Длабочина до дното

Бо­реј­ќи се со кри­зи, ЕУ ги за­др­жа сту­де­ни­те фа­кти на сво­ја стра­на – де­ка е по­до­бро да се жи­вее та­му, де­ка во­зо­ви­те се по­бр­зи, а гра­до­ви­те се по­чи­сти, де­ка де­фи­ни­тив­но вре­ди да се би­де член­ка на ЕУ. Но, таа про­коц­ка од­лич­на иде­ја и сим­бо­ли­чен ка­пи­тал.
Ко­га смрт­та на пет­сто­ти­ни не­ви­ни лу­ѓе во­ди са­мо до твит за „дла­бо­ка та­га“, тоа све­до­чи за дла­бо­чи­на­та на па­дот на же­на­та што тви­та и Уни­ја­та што таа ја во­ди

Минатата среда, во 16.36 часот по средноевропско време, претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лејен, беше „длабоко тажна“. Се слушна дека кај Грција потонал чамец со стотина бегалци, кој претходно бил пресретнат од грчката крајбрежна стража.
Не само што Фон дер Лејен беше „длабоко тажна“ туку беше и „многу загрижена“ за тоа што се случи со исчезнатите. До денес таа би требало да знае дека се удавиле околу четири-петстотини луѓе, меѓу кои веројатно стотина деца.
Судејќи по твитер-профилот на шефицата на Европската комисија, нејзината „длабока тага“ траела цели 23 минути, откако истиот ден, во 16.59 часот, напишала дека е „задоволна“ што е во официјална посета на Чиле.
Ако им се верува на извештаите, посетата поминала добро и лавовско достигнување на Урсула фон дер Лејен е тоа што, во интерес на народот и народите на Европската Унија, таа успеа да ја потисне не секоја „тага“, туку „длабока тага“. Жената, прво и основно, е професионалец.
Вести за страшното – и толку непотребно! – Смртта на стотици луѓе некако стигна до насловните страници на весниците или на почетните минути на дневните весници во Западна Европа. Па, не се случува петстотини луѓе да се дават секој ден.
Да умреа педесетина, можеби тоа немаше да биде вест, бидејќи тоа се случува доста често. Можеби тогаш „загриженоста“ на Урсула не би била „длабока“ туку нешто поплитка. На овој начин, колку повеќе луѓе одеднаш тонат во длабочините на Средоземно Море, толку е подлабока загриженоста.
Во последниве десет години се избројани околу триесет илјади мртви во таа сина гробница, каде што сите одиме да си ги ладиме нозете.
Во септември 2015 година тоа сè уште беше првата вест. Претпоставувам дека сите светски медиуми ја објавија фотографијата од безживотното тело на тригодишниот Ајлан Курди, кое брановите го исфрлија на плажата кај Бодрум. Семејството бегало од војната во Сирија и остана само видео од мртво дете со главата закопана во песок.
Оттогаш до денес, Европската Унија е целосно во морален банкрот. Затоа што не загинаа толку многу луѓе и покрај потезите на ЕУ и нејзините членки, туку токму поради тие потези. Поради тоа како кербери ги штитат границите од голораките бегалци и нивните деца.

ЕУ бараше компромис помеѓу фактот дека земјите како Германија, Австрија или Шведска не можат да ги прифатат сите што се насочиле таму – затоа што тогаш тие повеќе нема да бидат земји со стандардот на кој се навикнати – и нивните декларативни западни вредности.
Најден е компромис во политиката на многу критикуваниот Виктор Орбан – жица, полициски кучиња, патролни чамци, па кој ќе го помине тој смртоносен паркур може некаде да бара азил.
Пред некој ден Европската Унија официјално одлучи процедурите за азил да се спроведуваат на надворешните граници, па одбиените баратели на азил итно да бидат депортирани каде и да се. И потоа? Тогаш ќе почнат одново низ лавиринтот на страдањата, можеби ќе имаат подобра среќа.
Така, ЕУ најде мерка за западните вредности што може да ги поднесе – извезувајќи ја катастрофата надвор од своите граници. Она што не го гледаме не постои. Во ваква Европска Унија, Орбан би бил посоодветен шеф на Европската комисија – тој барем не се фолира.
Урсула фон дер Лејен е идеалниот бирократ затоа што среде ноќ може да ги рецитира сите фрази за „вредностите“, за слободата на печатот, потребата да се вооружи Украина, за владеењето на правото и да биде „длабоко тажна“, „многу загрижена“ или „конечно решена“.

Не е познато, на пример, дали Фон дер Лејен била загрижена или тажна кога како министерката за одбрана на Германија ѝ дала работни места вредни стотици милиони евра на „Мекинси“, консултантска фирма каде што работат нејзините деца, па тие работни обврски никогаш не биле завршени, но парите се земени. Пред истрагата, содржината на мобилниот телефон на Урсула мистериозно испарила, па не можело да се вештачи.
Неколку години подоцна мистериозно исчезнаа пораките што таа приватно ги разменила со шефот на „Фајзер“, пред да му нарача вакцини за 35 милијарди евра.
Постојат сите шанси Урсула да не банкротира финансиски, како што ЕУ банкротира морално.
Борејќи се со кризи, ЕУ ги задржа студените факти на своја страна – дека е подобро да се живее таму, дека возовите се побрзи, а градовите се почисти, дека дефинитивно вреди да се биде членка на ЕУ. Но, таа прокоцка одлична идеја и симболичен капитал.
Кога смртта на петстотини невини луѓе води само до твит за „длабока тага“, тоа сведочи за длабочината на падот на жената што твита и Унијата што таа ја води.

Немања Рујевиќ

(danas.rs)