Европската комисија отстапува од својата заложба за построги мерки против загадувањето на автомобилите бидејќи нејзиниот нов акциски план ги намалува стандардите за јаглерод диоксид.
Уште во 2017 година, долго пред објавувањето на Зелениот договор, ЕУ постави стандарди за емисиите на возилата. Најновата верзија на правилата ефективно ќе ги забрани новите бензински и дизел-автомобили од 2035 година.
Но, сега, по повеќемесечно интензивно лобирање, барањата на производителите на автомобили да избегнуваат казни за продажба на автомобили што загадуваат се слушнаа и ќе бидат земени предвид.
Со новиот план од средата, Комисијата предлага уште една измена на правилата за јаглерод диоксид, овој пат за да се создаде порационализирана рамка за усогласеност.
Па така, производителите на автомобили сега можат да ги исполнат претходните годишни цели во период од три години со намалување на амбициите за загадување.
Конкурентноста сега ќе биде приоритет. Претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, првично презентираше визија за зајакнување на конкурентноста, која не беше само поврзана туку заснована на чиста транзиција. Но последниот план јасно покажува дека само еден од овие приоритети победува.
Планот „фрла длабоки сомнежи за тоа колку е сериозна ЕУ во врска со намалувањето на емисиите од патниот транспорт и нејзините климатски цели“, рече Доминик Фин, раководител за транспорт во бизнис-групацијата „Клајмат груп“.
На крајот, предлогот сугерира дека или Брисел повеќе не гледа на строгите обврски и соодветните санкции како средство за постигнување цел или дека целта не ги оправдува средствата за индустријата.
Згора на тоа, тој сигнализира дека во тек е натамошно укинување на политиката на ЕУ за нулта емисија за патниот транспорт, како и за индустријата.
Европската народна партија го поздрави потегот како „само прв чекор“.
Луси Матера, од здружението за полнење електрични автомобили „Чарџ ап“, рече дека „воведените флексибилни опции се грешка што создава конфузија“.
– Жалиме што ограничувањата на CO2 во Европа за 2025 година … беа ослабени, што ризикува да ја намали краткорочната продажба на електрични возила. Европа мора да го компензира тоа со храбри акции за дополнително стимулирање на побарувачката за електрични возила – додаде Крис Херон, генерален секретар на „Е-мобилити Јуроп“.
Оваа одлука ги разбранува духовите. Промената зад себе остава силни стимулации за стимулирање на пазарот, а потрошувачите ќе мора да чекаат за дополнителни шеми за поттикнување за кои сè уште се разговара меѓу Брисел и земјите членки, се наведува во планот.
Засега земјите од ЕУ се повикуваат да „разменуваат најдобри практики“ за стимулации, додека Комисијата ќе се заложи за шеми за социјален лизинг за да им помогне на домаќинствата со пониски приходи да си дозволат нови и користени возила со нулта емисија.
Дотогаш потрошувачите може да се соочат со избор меѓу поскапи европски електрични возила или подостапни кинески, кои и покрај повисоките царини, остануваат многу барани во Европа.
Послабите цели „го отстрануваат притисокот врз индустријата да лансира поевтини модели на електрични возила“, според невладината организација „Т енд Е“.
Сепак, ова може да има спротивен ефект врз конкурентноста на Европа.
– Ова само ќе ѝ даде на Кина уште поголемо водство во електричните автомобили. Овој план на ЕУ треба да повлече јасна линија ако европската индустрија конечно сака да го достигне чекорот – вели Јулија Полисканова, виша директорка во организацијата „Т енд Е“.
