Пресметките од оваа „економска“ војна, која се прави од различни извори, се различни и зависат од тоа кој ги прави. Но реално, санкциите, кои се воведуваат пред сѐ од Европската Унија, како и од Русија, се видливи во секојдневниот живот на граѓаните во поголемиот дел од светот, преку зголемување на трошоците за гориво и храна, а стравувањата од хуманитарна катастрофа се зголемуваат со приближувањето на зимските месеци
Различни перцепции за ефикасноста на сaнкциите на западот кон Русија
Кому повеќе му користат или му штетат санкциите што меѓународната заедница ѝ ги воведе на Русија поради нејзината воена интервенција во Украина? Пресметките од оваа „економска“ војна, која се прави од различни извори, се различни и зависат од тоа кој ги прави. Но реално, санкциите, кои се воведуваат пред сѐ од Европската Унија, како и од Русија, се видливи во секојдневниот живот на граѓаните во поголемиот дел од светот, преку зголемување на трошоците за гориво и храна, а стравувањата од хуманитарна катастрофа се зголемуваат со приближувањето на зимските месеци.
Поминаа три месеци откако Западот ја започна својата економска војна против Русија и таа не оди според планот. Санкциите му беа наметнати на Владимир Путин не затоа што се сметаа за најдобра опција туку затоа што беа подобри од другите два достапни начини на дејствување: да не се презема ништо или да се вклучи воено, сметаат одредени меѓународни набљудувачи.
Првиот сет економски мерки беа воведени веднаш по инвазијата, на 24 февруари годинава, кога се претпоставуваше дека Украина ќе капитулира за неколку дена. Тоа не се случи, што резултира со тоа што санкциите, иако сè уште нецелосни, постепено беа интензивирани.
Засега, нема непосредни знаци за повлекување на Русија од Украина. Санкциите имаа ефект на зголемување на цената на извозот на нафта и гас од Русија, масовно зајакнување на нејзиниот трговски биланс и финансирање на нејзините воени напори.
Во првите четири месеци од 2022 година, Путин може да се пофали со суфицит на тековната сметка од 96 милијарди долари (76 милијарди фунти) – повеќе од тројно повеќе од истиот период од 2021 година. Кога ЕУ ја објави својата делумна забрана за извоз на руска нафта претходно, цената на суровата нафта на глобалните пазари се зголеми, обезбедувајќи му на Кремљ уште еден финансиски неочекуван успех. Русија без тешкотии наоѓа алтернативни пазари за својата енергија, со извозот на нафта и гас во Кина во април зголемен за повеќе од 50 отсто на годишно ниво.
Тоа не значи дека санкциите се безболни за Русија. Меѓународниот монетарен фонд проценува дека економијата на Русија ќе се намали за 8,5 отсто оваа година бидејќи увозот од Западот ќе пропадне. Русија има резерви на стоки неопходни за одржување на нејзината економија, но со текот на времето тие ќе бидат потрошени.
Но Европа само постепено се одвикнува од зависноста од руската енергија и затоа е избегната непосредна финансиска криза за Путин. Рубљата – благодарение на контролата на капиталот и здрав трговски суфицит – е силна. Кремљ има време да најде алтернативни извори на резервни делови и компоненти од земји што се подготвени да ги заобиколат западните санкции. Руската инвазија на Украина даде дополнителен поттик на веќе силните ценовни притисоци. Годишната стапка на инфлација во Велика Британија изнесува 9 отсто, највисока во последните 40 години, цените на бензинот достигнаа рекордно високо ниво, а ограничувањето на цената на енергијата се очекува да се зголеми за 700-800 фунти годишно во октомври, покажуваат анализите на експертите во Велика Британија.
Како резултат на војната, западните економии се соочуваат со период на бавен или негативен раст и растечка инфлација, враќање на стагфлацијата од 1970-тите. Централните банки – вклучувајќи ја и Банката на Англија – чувствуваат дека треба да одговорат на речиси двоцифрената инфлација со зголемување на каматните стапки. Се очекува невработеноста да расте. Другите европски земји се соочуваат со истите проблеми, ако не и повеќе, бидејќи повеќето од нив се повеќе зависни од рускиот гас отколку Велика Британија.
Проблемите со кои се соочуваат посиромашните земји во светот се од различен редослед на големина. За некои од нив прашањето не е стагфлација, туку глад, како резултат на блокирањето на испораките на пченица од пристаништата на Црно Море во Украина.
Дејвид Бисли, извршен директор на Светската програма за храна, предупредува дека „во моментов, силосите за жито во Украина се полни. Во исто време, 44 милиони луѓе низ светот маршираат кон глад“. Во секоја мултилатерална организација – ММФ, Светската банка, Светската трговска организација и Обединетите нации – расте стравот од хуманитарна катастрофа. Кремљ смета дека прагот на Русија за економска болка е повисок од оној на Западот и, веројатно, е во право во врска со тоа.
Министерот за економија на Германија смета дека новите санкции целосно ќе го уништат Путин. Министерот за економија на Германија, Роберт Хабек, изјави дека новиот пакет санкции на ЕУ против Русија функционира и „дека времето работи против агресорите на Украина“. Хабек истакна дека Владимир Путин сè уште може да ја снабдува армијата преку домашни производи, како нафта или жито, но економијата драстично се распаѓа и нема да трае долго.
Американскиот весник „Вашингтон пост“ анализираше дали санкциите од ЕУ, Велика Британија и САД ги даваат очекуваните резултати. На ембаргото од ЕУ за руската економија треба да се гледа како на прв чекор во напорите да се прекине дотокот на приходи на Кремљ, вели Едвард Фишман, професор од областа на меѓународните и јавни односи на универзитетот „Колумбија“ и поранешен функционер во Стејт департментот.
