Фото: ЕПА

Реакции на водечките светски медиуми по пресудата против Доналд Трамп

Пресудата против поранешниот американски претседател Доналд Трамп, кого Судот во Њујорк го прогласи за виновен по сите 34 точки од обвинението за фалсификување деловни записи пред претседателските избори во 2016 година за да ги скрие исплатите на ѕвездата од филмовите за возрасни, предизвика повеќе реакции во медиумите.
Окружното обвинителство на Менхетен го обвини Трамп со 34 кривични пријави, вклучувајќи и фалсификување 11 фактури, 12 ваучери и 11 чека за да се скрие уплатата од 130.000 долари на Сторми Даниелс, со цел да го купи нејзиниот молк за нивната наводна сексуална средба во 2006 година.
Во продолжение ги проследуваме одгласите во водечките светски медиуми, со акцент како ќе се одрази тоа врз идната претседателска кампања во САД, во пресрет на ноемвриските претседателски избори, на кои повторно во главната трка се актуелниот американски претседател Џо Бајден и Трамп.

„Гардијан“: Трамп сега е осуден престапник. Тој сепак може да победи на реизбор

– Се разбира, малку е веројатно дека Трамп ќе одлежи затворска казна за она што е книговодствен прекршок. Наместо тоа, тој може да биде ставен на условна казна и да се бара да се пријави во Одделот за условни казни во Њујорк, што би претставувало еден вид „понизно“ искуство. Без разлика, осудата не го дисквалификува како кандидат или не му забранува повторно да седи во овалната соба.
Практично кажано, Американците што го поддржуваат Џо Бајден мора да сфатат дека пресудата против Трамп веројатно нема во голема мера да влијае на неговите шанси да биде реизбран за претседател – кои се веќе далеку повисоки отколку што многу демократи стравуваат да признаат. Обложувачниците се наклонети кон негова победа – пишува весникот.
Како што понатаму весникот ги пренесува зборовите на ексамериканскиот претседател, вистинската пресуда ќе ја дадат Американците на изборите во ноември.
Трамп, кој ги негираше обвиненијата, претходно судењето го нарече „наместено“ и „измама“. Излегувајќи од судската зграда во четвртокот, тој пред камерите рече: „Ова беше наместено, срамно судење. Вистинската пресуда ќе биде на 5 ноември од народот“.
По неговиот пораз во 2016 година во пратеничката група во Ајова и повторно по поразот од Бајден во 2020 година, тој прибегна кон истата игра. Без разлика, неговиот срам и страста за одмазда се реални. Погледнете го само 6 јануари. Некој кому инаку би му било забрането да добие безбедносен сертификат, може да биде следниот претседател. Од своја страна, Републиканската партија, таканаречената партија на редот и законот, прифати осуден криминалец како знаменосец – подвлекува „Гардијан“, притоа додавајќи дека изборниот календар набрзо ќе покаже дали Бајден ќе има некаква бенефиција од пресудата против Трамп, истовремено посочувајќи дека и синот на актуелниот американски претседател, Хантер, се соочува со судење за кривични даночни обвиненија на почетокот на септември, токму кога сериозно започнува есенската кампања…

„Њузвик“: Трамп прогласен за виновен на судењето во Њујорк. Не е доволно

– Со веста за осудата на поранешниот претседател Доналд Трамп на судењето во Њујорк, нацијата направи пресвртница уште од моментот на појавата на Мики Маус. Поранешниот претседател не само што е изведен пред суд, тој е осуден за 34 кривични дела.
Се разбира, клучните основни настани во овој случај се случија пред претседателствувањето на Трамп, но шансите претседателот да плати на суд за своите злодела се без преседан. Тоа е и нешто со што треба да се гордееме и, на повеќе начини, нешто од што треба да се срамиме.
Осудувањето на Трамп е нешто со кое треба да се гордееме бидејќи ја потврдува основната американска вредност – никој во оваа земја не е над законот. Се чини дека Трамп го живеел својот живот мислејќи дека правилата што ги ограничуваат обичните смртници не важат за него. Неговиот живот е натопен со скандали од кои тој до неодамна се оддалечуваше.
Тој постојано беше обвинуван за мамење изведувачи, студенти на неговиот неакредитиран универзитет „Трамп“, донатори на неговата добротворна организација, Службата за внатрешни приходи и донатори на кампањата. Јавноста гледаше како тој се пробиваше низ сериски пропаднати претпријатија за да најде вистински успех во реални шоу-програми и да ја освои претседателската функција. Потоа беше обвинет за злоупотреба на таа функција на многу начини, почнувајќи од субвенционирање на неговите хотели со владини и странски средства, до рекламирање на линијата за накит на неговата сопруга на веб-страницата на Белата куќа.
Но сега дојде пресметката во Њујорк, долгогодишната база на неговите претпријатија. Тамошните судови утврдија дека тој учествувал во измама, силување и постојано непочитување на судот. Откриено е дека неговото сегашно богатство е поткрепено со измами, кои предизвикуваат заеми и, неодамна, проектирани 100 милиони долари двојно намалени даночни одбитоци.
Така што, треба да бидеме горди кога гледаме дека тврдењата против Трамп се решаваат на суд според правилата што со право важат за сите нас. Соединетите Американски Држави не можат да водат кредибилен правосуден систем без да слушнат и да одлучуваат за тврдењата против богатите и моќните, како и обичните – пишува „Њузвик“.

„Политико“: Дали пресудата за вина на Трамп ќе му наштети?

