Државната агенција за Бугарите во странство обелодени податоци за апликантите за патни исправи
Од почетокот на 2015 година до јули минатата година, 8.474 Албанци добиле одобрение за нивните барања за бугарско потекло. Албанците се на петтото место меѓу странците што аплицирале за бугарски пасош. Пред нив се Македонија, Украина, Молдавија и Србија. Државната агенција за Бугарите во странство (ДАБЧ) излезе со бројки во јавноста за дадена согласност за добивање бугарско државјанство
Гореспоменатите податоци се од извештајот за јавноста на Државната агенција за Бугарите во странство (ДАБЧ). Уверението за бугарско потекло се користи за добивање бугарско државјанство по поедноставена процедура. Наспроти ова, има 650 одбивања, од кои повеќе од две третини – 465 се издадени во 2015 година. Во другите години одбивањата се минимален процент, покажуваат официјалните податоци.
Во периодот 2015 – 2020 година бугарски пасош добиле 2.622 Албанци, што може да се види од извештаите на претседателството што ги издава уредбите за државјанство. Сепак, треба да се има предвид дека постапката бара време и веројатно некои од оние што ја добиле потврдата за бугарско потекло сѐ уште не ја искористиле за да добијат државјанство.
Во ДАБЧ беа констатирани недоследности, меѓутоа сега агенцијата работи педантно, по строго одредена законска процедура
Во 2014 година, инспекција на Врховното административно обвинителство утврди дека ДАБЧ доделува потврди за бугарско потекло со прекршување на законот. Така, стотици лица со недокажано бугарско потекло, претежно од Македонија, Албанија и Косово, со натурализација станаа бугарски државјани, заобиколувајќи ја комплицираната процедура. Обвинителството беше проверувано двапати и од Министерството за правда за ова прашање. Првиот пат беше на крајот на 2013 година, од тогашниот заменик-министер за правда Илија Ангелов. Случајно избрани 810 досиеја беа проверени во ДАБЧ за периодот 2011 – 2013 година, на кои им е издадена потврда за бугарско потекло. Во 717 од нив, што е 88,5 отсто, тврдењето на подносителите дека имаат бугарско потекло не било поткрепено со документи. Во досиејата има само пријава и изјава за бугарска национална свест и потекло. Агенцијата како основа за издадените потврди ги претстави книгите „Не заблудата, туку лагата за Гагаузите“, „Бугарите во Албанија и Косово“ и други. За некои, членството во организации како „Бугарите во Албанија“ е признаено како доказ за бугарско потекло. Според податоците на Министерството за правда од истата 2014 година, од последните 8.000 потврди за потекло издадени од агенцијата, само 1.300 имаат документи што го докажуваат тоа.
За потсетување, во 2018 година беше уапсен претседателот на ДАБЧ, Петар Харалампиев (на функцијата беше од мај 2017 до 29 октомври 2018 година). Обвинителството во септември годинава поднесе обвинение против Харалампиев, поранешниот главен секретар на секторот Красимир Томов и уште две лица. Дури неодамна, пак, специјалниот апелациски суд „пушти“ мериторно да се расправа за случајот. Поранешниот шеф на државната агенција е осуден, а кривичната одговорност беше поради „водење организирана криминална група“ додека бил на функцијата. Тој лично барал и примал мито за издавање без правна основа на потврди за бугарско потекло на странски државјани – во некои случаи експресно, дури и во рок од еден работен ден, објаснуваат од обвинителството. Предмет на корупциската активност на учесниците биле претежно државјани на земји од Западен Балкан, како и на земји што не се членки на ЕУ со словенско население, се тврди во обвинението.
Меѓутоа, по оваа афера, во Државната агенција за Бугарите во странство (ДАБЧ), според јавно достапните извори, како и од пишувањата на бугарските медиуми, и човечките ресурси и процедурите во самата институција течат на најдобар можен начин, во согласност со законската регулатива, како што ѝ доликува на една институција од европски калибар.
