Клириншките куќи го гарантираат текот на трговијата и управуваат со ризиците

Клириншките куќи бараат повисоки маржи, бидејќи цените се движат спротивно на трговските позиции, пишува Хана Брентон за „Политико“

Анализа: Ублажување на ризиците од можна нестабилност на пазарите

Финансиската регулатива обично решава еден проблем, но веднаш зад него се појавува друг. Од финансиската криза во 2008 година, светските власти ги принудуваат банките, дејствувајќи во име на инвеститорите и компаниите, да го расчистат тргувањето со стандардни деривати преку централните клириншки куќи. Клириншките куќи го гарантираат текот на трговијата и управуваат со ризиците, така што дури и ако пропадне една страна, загубите не се шират низ финансискиот систем. Во оваа улога на посредник, клириншките куќи се од суштинско значење за отпорноста на финансискиот систем и бараат „маржа“ за покривање на трговските ризици, се вели меѓу другото во анализата на „Политико“.
Меѓутоа, украинската криза го стави овој модел на тест, особено за стоките. Русија и Украина играат клучна улога како светски извозници на стоки и енергија, особено пченица, пченка, нафта, природен гас, платина, злато и паладиум. За возврат, конфликтот доведе до огромни промени во цените на стоките, што значи дека клириншките куќи бараат повисоки маржи додека цените се движат наспроти позициите на трговците. Слична динамика беше забележана во март 2020 година, на почетокот на пандемијата.

Прелевање во енергетскиот сектор

Во тековната криза со трговијата на стоки, ризикот од какво било прелевање е најочигледен во енергетскиот сектор. Европската асоцијација на клириншки куќи за ЦЦП, заедно со индустриските групи за енергетската индустрија и трговците, предупреди во писмото што го испрати во април дека се јавува „неподнослив притисок на ликвидноста со готовина“ за енергетските компании што се обидуваат да се заштитат од ризиците. Организациите повикаа на „итни механизми за финансирање“ од владите, централните банки, па дури и од развојните банки доколку кризата со готовина премногу се прошири. Во писмото се наведува дека не е неизводливо да се предвиди состојба во која генерално стабилните енергетски компании, со значајни и вредни средства, не се во можност да пристапат до готовина за да ги исполнат овие невидени барања за маржите.
Состојбата би се „влошила“ само доколку руската нафта или гас бидат исклучени или ограничени, при што цените, веројатно, ќе се зголемат, а следствено на тоа ќе се зголемат и маржите, според писмото. Меѓутоа, не се сите во паника. Што се однесува до индустријата на деривати, Ерик Литвак, претседател на Меѓународната асоцијација за размена и деривати (ИСДА), не е загрижен поради зголемениот обем на работа на клириншките куќи или поставувањето несоодветни маржи. Тој укажа и на ризикот од можна нестабилност доколку дојде до нарушување на некои од пазарите, бидејќи сè повеќе производители и потрошувачи ги заштитуваат своето производство и потрошувачка во клириншките куќи. Така, секој притисок врз клириншката куќа или каков било притисок на пазарот ќе се одрази врз пошироката економија.

Предупредувања на регулаторните тела

Од своја страна, светските регулаторни тела изразија поголема алармантност. Клас Нот, претседател на Одборот за финансиска стабилност, меѓународно тело за поставување стандарди, истакна дека промените во цените на суровините може да создадат „финансиски оптоварувања“ што ќе одразат низ системот. Тој додаде дека клучните енергенти, основните метали и прехранбените производи, може да имаат непропорционално големо макроекономско влијание и да следуваат дополнителни ефекти врз поширокиот финансиски систем.
Верена Рос, претседателка на Европската управа за хартии од вредност и пазари (ЕСМА), на сличен начин ги опиша неодамнешните превирања во тргувањето на пазарите на никел како „повик за будење“ за транспарентност на ризичните позиции. ЕСМА веќе размислува за подобрувања на алатките на клириншките куќи за справување со криза.
Овие подобрувања ќе се обидат да спречат зголемувањата на маржата што води до влошување на пазарната спирала и може да биде потребно да се создаде дополнителна амортизација за да се покријат сите нагли зголемувања. Сепак, за регулаторите, повисоките маржи за време на период на интензивна нестабилност, исто така, покажуваат дека системот функционира, се вели во анализата на „Политико“.