Фудбалската лига на Островите Сили се состои само од два тима, Вулпак вондерерс и Гарисон ганерс. Не само што двете екипи се соочуваат во 18 кола секоја сезона туку се натпреваруваат и во две годишни куп-натпреварувања и во суперкуп-меч. Ниту еден играч нема однапред одредено тим на почетокот на секоја сезона, туку двајцата капитени избираат нови тимови исто како што прават учениците на игралиште… Згора, има и глобално внимание и мноштво посетители ѕвезди, вклучувајќи го и денот кога Бекам го замени Лос Анџелес галакси за оддалеченоста на островите
ФУДБАЛСКО ПРВЕНСТВО НА ОСТРОВИТЕ СИЛИ
Кога Ентони Гибонс се приклучи на неделниот утрински фудбалски меч, тој не замислуваше дека тоа ќе доведе до тоа да му биде двојник на Дејвид Бекам. Но излегува дека играњето во најмалата лига на светот е помалку предвидливо искуство отколку што изгледа во почетокот. Фудбалската лига на Островите Сили се состои само од два тима, Вулпак вондерерс и Гарисон ганерс. Не само што двете екипи се соочуваат во 18 лигашки натпревари секоја сезона туку се натпреваруваат и во две годишни куп-натпреварувања, и двете двомеч без правило за голови на гости, и во суперкуп-меч, пишува „Би-би-си“.
ВНАТРЕКЛУПСКА ЛИГА
Дуополот ја прави најмалата лига од ваков вид во светот. Технички, тоа е внатреклупска лига, бидејќи и двата тима се регистрирани во Сент Мери, клуб на истоимениот остров во архипелагот во близината на брегот на Корн. Тој податок не ги спречи глобалното внимание и мноштвото посетители ѕвезди, вклучувајќи го и денот кога Бекам го замени Лос Анџелес галакси за оддалеченоста на островите, а Гибонс ги обу копачките на поранешниот капитен на Англија.
– Тоа е моето право на слава – вели Гибонс.
Но блиску до тоа е и да се биде дел од едно уникатно познато ривалство. Порано не беше вака. Пред 1950-тите имаше четири тима што се натпреваруваа за слава и трофеи. Но стареењето, намаленото население, ја стави лигата под притисок. Помеѓу 2011 и 2021 година бројот на луѓе на Островите Сили падна за 6,8 отсто. Просечната возраст на преостанатите се зголеми од 46 на 50 години во истиот период. Сега останаа само Вондерерс и Ганерс. Ако времето дозволува, двата тима играат секоја недела наутро помеѓу октомври и Велигден на истиот терен со истите играчи во ист дрес.
– Луѓето прашуваат дали станува малку здодевно, но добро е да се трча наоколу и убаво е да се забавуваме. Многумина од нас сме пријатели и се познаваме уште од училиште, така што има социјална страна и спортско натпреварување. Добро познавате одредени играчи, која е нивната посилна нога, кои се нивните силни и слаби страни, но имаше и неколку остри стартови. Имаше уште неколку жолти картони годинава и чудна конфронтација, така што има одредена конкуренција, но нема долгогодишни ривалства или удирања или нешто слично, сето тоа е простено по крајот на мечот – објаснува Вил Летбриџ, кој пораснал на островите и неколку години игра во лигата.
За да ги задржи работите интересни, ниту еден играч нема однапред одреден тим на почетокот на секоја сезона. Наместо тоа, двајцата капитени за таа година избираат нови тимови исто како што прават учениците на игралиштето, земајќи наизменично играчи. Редоследот на селекциите се чува во тајност за да се избегне објава за тоа кои се последните избраници. Менувањето на тимовите секоја година значи дека повеќето играчи немаат посебен афинитет кон еден од двата тима, иако Летбриџ вели дека има некои „суеверни“ што тврдат дека имаат подобри резултати за едниот отколку за другиот. Процесот на селекција исто така има цел да ја одржи спортската конкуренција еднаква, иако тоа не секогаш се покажува во текот на цела сезона.
– Вондерерс има тенденција да биде малку подобар, но тоа на крајот зависи од изборот на капитените. Годинава еден од првите избори за „топчиите“ очекуваше да биде тука цела зима, а потоа се вработи во швајцарските Алпи, па, така да се каже, тие го загубија засилувањето. Може да се случи луѓето да се повредат и да имаат други обврски, но има тенденција сѐ само да се избалансира, тимот има победничка серија од два или три меча, а потоа губи два или три натпревари бидејќи играчите се недостапни. Оваа година, сепак, Вондерерс речиси ја освои лигата четири или пет кола пред крајот на сезоната – вели Летбриџ.
