Во својата најнова анализа Европол направи поделба на шверцерските мрежи по неколку основи, за полесно разликување и наоѓање соодветен приод за спречување и борба против нивните криминални активности. Имено, шверцерските мрежи се систематизирани и поделени. Помалите мрежи работат на локално или регионално ниво, често потпирајќи се на активности на лабаво поврзани поединци. Поголемите криминални мрежи вообичаено работат на меѓународно ниво и се вклучени во сложени шверцерски операции. Овие криминални мрежи обично имаат направено одлична анализа (дури и експертиза) за сите околности во текот на целата маршрута на шверцување мигранти
ИЗНЕНАДУВАЧКИ ИНФОРМАЦИИ НА ЕВРОПОЛ ЗА КРИМИНАЛНИТЕ ОРГАНИЗАЦИИ ЗА ШВЕРЦОТ НА МИГРАНТИ
Шверцот на мигранти е динамична криминална активност што влијае на внатрешната безбедност на ЕУ. Шверцувањето мигранти „кон и во ЕУ“ освојува нови, повисоки нивоа на дејствување, поттикнати од новите повеќеслојни и продлабочувачки кризи. Шверцувањето мигранти многу добро се вклопува со економските рецесии, со еколошки вонредните состојби предизвикани од климатските промени, како и со конфликти и демографски притисок во многуте земји на потекло на мигрантите. Но никако не треба да се испушти од вид и феноменот на „постојани барања за работна сила во земјите од ЕУ“ што дополнително го одржуваат пазарот за шверцерски услуги. Токму затоа Европол го објави новиот извештај за состојбата со шверцот на мигранти.
КАРАКТЕРИСТИКИ И ОРГАНИЗАЦИСКА СТРУКТУРА НА ШВЕРЦЕРСКИТЕ МРЕЖИ
Во извештајот се наведува дека мрежите за шверцување мигранти се агилни и брзо се приспособуваат. Криминалните мрежи ги диверзифицираат маршрутите, цените и начините на транспорт врз основа на побарувачката. Засилените контроли за спроведување на законот исто така ги поттикнуваат криминалните мрежи да се префрлат на алтернативни правци за шверц.
Бизнис-моделот за шверцување мигранти се карактеризира со соработка, која може да биде ад хок или постојана. Криминалните мрежи често соработуваат меѓу себе на различни краци од шверцерските патишта. Некои големи и мултилокациски криминални мрежи се способни да обезбедат услуги за олеснување низ целото патување.
Криминалниот процес на шверцување мигранти опфаќа регрутирање и транспорт на мигрантите како основни активности. Криминалните мрежи може да понудат дополнителни услуги за нивните клиенти, вклучувајќи и сместување во различни фази за време на патувањето или обезбедување лажни документи.
Шверцерската мрежа е составена од ликови што можат да имаат сложени улоги и да извршуваат различни функции, вклучувајќи лидери, посредници и олеснувачи на ниско ниво. Лидерите на шверцерските мрежи се во можност да ги водат шверцерските активности од далечина и да прикажуваат високи менаџерски вештини, додека посредници може да се вклучат во повеќе акции, како на пример регрутирање нерегуларни мигранти и надгледување на логистичките и финансиските аранжмани. Главно, во ниското ниво на транспортот на нерегуларните мигранти се вклучени олеснувачи.
И ДИГИТАЛНИ РЕШЕНИЈА КАКО АЛАТКИ ЗА ПРОМОЦИЈА НА КРИМИНАЛНИТЕ УСЛУГИ
Криминалните мрежи се потпираат на неколку алатки за да се олесни шверцувањето мигранти. Дигитални решенија се користат во секоја фаза за да рекламираат маршрути и цени, комуницирање со мигрантите и производството на лажни документи. Тие функционираат врз база на корупција, со чија помош се инфилтрираат во правниот систем за полесно да можат да го реализираат шверцот. Насилството, заканите и несовесното однесување се придружни активности што ги реализираат, а поради кои честопати се случуваат фатални инциденти.
Повеќето мрежи за шверцување мигранти активни во ЕУ се составени и од државјани на ЕУ и лица надвор од ЕУ. Мнозинството не се членки на ЕУ, а се возрасни мажи. Во многу случаи шверцерите имаат иста националност како и мигрантите што ги шверцуваат. Во последно време е евидентно зголемување на бројот на шверцери што не се од ЕУ, а кои имаат легален престој во европските земји.
Шверцерските мрежи се разликуваат по големина и се засноваат на бизнис-модел во кој криминалците соработуваат ад хок или кога е потребно. Помалите мрежи работат на локално или регионално ниво, често потпирајќи се на активности на лабаво поврзани поединци. Поголемите криминални мрежи вообичаено работат на меѓународно ниво и се вклучени во сложени шверцерски операции. Овие криминални мрежи обично имаат експертиза за покривање на услугите за олеснување во текот на целото патување.
