Вилдерс сака да ги забрани џамиите и да ја напушти ЕУ. „На гласачите им е прекуглава“, вели тој
Антиисламскиот евроскептичен радикал Герт Вилдерс се предвидува да биде шокантниот победник на изборите во Холандија. Со речиси сите преброени гласови, во драматичен резултат што ќе ја вчудовиди европската политика, неговата Партија на слободата (ПВВ) треба да освои околу 37 од 150 места во парламентот – повеќе од двојно од бројот што го обезбеди на изборите во 2021 година.
Се прогнозира дека алијансата Лабуристичка-зелена на Франс Тимерманс ќе го заземе второто место, освојувајќи 25 места – голем скок од сегашните 17. Дилан Јешилгоз, наследникот на премиерот во заминување Марк Руте како шеф на централнодесничарската ВВД, претрпе големи загуби и е на пат да заземе 24 места, 10 помалку од претходно, според раните резултати.
Победата на Вилдерс ќе ја стави Холандија на вистинскиот пат – потенцијално – за драматично менување на насоката, по четирите последователни центристички влади на Руте. Меѓутоа, сега се поставува прашањето дали некои други партии се подготвени да му се придружат на Вилдерс за да формираат коалиција. И покрај тоа што се појави како најголема партија, тој ќе се бори да најде вкупно мнозинство во парламентот.
Со музичката тема од филмот „Роки“, големиот хит „The Eye of The Tiger“, Вилдерс со широка насмевка ги поздрави своите поддржувачи во кафуле на холандскиот брег.
– Гласачите зборуваа вечерва и рекоа дека им е доста. Ќе се погрижиме холандските гласачи повторно да бидат на прво место – рече тој.
Вилдерс додаде дека партијата сака да работи на спречување на „цунамито на давање азил“, ставајќи повеќе пари во паричниците на луѓето и носејќи подобра безбедност.
Тој им подаде рака на другите партии, изјавувајќи дека е време да се работи заедно за да се дојде до решенија. Вилдерс дури сугерираше дека би бил подготвен да направи компромис за неговите антимуслимански идеали за да влезе во владата.
– Многу добро разбирам дека партиите не сакаат да бидат во влада со партија што сака неуставни мерки. Нема да зборуваме за џамии, курани и исламски училишта – рече тој.
Антиисламската реторика на Вилдерс беше јасен дел од програмата на ПВВ за владата. Партијата предложи да се забранат џамиите и Куранот и да се забранат исламските шамии во владините згради. Вилдерс е исто така тврдокорен евроскептик, кој повика на таканаречен референдум за негзит за напуштање на ЕУ. Унгарскиот премиер Виктор Орбан побрза да му честита на Вилдерс, пишувајќи на X: „Ветеровите на промените се тука!
– Оваа анкета е историска; тоа е најголемата промена што некогаш сме ја виделе во Холандија – изјави политикологот Том ван дер Меер за националната телевизија НОС.
Според Ван дер Меер, три работи може да ја објаснат неочекуваната победа на Вилдерс.
– Прво, имаме централен кабинет веќе 11 години. Како одговор на тоа, гласачите главно отидоа на крилата. Второ, миграцијата беше голема тема и гласачите брзо размислуваат за ПВВ кога ќе помислат на тоа прашање. На крајот, лидерот на ВВД, Јешилгоз, ја отвори вратата на ПВВ како коалициски партнер. Во Холандија луѓето долго време бараат партија што е поотворена од ВВД, но може да владее. Сега таа врата на ПВВ е отворена, ја најдоа – рече Ван дер Меер.
Иако Вилдерс освои најмногу пратенички места, тешко дека ќе заврши како премиер.
Јешилгоз во вторникот рече дека ја отфрла можноста да го поддржи Вилдерс како премиер доколку тој освои најголем дел. И Питер Омцигт, чија новоформирана партија се предвидува да освои 20 пратенички места, претходно ја отфрли можноста воопшто да ги здружи силите со Вилдерс, велејќи дека неговата антиисламска политика е против слободата на изразување и религијата што се содржани во холандскиот устав. Тимерманс исто така цврсто се постави против поддршката на Вилдерс.
ПВВ на Вилдерс ја одржа својата изборна забава во едно мало кафуле во Шевенинген, град на плажа веднаш до Хаг. Тесната просторија избувна во овации кога беа објавени првите резултати.
Резултатот беше голем шок и за службениците на ПВВ. Местото беше резервирано само пред три дена, откако Вилдерс направи неочекуван пораст на гласачките места.
Зелено-левичарскиот сојуз предводен од Тимерманс се собра да ги види резултатите на големо место во Вестерпарк во Амстердам.
Гласните овации ја исполнија главната просторија откако беа објавени загубите на ВВД, заедно со проектираните придобивки на алијансата.
Но, потоа, собата беше преполна со разговори за победата на Вилдерс.
