Фото: Пиксабеј

Италијанскиот вулкан Етна на Сицилија еруптираше со извонредна сила претходно оваа недела, испуштајќи огромен облак од пепел и чад, кој се издигаше повеќе од шест километри во воздухот. Ерупцијата предизвика паника кај туристите што се најдоа на планината, па дури и жителите, кои се навикнати на ерупциите на Етна, не беа рамнодушни. Според извештаите, ерупцијата била најмоќната во последните четири години, со моќни експлозии и пирокластични текови што се спуштале по падините на вулканот.

И додека Етна редовно ја покажува својата активност, друг италијански вулкан привлекува поголемо внимание и загриженост од научниците – супервулканот Кампи Флегреј, во близината на Неапол. Оваа огромна калдера, позната и како полиња на пламенот, покажува знаци на будење што би можеле да имаат сериозни последици за планетата.

Научниците регистрирале повеќе од 3.000 земјотреси во областа во последните шест месеци, што укажува на зголемена сеизмичка активност. Ваквите потреси често им претходат на вулканските ерупции, бидејќи притисокот во вулканот се зголемува, туркајќи ја магмата кон површината. Кампи Флегреј е дел од кампанскиот вулкански лак, кој го вклучува и познатиот вулкан Везув, одговорен за уништувањето на Помпеја во 79 година од н.е.

Повеќе од четири милиони луѓе живеат во сенката на Кампи Флегреј, вклучувајќи ги градот Неапол и блиските градови како Поцуоли. Тоа не се оддалечени планински села; тоа се густо населени урбани центри сместени на врвот на древна калдера. Потенцијалната ерупција на Кампи Флегреј би можела да има катастрофални последици. Лавинските текови, облаците од пепел и топлите пирокластични текови би можеле да ја уништат инфраструктурата, да ги закопаат населбите и да ја остават основната инфраструктура, како што се водата и електричната енергија, во урнатини. Не станува збор само за стопена карпа. Вулканската пепел може да ги заземји авионите, да ги уништи посевите, да ги затне моторите и да предизвика респираторни проблеми. Во најлош случај, би можела да ги промени глобалните временски модели во годините што доаѓаат.

Италијанските власти не ја сфатија заканата лесно. Официјалното ниво на тревога за вулканот Кампи Флегреј беше зголемено од зелено (нормално) на жолто (претпазливост) во 2012 година. Развиени се и ревидирани се протоколи за итна евакуација, но координирањето на масовното движење на милиони луѓе под ненадејна закана останува логистички предизвик од епски размери. Тим предводен од д-р Џанмарко Буоно, истражувач на Универзитетот „Федерико II“ во Неапол, неодамна спроведе студија во која се анализираат емисиите на гасови од Солфатара, еден од многуте вулкански отвори во рамките на Флегрејските Полиња. Наодите се зачудувачки: речиси 80 проценти од јаглерод диоксидот во областа е директно поврзан со активноста на магмата. Другите 20 проценти доаѓаат од интеракциите помеѓу топлите флуиди и подземните карпи, помалку злокобен феномен. Студијата додава тежина на теоријата дека магмата полека се приближува кон површината, создавајќи зголемен притисок под Земјината кора. Во комбинација со отекување на земјата и постојаните земјотреси, оваа комбинација на сигнали е причина за вистинска загриженост.