Надворешната политика што ја спротивставува демократијата со авторитаризмот во манихејската борба не прави многу за да ја поправи кризата на легитимитетот предизвикана од неуспесите на Владата, смета Џенифер Брик Муртазашвили за „Нешенел интерест“
Што треба државата да направи за народот
Во 2014 година, Украинците ја соборија владата на Виктор Јанукович поради изгледите за подемократски поредок. Интересно е тоа што Украинците ги нарекоа настаните од 2014 година „Револуција на достоинството“. Револуцијата ја направи Украина подемократска, но исто така се обиде да ги залечи личните рани на огорченоста.
Украинците не се единствени што сакаат да бидат третирани како граѓани, а не како поданици. Според фондацијата за меѓународен мир „Карнеги“, светот е сведок на неверојатни нивоа на граѓански немири. Во својата книга „Револт на народот“, поранешниот аналитичар на ЦИА, Мартин Гури, објаснува дека ерата на паметните телефони значи дека властите повеќе не го контролираат протокот на информации. Резултатот е немилосрден протест предводен од движења без лидери. Револтите можат да бидат демократски, а можат да заземат и популистички форми.
Која е дефиницијата
за достоинство?
И покрај оваа нова ера на бунт, администрацијата на американскиот претседател Џо Бајден ја гледа битката на демократијата против автократијата низ призма од ерата на Студената војна. Сепак, оваа површна дихотомија објаснува зошто демократското назадување беше толку лесно: промовирањето на демократијата ги слави националните демократски движења, но честопати ги заборава оние на дното. Како и Украинците, Збигњев Бжежински потврди дека „не може да има демократија без политичко достоинство“. Но, што е достоинство? Според најпростата дефиниција, тоа е право народот да не биде загрозен и злоупотребен од сопствените лидери. Право е да се има лидери што не крадат премногу. Овде не станува збор за право на здравствена заштита, бесплатно домување или цели за одржлив развој, туку во најдобар случај за правото да не се биде измамен. Што е уште полошо, тоа е право народот да не биде мачен или навредуван. Достоинство значи фокусирање на она што државата нема да го направи, туку на она што ќе го направи за народот.
Демократијата треба да се негува однатре
Триесет години, САД ја промовираа демократијата со фокус на политичките партии, парламентите и изборите на национално ниво. Но Бжежински потсетува дека демократијата не може да се наметне однадвор, туку „треба да се негува во фази и да се негува однатре“. Демократијата ретко се ширеше во заедниците. Но токму на локално ниво се создава или се уништува достоинството. Граѓаните ја губат довербата во секојдневните интеракции со лакомите функционери. Кога граѓаните ќе наидат на длабока рамнодушност, тие се повлекуваат, сè додека не бидат притиснати в ќош и не можат повеќе да го издржат притисокот.
Нема подобра илустрација за оваа динамика од Авганистан, каде што САД две децении промовираа демократија и национални избори. И покрај милијардите потрошени за промовирање на демократијата, граѓаните никогаш немаа можност да изберат единствен локален лидер. Авганистанците длабоко веруваа во демократијата, но промовирањето на демократијата во САД им даде силно централизирана и корумпирана централна влада, која крадеше, мамеше, ограбуваше и убиваше. Кога САД го објавија своето повлекување пред една година, Авганистанците се откажаа. Војската одби да се бори за корумпирана влада што ја чуваше сопствената моќ и одби да дозволи каква било локална слобода на одлучување. Ако Владата немаше да се бори за својот народ, за што тогаш требаше таа да се бори?
Низ светот сме сведоци на протести на уморни жители што бараат да не бидат злоупотребувани и да не се земени здраво за готово. Сведоци сме на желба за локална самоконтрола и борба против корупцијата и уцените. Надворешната политика што ја спротивставува демократијата со авторитаризмот во манихејската борба не прави многу за да ја поправи кризата на легитимитетот, поттикната од владините неуспеси.
Недостигот од достоинство не може да се реши со претседателски избори, туку бара внимание на една по една заедница. Најитните надворешнополитички предизвици не се да се изгради демократија, туку да се трансформира владеењето преку поддршка на човечкото достоинство таму каде што се раѓа – на локално ниво. Демократското назадување се случи затоа што движењето за промовирање на демократијата нанесе слаба база врз вкоренетите системи. Мало внимание беше посветено на машинеријата на Владата, а тоа е јавната администрација, која е оперативниот систем. Но нема лесен одговор за Вашингтон, бидејќи не може да ги конструира локалните резултати. Заедниците понекогаш може да бидат помалку ефикасни од нивните пандани на национално ниво. И покрај ова, нивните сограѓани можеби ги сметаат за полегитимни, а тоа е она што е најважно.
