Секој фалангист бил вооружен за да ги максимизира дофатот и одбраната на отворен терен, а главно оружје била сарисата, копје долго над шест метри што ги држело непријателите настрана. Македонските војници имале и штит, кој бил помал, со што била овозможена послободна употреба на сарисата. Второстепено оружје биле краткиот меч и иден закривен меч, кои биле употребувани во блиска борба. Шлемовите варирале, но доминирал т.н. бригиски шлем, кој всушност е обележје на македонската армија
Знаменитостите на Македонија
Фалангата со која ја командувал македонскиот крал Александар Велики била директна еволуција на системот што Филип Втори Македонски го создал во средината на 4 век пред нашата ера. Кралот Филип усвоил лекции од тебанските тактики под водство на Епаминонда. Филип ги зголемил обуката, дисциплината и кохезијата на единицата. Тој ги стандардизирал рутините за вежби за да можат војниците да извршуваат сложени маневри. Длабочината на формацијата се проширила од квадрат 10×10 на линии 16×16, подобрувајќи ги и фронтот и издржливоста. Александар во голема мера ги задржал овие реформи, додавајќи странски контингенти, но зачувувајќи го основниот македонски идентитет.
Секој фалангист бил вооружен за да ги максимизира дофатот и одбраната на отворен терен, а главно оружје била сарисата, копје долго над шест метри што ги држело непријателите настрана. Македонските војници имале и штит, кој бил помал, со што била овозможена послободна употреба на сарисата. Второстепено оружје биле краткиот меч и иден закривен меч, кои биле употребувани во блиска борба. Шлемовите варирале, но доминирал т.н. бригиски шлем, кој всушност е обележје на македонската армија.
Генијалноста на Александар лежеше во комбинација помеѓу фалангата и коњаницата, односно фалангата го држеше непријателскиот центар во стабилен, цврст ѕид од сариси, а коњаница, најчесто на десното крило, напаѓаше со решителни напади во формација на клин. Овој пристап му овозможи на Александар да ги прикова своите непријатели, додека коњаницата го зададе убиствениот удар.
Сарисата ја држеле фалангистите, формирајќи речиси непробоен ѕид од копја. Нејзината голема должина им овозможувала на првите редови да исфрлаат повеќе сариси надвор од првата линија, одвраќајќи го непријателскиот напредок и држејќи ги противниците настрана. Овој густ масив од копја им отежнувал на хоплитите или другата пешадија што носела пократко оружје да се приближат за борба гради в гради. Сарисата била долга од пет до седум метри и тежела од пет и пол до шест и пол килограми, што барало употреба на две раце и специјализирана обука. Војниците ја држеле блиску до задниот дел за да го максимизираат влијанието, туркајќи со силата на целото тело наместо со една рака.
Фалангистите напредувале во релативно отворен ред за мобилност, а потоа се вкрстувале во тесна компактна формација непосредно пред контактот. Во овој густ блок, секој војник од првата линија можел да ја истегне својата сариса околу дванаесет стапки напред, додека четири дополнителни реда врвови на копја се преклопувале зад него, формирајќи цврст ѕид. Задните редови ги насочувале своите копја нагоре за да ги фатат или одбијат дојдовните проектили, дополнително зајакнувајќи го непрекинатиот фронт на фалангата. Д.Ст.
Битка кај Гавгамела
Битката кај Гавгамела се водела на 1 октомври 331 година пред нашата ера, на рамнина во близината на селото Гавгамела (исто така наречено Арбела), околу 100 км северно од денешен Ербил во ирачки Курдистан. Дариј Трети го избрал рамниот терен за да ја максимизира маневрираноста на неговата коњаница и кочии, но подготовките на Александар ги неутрализирале овие предности.
Александар командувал со околу 47.000 војници, вклучувајќи: 13.000 тешка пешадија во фалангата, 5.000 коњаници, од кои околу 1.500 биле коњаници-придружници. Дариј имал помеѓу 50.000 и 250.000 луѓе според современите процени (античките извори тврдат дека имало до 1.000.000), со силен контингент коњаница, кочии и воени слонови.
Александар напредувал под закрила на ноќта за да заземе повисоки места и да извиди персиски позиции. Тој изградил утврден логор взори и испратил лесни трупи за да ги расчистат стапиците на теренот што ги поставиле персиските инженери, осигурувајќи се дека неговата фаланга може да напредува непречено. Борбата започнала во средината на утрото, со бавен македонски напредок. Александар го насочил десното крило косо, повлекувајќи ја персиската коњаница настрана и создавајќи празнина во близината на позицијата на Дариј. Искористувајќи го моментот, коњаницата-придружник нападнала, принудувајќи го Дариј да избега и уривајќи го персискиот морал. Потоа фалангата продолжила напред, претворајќи го поразот во целосна победа.
Александар претрпел минимални жртви (1.100), додека персиските загуби можеби надминале 40.000 убиени и илјадници заробени. Брзото повлекување на Дариј го остави јадрото на неговата империја отворено: за неколку недели Александар влезе во Вавилон, ја обезбеди Месопотамија и ја побара титулата крал на Азија. Гавгамела го означи решавачкиот крај на моќта на Ахеменидите и го покажа мајсторството на Александар во маневрирањето на војувањето и логистиката. Нејзините лекции за флексибилност над бројките влијаеја врз воените мислители со векови, од наследниците на Дијадосите до современите професионални армии.
Филип Втори Македонски
Филип Втори е роден во Пела во 382 година пред нашата ера, како син на кралот Аминта Трети и кралицата Евридика. Заедно со својот брат Александар бил заложник во Теба, каде што се запознал со грчките воени практики и фаланга. Во 358 година пред нашата ера се вратил во Македонија и ја презел престолонаследната улога преку серија политички и воени потези.
Во 359 година пред нашата ера Филип станал крал на Македонија и спровел длабоки реформи во армијата и државната администрација. Ја создал македонската професионална војска, воведувајќи ја фалангата, и воспоставил стандардизирана обука и строга дисциплина. Градејќи ја централната власт, успеал да испрати македонска војска на Балканот и да ги елиминира внатрешните фракции. Филип ги проширил границите со низа успешни походи: во 352 година пред нашата ера ја зазел Лариса, а круцијална победа остварил кај Херонеја во 338 година пред нашата ера.
Во 336 година пред нашата ера Филип бил убиен на свадба во Вергина од страна на својот телохранител. Неговата смрт му овозможила на неговиот син Александар да стане крал и да ги реализира амбициите за освојување на големото Персиско Царство. Реформите и воените успеси на Филип, особено фалангата, ја подготвиле Македонија за епохалните походи на Александар Велики. Д.Ст.
