фото: ЕПА

Може ли Франција навистина да бара позиција на лидерство за климата, кога нејзината влада континуирано се ангажира во заткулисни маневри и штити некои од најголемите придонесувачи за климатската криза од контрола и реформи? Ако Макрон потроши толку енергија за имплементирање на научно поддржани решенија колку што троши за изработка на говори за самочеститање, можеби и би имале шанса да го ограничиме глобалното затоплување на 1,5 Целзиусов степен

Зошто се чини дека француската влада се вклучува во уште еден обид да го измами светот?

Неколку дена откако францускиот претседател Емануел Макрон го изведе својот бескраен монолог на КОП28, обраќајќи му се на секој актер, освен на Франција, за неговата одговорност да направи повеќе, вреди да се погледне однесувањето на француската влада во преговорите со ЕУ поврзани со климата.
Сосема очекувано, Макрон не ги става парите каде што му е устата.
Прво, очигледно: повикот на Макрон за пауза на еколошките регулативи на ЕУ во мај 2023 година ја отвори вратата за серија тешки критики кон Зелениот договор на ЕУ. Во верижна реакција, ова им даде покритие за десноориентираните политичари низ континентот да нападнат, да ги намалат и, барем во еден случај, да уништат некои од значајните зелени директиви на ЕУ.
Но Франција не заврши тука. И покрај инсистирањето на Макрон во неговиот говор на КОП28 дека глобалниот финансиски систем не е насочен кон ефективна климатска транзиција и дека треба итно да се реформира за да стане таков, Франција во исто време се обидува во завршните преговори на Директивата за должна анализа на корпоративна одржливост (ЦСДДД) да направи исклучок без преседан за целокупниот финансискиот сектор.
Директивата е широк правен пакет проектиран да ги посочи мултинационалните корпорации како одговорни за профитирање од кршење на човековите права, како и за еколошки злосторства и емисии што ја уништуваат климата содржани во нивниот синџир на вредности.
Сепак, француската влада, користејќи го сеопфатниот аргумент за „заштита на конкурентноста“, ја помина изминатата година вршејќи притисок врз преговарачките страни за да ги заштити банките, осигурителите, пензиските фондови и управителите на средства од какви било обврски за длабинска анализа.
Со оглед на тоа што финансискиот сектор постојано е идентификуван како еден од најголемите столбови на поддршка за индустријата за фосилни горива и пошироко за најголемите загадувачки сектори во светот, се чини дека француската влада се вклучува во уште еден обид да го измами светот за својата вистинска климатска акција.

Говорот на Макрон на КОП28 го истакна постојаното зголемување на ризикот од појава на заглавени средства – инвестиции во загадувачки активности, кои ќе треба да се напуштат за да се одржи светот на патеката за животна иднина, но може да го дестабилизира светскиот пазар со создавање огромни и ненадејни загуби за инвеститори и финансиери.
Тој аргумент се рефлектира и во неодамнешниот говор на членот на извршниот одбор на Европската централна банка, Френк Елдерсон, кој истакна дека примената на длабинската анализа и климатските обврски содржани во ЦСДДД за финансискиот сектор всушност „ќе помогне да се осигури дека финансиските институции – вклучувајќи банки – систематски ги интегрираат прашањата за одржливост во нивните практики за донесување одлуки и управување со ризик“.
Или во превод: со вклучување на финансискиот сектор, ЦСДДД може да помогне во заштитата на финансискиот пазар од ризиците што ги носат заглавените средства и на тој начин да ги заштити финансиските институции на ЕУ од предвидливиот пад на конкурентноста.
Да не зборуваме за човечкото страдање спречено ако финансиските институции престанат да ги финансираат кршењата на човековите права… Зошто тогаш да направат такво ослободување?
А сепак, за жал, Франција не застанува тука. Со тоа што се спротивставува на граѓанската одговорност за мултинационалните компании, кои не ги исполнуваат своите обврски за климата како дел од ЦСДДД, Франција се обезбедува граѓаните да не можат да ги изведат пред суд ако не ја испочитуваат нивната обврска да ги заштитат климата и колективната иднина на светот.
И во поголемиот дел од годината, дури се залага за обврска за објавување на плановите за климатска транзиција, но против обврската за спроведување на споменатите планови; со други зборови, Франција се залага да им се даде лиценца на мултинационалните корпорации за „зелено перење“, додека тие слободно жнеат милијарди од нивните активности за уништување на климата.
Може ли Франција навистина да бара позиција на лидерство за климата, кога нејзината влада континуирано се ангажира во заткулисни маневри и штити некои од најголемите придонесувачи за климатската криза од контрола и реформи? Ако Макрон потроши толку енергија за имплементирање на научно поддржани решенија колку што прави за изработка на говори за самочеститање, можеби и би имале шанса да го ограничиме глобалното затоплување на 1,5 Целзиусов степен.

Албан Гросдидие