ПОВИК ЗА ВРЕМЕ НА МЕЧ
Да се биде мала островска заедница значи и некои играчи да бидат повикани за време на натпреварот за да се справат со други прашања, особено полицајци или пожарникари што играат додека се на повик. Понекогаш тие импровизирани отсуства може да имаат големо влијание врз конечниот исход на натпреварот.
– Дејв Мамфорд е фармер. Пред неколку години на полувремето почна да му ѕвони телефонот и му кажаа: „Еј, твоите крави избегаа“, па мораше да замине за да ги најде. Во тој момент имавме 2-0 и моравме да играме со десетмина, па загубивме со 3-2. На крајот се покажа дека тие не биле ни неговите крави – објаснува Гибонс.
Дури и кога лигата работи со два тима, не е невообичаено недостапноста на играчите да значи дека се даваат заеми за еден натпревар за да се изедначат екипите, но некои натпревари мораа да се одложат бидејќи немаше доволно играчи. Одржувањето на потребниот број играчи долго време е тема за фудбалската лига на Островите Сили, со недостиг од какви било опции за дополнително образование на Островите по 16-годишна возраст, што значи дека многу млади надежи се преселуваат во Корнвол за да ги продолжат своите студии токму кога се подготвени да играат. Некои луѓе, како Летбриџ, се враќаат на Островите кога ќе остарат и ги засилуваат тимовите, додека секому на возраст на која може да игра што се преселил на Сили наскоро му се нуди да учествува во првенството. Може да има широк опсег на возраст меѓу играчите, со неколку над 50 што играа до пред неколку години и еден поранешен жител што во своите 70-ти уште се појавува повремено.
– Секогаш постои опасност лигата да остане без играчи. Штом луѓето ќе наполнат 16 години, тие одат на копното, а може да дојде година кога нема да имаме играчи. Пред околу пет-шест години имавме само тим со осум играчи – вели Гибонс.
ТРОФЕЈ ОД ЕДЕН САНТИМЕТАР
Тука е и трофејот Лионес, полуредовен натпревар против аматерскиот тим Динамо чафс, за најмалиот пехар на светот, со висина од едвај еден сантиметар. Новиот пехар го привлече вниманието на ФИФА, при што светската управа преговараше за трофејот да биде изложен во нејзиниот официјален музеј во Цирих.
– Почнавме да играме со Динамо на нашите фудбалски турнеи во раните 2000-ти, а еден од нивните играчи е метален работник, па тој реши да го направи најмалиот трофеј што може. Кога ФИФА дојде и рече дека би било одлично да биде во нејзиниот музеј, тој направи реплика и тие ја имаат сега. Иако е висок само околу еден сантиметар, луѓето уште се обидуваат да стават пиво во него кога го освојуваат – објаснува Гибонс
Фудбалерите на Сили сѐ повеќе се навикнуваат на вниманието и редовно се домаќини на новинари и ТВ-екипи од целиот свет. Лигата исто така ја доловува имагинацијата на некои од најголемите брендови на светот. „Водафон“ го користеше островот како основа за рекламна кампања во 2019 година, во која беше прикажан ФАР (помошник-судија на навивачите), систем за прегледување видео, кој им овозможи на другите жители на островите Сили да гледаат и да гласаат за контроверзните судиски одлуки. Но уште ништо не ја надминало 2007 година, кога производителот на спортска облека „Адидас“ донесе меѓународни ѕвезди како дел од кампањата „Дрим биг“, пишува „Би-би-си“. Бекам, Стивен Џерард, Патрик Виера, Андерсон, Даниеле де Роси и Михаел Балак пристигнаа на Островите за да работат со младите фудбалери, пред да се релаксираат на плажа.
Наскоро следуваа други, помалку добредојдени посетители.
– Еден човек од Сент Мартин му се јави на печатот за да каже дека Бекам е тука, па наидоа многу хеликоптери и тој мораше да замине. Им требаше уште еден кадар во заливот, па јас го заменив Бекам – се сеќава Гибонс. – Некој испрати порака до продукциската куќа за да види дали сакаат да направат повторно посета, но мислам дека нема одговор. Добиваме чудни работи и обично наоѓаме малку време да го направиме тоа, затоа што сето тоа е добра забава и добро е за Сили, затоа што Островите се потпираат на туризмот и сакаме луѓето да доаѓаат тука и да нѐ посетуваат, така што секоја приказна помага во тоа – додава Летбриџ.
Тоа придонесува за натпреварувањето, кое несомнено се повторува, но е далеку од здодевно. Н.М.