Клучна карактеристика на криминалните мрежи се нивната агилност и приспособливост за одговор на променливата динамика во нерегуларната миграција. Криминалните мрежи ги диверзифицираат патиштата и цените на шверцот врз основа на побарувачката.
Таксите и услугите за шверц варираат во зависност од факторите како што се
безбедноста на методите на шверц, тешкотијата на минување на границата, должината на патувањето, земјата дестинација и богатството на мигрантите. Додека најголем дел од мигрантите се шверцувани во ЕУ со преполни чамци и возила, криминалните мрежи нудат побезбедни превозни средства, вклучувајќи и авионски за оние што можат да платат повисоки такси.
Криминалните мрежи за шверцување мигранти можат брзо да ги (пре)лоцираат
шверцерски активности блиску до нови миграциски центри, додека криминалните мрежи активни во други области на криминал се во можност брзо да воспостават нови услови за шверцување мигранти, секако, доколку од нив заработат висок профит.
Шверцерските организации се борат за својот рејтинг во подземјето
Криминалните организации се трудат да остават добри импресии за да бидат препорачани, бидејќи факт е дека мигрантите функционираат врз база на препораки и позитивни критики направени од претходни клиенти. Тие се трудат да ги намалат јазичните и етничките бариери за да добиваат што е можно повеќе работа. Откако ќе се финализира договорот за шверц, основната активност на организациите е да вршат превоз на мигрантите. Тоа значи пренос на мигрантите, транспорт до земјите на ЕУ или пак преку ЕУ до трет регион. Има и секундарен пренос во рамките на ЕУ. Превозот за влез во земјите на ЕУ најчесто користи секундарни движења низ ЕУ и е еден од најпрофитабилните бизниси, бидејќи одговараат на голема побарувачка од страна на мигрантите. Во пакетот услуги што ги нудат има и пренос до земји што не се дел од ЕУ, како што се Северна Америка или Обединетото Кралство. Со оглед на далечината, криминалните организации нудат неколку видоа транспорт – воздушен, воден и копнен. За време на фазата на транспорт, криминалните мрежи може да понудат дополнителни услуги за мигранти, како што се сместување во скришни куќи и хотели, испорака на лажни документи и поддршка за легализација за останок. Последново се спроведува преку неколку средства, вклучувајќи и организирање погодни бракови и инструкции на нерегуларните мигранти да аплицираат за меѓународна заштита во случај на откривање од страна на органите на прогонот.
Лажните барања за азил им овозможуваат на мигрантите привремено да го легализираат нивниот престој во ЕУ.
Плаќањето на таксите за шверц обично се договара по успешното пристигнување на мигрантите во саканата дестинација. Сепак, некои шверцери на мигранти го користат пристапот „плаќај како што одиш“. Надоместоците претежно се плаќаат во готово преку доверливи луѓе. Користат и апликации за трансфер на пари, но тука обемот на користење е доста ограничен. Имаат и олеснувачи и возачи на пониските нивоа, чија работа е да даваат информации за напредокот на трансферот.
Внатрешна организација на шверцерските мрежи: улоги и соработка
Шверцерските мрежи можат да бидат обемни и сложени, со организирање на членовите во различни групи и со различни улоги. Водачите на шверцерските мрежи се во состојба да ги водат шверцерските активности од далечина. Дигиталните алатки што се користат за организирање и водење на шверцувањето мигранти им додаваат дополнителен слој на заштита за криминалните мрежи.
Посредниците имаат различни функции, вклучувајќи и регрутирање мигранти, одржување контакти со соработници на ниско ниво и надгледување логистички аранжмани, како обезбедување на сместување по должината на маршрутите и ракување со плаќањата.
Олеснувачите на ниско ниво главно се вклучени во транспортот на мигрантите. Во зависност од користената маршрута, тие можат да дејствуваат како водичи додека ги поминуваат границите со нерегуларните мигранти, како возачи на возила на копнени патишта и како капетани на пловни објекти на поморските патишта. Повремено, криминалните мрежи им наложуваат на мигрантите сами да управуваат со чамци во замена за намалени такси за шверц.
Секој криминален актер вклучен во олеснување на шверцот има специјална улога. Од оние на ниско ниво се бара да ја знаат географската област по должината на маршрутата и како да користат шифрирани комуникации. Лидерите, посредниците и оние што го надгледуваат процесот на шверц од почетокот до крајот е потребно да имаат менаџерски и координациски вештини.
Некои криминални мрежи што работат со шверцување мигранти имаат широк географски дофат, опфаќајќи ги земјите на потекло, транзитот и дестинацијата.
Кога имаат потреба, овие криминални мрежи соработуваат и со други криминални групи за полесен шверц на мигрантите.
Измамата со документи останува клучна за овозможување на шверцувањето мигранти. На сите шверцерски патишта се користат лажни документи за влез во рамките на ЕУ. Тие се користат и за легализирање на престојот на нерегуларните мигранти во ЕУ.
