Од сите земји во светот, Германија, која имаше толку болно искуство на поделба за време на Студената војна, нема интерес да види појава на нови блокови во светот – напиша тој во авторски текст за „Политико“ во ноември 2022 година.
Трансатлантските поделби, секако, се реални
Се чини дека официјалните лица во Париз и Берлин зборуваат во име на обичните Европејци. Според анкетата на Европскиот совет за надворешни односи, мнозинството жители на Европа би сакале да останат неутрални во хипотетичката војна на САД со Кина за Тајван.
Трансатлантските поделби, секако, се реални! Но американските креатори на политиката не треба да се грижат премногу, се заклучува во анализата на „Форин аферс“.
Разновидноста во погледите за светот изгледа како проверка на лошите американски идеи и ги блокира политиките на Вашингтон, кои би имале опасни последици и за САД и за светот. Европската независност го ублажува и однесувањето на Кина, особено кога станува збор за Русија и Украина. Барем на Запад, никој не треба да се плаши од автономијата на Европа. Наместо тоа, тоа е неизбежен нуспроизвод на нешто што САД долго го бараа: поголеми европски трошоци за одбрана. Се разбира, трансатлантските разлики не се секогаш „позитивни“. Европа има своја историја на предрасуди и грешки и може да ги попречи мудрите глобални иницијативи. Нејзиното спротивставување на политиките на САД секако може да им предизвика непријатности кај американските креатори на политиката. Но, во целина, живата дебата меѓу САД и Европа, дури и острите несогласувања, имаат тенденција да даваат подобри резултати и создаваат свет што е побезбеден и попросперитетен.
Со децении, сојузничкото мислење служеше како корисен барометар на исправноста на политиките на САД. Многу од сојузниците на Вашингтон се спротивставија на војните во Ирак и Виетнам, кои се покажаа како катастрофални. Спротивно на тоа, во 1991 година, американските партнери ја поддржаа Заливската војна, која беше предводена од САД и ја добија со брза победа. Сојузниците, исто така, им се придружија на Соединетите Американски Држави во обезбедувањето големи количества поддршка за Украина, што помогна да ѝ се спротивстави на Русија. Корејската војна беше последниот пат кога Соединетите Американски Држави директно се бореа со Кина. Во есента 1950 година, Пекинг влезе во војната во октомври и го предизвика еден од најтешките порази на бојното поле во историјата на САД, бидејќи комунистичките сили ги туркаа сојузничките трупи до средината на Корејскиот Полуостров. Како одговор, Соединетите Американски Држави разгледуваа ризични акции. За среќа, сојузниците на САД го ограничија Вашингтон. За помалку од два месеца подоцна, војната заврши со примирје.
Европа ги ублажува ексцесите на Вашингтон со Кина
Денес, Европа се чини повторно ги ублажува ексцесите на Вашингтон со Кина. Како претседател на САД, Доналд Трамп ја прифати идејата за „одвојување“ на Соединетите Американски Држави од Кина или за систематски прекин на економските односи. Кога првпат ја презеде функцијата, американскиот претседател Џо Бајден во голема мера ги продолжи трговските политики на неговиот претходник, флертувајќи со она што еден аналитичар го нарече „агресивно соочување со Пекинг со целосен спектар“. Ваквиот борбен став би бил опасен, затоа што ќе го забави глобалниот економски раст и истовремено доведувајќи ги двете најмоќни земји во светот во уште понапнати односи. Како резултат на тоа, Европа се откажа. Наместо тоа, континентот се залагаше за идејата за „деризик“, или отсекување на само неколку кинески индустрии од западните синџири на снабдување наместо целосно да се одвојат. На крајот, администрацијата на Бајден, исто така, ги усогласи позициите на САД и Европа.
Европските проверки на американско-кинеските тензии би можеле да се покажат особено корисни доколку избие криза над Тајван. Бајден сигнализираше дека Соединетите Американски Држави ќе испратат американски сили да го одбранат островот доколку тој биде нападнат од Кина, создавајќи војна меѓу двете водечки сили во светот. Сепак, европските држави, заедно со сојузниците на САД во Пацификот, можеби ќе можат да спречат или да контролираат таков конфликт. Европа секако би имала интерес да ја запре или да ја ограничи војната за Тајван. ЕУ е најголемиот извозен пазар на Кина, а Пекинг би можел да биде подготвен да се воздржи како одговор на барањата на блокот.
Трансатлантските несогласувања околу Кина не се само здрави затоа што го ограничуваат Вашингтон; тие се и здрави затоа што го воздржуваат и Пекинг од намерите да направи „поделба“ меѓу Европа и Соединетите Американски Држави, со намера да го спречи обединетиот западен фронт да се спротивстави на нејзините глобални планови и да може да пристапи до европската технологија и пазари. Како резултат на тоа, Пекинг напорно се обидува да ги привлече Европејците. Таквата поделба, се разбира, е најголемиот страв на Соединетите Американски Држави – и причината поради која толку силно реагираат на секое навестување на несогласување од ЕУ. Но доколку Европа навистина не ги напушти своите позиции, Вашингтон и светот може да имаат корист од напорите на Пекинг. Желбата да ги освои европските срца и умови, на пример, ја охрабри Кина да ја одврати Русија од користење нуклеарно оружје во Украина. Виш советник на кинеската влада изјави за „Фајненшл тајмс“ во јули дека спречувањето на Путин да користи такво оружје е централен дел од кампањата на Пекинг да ги поправи врските со континентот.
Подготвил: Митко Јовановски