Со недели, дури и додека судењето и неговите мрачни детали се расплетуваа, јавните избори едвај се поместуваа во претседателската трка. Но едно убедување го фрла Трамп на целосно непозната територија, при што барем некои анкети сугерираат дека Трамп би можел да плати цена во ноември.
Еве пет точки од пресудата – и што би можело да значи за кампањата на сега веќе осудениот поранешен претседател:
Пресудата може да биде важна на маргините (а маргините може да бидат важни).
Осудителната пресуда нема да им каже на Американците ништо што веќе не го знаат за Трамп. Деталите за случајот беа нашироко изнесувани во јавноста уште пред почетокот на судењето. Во сè пополаризирано политичко опкружување, бројот на навистина неопределени гласачи е мал, а повеќето Американци, покажуваат анкетите, сметаат дека случајот за премолчувањето на исплатите на пари е помалку сериозен прекршок од другите правни случаи на Трамп.
Но на претседателските избори, кои ќе се случат наскоро, дури и маргинално влијание може да биде значајно. И во анкетата има докази дека барем некои гласачи би можеле да се премислат. Тоа не мора да значи дека републиканците одеднаш ќе повлечат рачна за Трамп. Може да биде едноставно како некои да се оттргнат од претпоставениот кандидат – да гласаат за трета страна или воопшто за никого. Претходно овој месец, истражувањето на Универзитетот „Квинипијак“ покажа дека дури и меѓу поддржувачите на Трамп, 6 отсто рекле дека ќе имаат помала веројатност да гласаат за него доколку тој биде осуден. Дури и ако таа анкета е намалена за 4 или 5 процентни поени, тоа би можело да биде доволно да го потоне…
Трамп веќе се обидува да профитира ја извлече врската помеѓу судењето и изборите во главите на неговите најжестоки поддржувачи. Обраќајќи им се на новинарите по пресудата – и го нарече исходот „наместен“ и „срам“ – тој рече: „Вистинската пресуда ќе биде на 5 ноември од народот“.
Очекувајте анкетарите да објават голем број предвремени анкети. Но бидете внимателни со нив. Првичните анализи веројатно нема да бидат трајни показатели за тоа каде ќе биде нацијата по неколку месеци од сега. До овој момент, анкетите за тоа како пресудата ќе влијае врз гласовите или нема се само хипотетички…

Си-ен-ен: Осудувањето на Трамп најавува мрачен и нестабилен момент во американската историја

Првиот чин на Доналд Трамп откако стана осуден криминалец беше да започне нов бесен напад врз владеењето на правото, откривајќи ја тежината на изборот што ги чека американските гласачи. Во една смисла, пресудата на Трамп по сите точки во неговото прво кривично судење го потврди принципот на кој се основани Соединетите Американски Држави – дека сите се еднакви и дека никој, дури ни милијардер и поранешен, а можеби и иден претседател, не ужива неказнивост.
Но авторитарниот испад на Трамп неколку минути по пресудата за вина во Њујорк и трката на врвните републиканци да се приклучат на неговиот напад врз правосудниот систем, нагласуваат колку се загрозени тие основни вредности сега.
– Ова беше наместено, срамно судење. Вистинската пресуда ќе биде на 5 ноември, од народот, и тие знаат што се случило овде и сите знаат што се случило овде – рече Трамп неколку минути откако шефот на поротата објави дека е виновен за 34 кривични дела за фалсификување деловни книги за да скрие премолчено плаќање пари на ѕвезда од филм за возрасни. Откако се врати во кулата „Трамп“ и ги поздрави приврзаниците со стисната тупаница, Трамп издаде писмена изјава во која јасно беше посочено дека ја смета својата судбина и судбината на нацијата како нераздвојни – познат белег на диктаторски лидер.

– Јас сум многу невин човек и во ред е, се борам за нашата земја. Јас се борам за нашиот устав. Целата наша земја е наместена во моментов – напиша Трамп.
Кампањата на претседателот Џо Бајден го повтори верувањето на неговиот противник, дека конечната пресуда за поранешниот претседател ќе дојде на општите избори.
– Денешната пресуда не го менува фактот дека американскиот народ се соочува со едноставна реалност. Сè уште постои само еден начин да се задржи Доналд Трамп надвор од овалната соба: пред гласачките кутии. Осуден престапник или не, Трамп ќе биде републикански кандидат за претседател – рече директорот за комуникации на кампањата, Мајкл Тајлер. „Заканата што Трамп ја претставува за нашата демократија никогаш не била поголема“…
Импликациите се огромни.

Тие започнуваат со потенцијалните последици на изборите за пет месеци за кои би можело да се реши со промена на само неколку илјади гласа во неколку држави. Трамп со месеци ги подготвува гласачите за можноста тој да биде прогласен за виновен во случај за кој обвинителите рекоа дека се фокусирал на обидот да ги доведе гласачите во заблуда во 2016 година. Тој тврди дека неговите четири кривични обвиненија се заговор на Бајден да го уништи. Во суштина, тој работи на рушење на неговата најголема норма досега – идејата дека би било незамисливо криминалец да служи како претседател.
Никој не може да знае како гласачите ќе реагираат на последниот момент на срам на Трамп. Неговото убедување сигурно ќе ја поттикне неговата лојална база и неговата кампања ќе се обиде да создаде реакција на пресудата кај поумерените гласачи. Ако успеат, четвртокот може да биде запаметен како денот кога Бајден ги загуби изборите.

С.Т.