Климатските промени земаат сѐ поголем данок од европските шуми. Сателитските податоци би можеле да помогнат да ги спасат, укажуваат надлежните

Европа загрозена од шумски пожари и од нелегална сеча

Систем за набљудување на шумите што користи сателити за следење на заканите, како што се шумските пожари предизвикани од климатските промени и нелегалната сеча, наскоро би можел да биде имплементиран во ЕУ.
Климатските промени земаат сѐ поголем данок од европските шуми, бидејќи екстремната топлина и сушата го зголемуваат ризикот од смртоносни шумски пожари.
Речиси 900.000 хектари земја во Европската Унија изгореа во шумски пожари минатата година, површина приближно со големина на Корзика, се наведува во извештајот објавен од Европската комисија во средата.
Тоа ја прави втора најлоша година откако мониторингот преку Европскиот информативен систем за шумски пожари (EFFIS) започна во 2000 година. Во 2017 година изгореа 1,3 милион хектари земја.
Деградацијата на шумите во Европа предизвикува проблеми бидејќи нивниот капацитет за складирање на јаглерод диоксид е потребен за да се исполнат климатските цели и да се заштитат околните области од поплави.

Како би функционирал системот за набљудување на шумите?

Во средата комисијата предложи закон со кој Брисел ќе собира податоци за шумите од сателитите на „ЕУ Коперник сентинел“. Земјите членки на ЕУ исто така ќе бидат обврзани да соберат теренски мерења на трендовите, вклучувајќи ги површините достапни за сеча, обемот на дрвјата и локацијата на старите шуми.
– Треба да ги видиме трендовите, треба подобро да предвидуваме, треба да видиме како реагираат тие на климатските промени. Во моментов нема сеопфатни барања за мониторинг за да се обезбеди севкупна слика за состојбата на нашите шуми – вели еврокомесарот за животна средина Вирџинијус Синкевичиус.
Речиси половина (43 отсто) од изгореното земјиште минатата година влијаеше на локациите на „Натура 2000“, мрежа на заштитени подрачја што ги покрива највредните и загрозени видови и живеалишта во Европа. Според извештајот, ова е највисоко ниво во последната деценија.

Дали климатските промени се виновни за влошувањето на шумските пожари во Европа?

Повеќето од пожарите во 2022 година (96 отсто) биле предизвикани од човечки дејства, но тие биле влошени од зголемените услови на опасност од пожар предизвикани од климатските промени, се додава во извештајот.
Земјите од ЕУ преземаат превентивни мерки и ја подобруваат својата подготвеност за справување со зголеменото ниво на шумските пожари. Но, традиционалните методи за гаснење пожар тешко успеваат да се справат со високата температура и со интензитетот и брзината на пожарите.
Како што температурите продолжуваат да растат и сушите стануваат сѐ почести и сериозни, шумските пожари би можеле да продолжат да се влошуваат низ Европа.
Повеќето шумски пожари се случуваат во урбани места што се внатре или покрај дивата вегетација. Извештајот повикува на широкораспространети превентивни мерки што ги земаат предвид тие заедници и руралните актери во директен контакт со природните области.

Како се споредува 2023 година во однос на шумските пожари во Европа?

Стравотните шумски пожари продолжија и во 2023 година, предизвикувајќи катастрофална штета на животната средина и загуба на човечки животи. Досега годинава пожарите изгореа околу 500.000 хектари природно земјиште во ЕУ. Најголемиот поединечен шумски пожар регистриран во ЕУ – со над 96.000 хектари изгорени во Александрополис, Грција – е вклучен во ова.
Португалија, Шпанија, Италија и Грција исто така се соочија со големи шумски пожари во 2023 година, како и многу други земји во светот.
Високата фреквенција и интензитетот на шумски пожари во летниот период ги оптоваруваат пожарникарите, кои се соочија со тешки и опасни услови.

Сателитските податоци би можеле да помогнат и во борбата против
нелегалната сеча

– Новите податоци исто така ќе помогнат да се следат други ризици, како што е нелегалната сеча, преку националните граници – вели Синкевичиус.
ЕУ се судри со некои земји, вклучувајќи ја и Полска, за ова прашање. Европскиот суд на правдата во март пресуди дека политиката на Полска со која се дозволува сеча за време на сезоните на размножување на птиците ги прекршува законите на ЕУ за животната средина. Судот исто така во 2018 година пресуди против овластувањето на Варшава за сеча во древната шума Бјаловиеза.
Групата за кампањи Ферн го поздрави предлогот на ЕУ како „потенцијално златна можност“ за обезбедување податоци потребни за заштита на шумите во Европа. Сепак, групата рече дека законот треба да оди подалеку и да ги принуди земјите од ЕУ потоа да преземат акција за подобрување на здравјето на шумите.
Брисел вели дека податоците за шумите што моментално ги обезбедуваат земјите членки имаат празнини и често долги одложувања, што ја попречува нивната способност да се подготват за климатски опасности.