Се случи нов крвав масакр за само два дена во Србија. Овој пат млад човек
(21 година) од Младеновац со автоматска пушка убил најмалку осум лица, ранил 13, а потоа избегал. Уапсен е во селото на негови блиски роднини, каде што се криел по масовната полициска потера. Владата на Србија итно реагираше и по двете трагедии донесе низа мерки со кои се заоструваат условите за поседување и носење оружје, но најави и поостра казнена политика за непочитување на законите од таа област
Полицијата вчераутро околу осум часот кај Крагуевац го уапси Урош Б. (21) од Младеновац, осомничен за масакрот во околината на неговиот град. Напаѓачот во четвртокот вечерта во крвавиот поход со автоматско оружје пукал во група луѓе, во Дубона, Шепшин и во Мали Орашје, при што убил најмалку осум лица, ранил 13, а потоа избегал.
Медиумите објавија и неофицијални информации за тоа како се случил масакрот. Урош прво застанал на отворено место неколку километри пред селското училиште, излегол од автомобилот и веднаш истрелал рафал. Се вели дека тој пукал кон луѓе што седеле околу логорски оган на излет. Потоа продолжил и на неколку километри од местото излегол oд автомобилот и пукал кон четири лица што ја поправале капијата во дворот. Официјалната приказна вели дека тој имал расправија со луѓето во дворот на училиштето.
Потоа се упатил кон центарот на селото Дубона и повторно пукал, убил две лица, еден полицаец што не бил на должност и неговата сестра. Наводно, полицаецот го прашал „што правиш“, а тој извадил „калашников“ од колата и ги убил него и сестрата.
Сведоци за медиумите во Србија изјавиле дека на нив било пукано додека седеле на клупи во центарот на селото, а извршителот пукал од автомобил. Убиените и повредените се родени по 2000-та година. Полицаецот М.П. (22), неговата сестра К.П. (19) и Д.Т. (25) се убиени во Дубона кај Младеновац. На друга територија кај Смедерево загинале М.М. (18), Н.С. (21), Л.М. (20), Н.М. (15) и А.М. (18).
Извршителот побегнал по нападот, а полицијата организирала голема потера со учество на над 600 полицајци, меѓу кои и припадници на антитерористичка единица. Потрагата била вршена и со хеликоптери и дронови. Градот Крагуевац, каде што е уапсен осомничениот убиец, се наоѓа на околу 100 километри од местото на злосторството.
Според кажувањата на жители од Крагуевац, Урош се упатил кон градот затоа што таму живеела неговата мајка. Тој беше уапсен во околното село Грошница, а според неофицијални информации, за побрзо да стигне до Крагуевац, Урош киднапирал таксист кому му се заканил дека ќе го разнесе со бомба, која, наводно, ја извадил пред него.
Вучиќ: Предложив да се врати смртната казна, но Владата не прифати
Видно вознемирен од двете трагедии, српскиот претседател Александар Вучиќ вчера одржа прес-конференција, на која рече дека утрината ѝ предложил на премиерката Ана Брнабиќ да биде вратена смртната казна, но, како што рече, предлогот бил одбиен бидејќи Србија во тој случај би била единствена земја покрај Белорусија што ќе има смртна казна.
Терористички акт – вака српскиот претседател Александар Вучиќ на прес-конференцијата го оцени масакрот кај Младеновац во кој загинаа осум лица, а 14 беа повредени.
– Вечерашниот напад беше терористички напад, акт во кој нашите специјални антитерористички единици имаа задача да го уапсат или неутрализираат терористот – рече Вучиќ и додаде дека напаѓачот по апсењето, метафорично кажано, повеќе нема да го види светлото на денот.
„По нападот врз нашите деца и врз секој што се нашол таму“, рече Вучиќ, „ова е напад врз целата држава“.
По двете масовни убиства што се случија за помалку од 48 часа, Вучиќ најави дека ќе се воведат мерки за поголема безбедност во училиштата, но и дека ќе се изврши целосно разоружување на Србија.
Најновиот масакр се случи само еден ден по трагедијата што ја потресе цела Србија. Во средата на 3 мај во белградското основно училиште „Владислав Рибникар“ тринаесетгодишен ученик влегол во училиштето со пиштолот на својот татко, првин пукал во училишниот чувар, потоа во дежурните ученици, а потоа се упатил кон кабинетот по историја. Таму ја ранил учителката, а потоа почнал да пука во своите врсници. Според официјалните информации од МВР, убиени се седум девојчиња, едно момче и училишниот чувар. Шест деца се ранети, како и наставничката по историја.
Токсиколошките анализи на крвта на 13-годишникот биле негативни на алкохол и наркотици, ги пренесуваат српските медиуми сознанијата од специјалното детско одделение на Клиниката за невропсихијатрија за деца и млади во Белград. Според сознанија на медиумите, момчето ја поминало ноќта на клиниката, а кога ќе бидат завршени сите анализи ќе се утврдува што ќе се случува понатаму со него.
Родителите отворено да разговараат со своите деца
Немилиот настан од средата ја крена на нозе српската јавност, а новиот масакр кај Младеновац дополнително ги зовре страстите, па можеа да се слушнат и да се видат најразлични реакции – од барање виновници за двете злосторства, преку ширење разни дезинформации, па сѐ до величање на извршителите на двете недела.
Токму затоа, силно одекнаа зборовите на експертите, кои повикуваат на трезвеност и смиреност во оваа ситуација. Најголемиот дел од нив апелираат, пред сѐ, дека родителите дома треба да им објаснат на своите деца што се случило во училиштето „Владислав Рибникар“ и да ги запознаат со тој настан, бидејќи некои слушнале за тоа, а некои не. И кога ќе дојдат на училиште, наставниците и наставниците мора да бидат отворени за сите прашања на учениците за овој настан доколку ги имаат. Исто така, на децата мора да им се каже дека се безбедни во својата средина – на училиште, во семејството и во нивниот град и дека не треба да се плашат.
Милка Караклајиќ, училиштен психолог во ОУ „Милинко Кушиќ“ од Ивањица, вели дека е неминовно до децата да стигне информација за страшниот настан, затоа што се исплашени и несигурни и дека треба да се „чуваат“ додека не се смират настаните.
– Мора да работиме на превенција, тоа е најважно, а кога нешто ќе се случи, веќе е доцна – истакнува психологот.
Психијатрите предупредуваат дека особено внимание треба да се насочи кон децата што ги виделе безживотните тела на своите пријатели, крв, ужас.
– Бидејќи ова сега е акутна ситуација, децата што беа на местото на настанот треба да бидат дома, подалеку од училиштето и местото каде што сето тоа се случи. Најважно е тие да се чувствуваат безбедно, а тоа е можно дома, со семејството, родителите да земат боледување и да му дадат време на детето да го обработи ова трауматично искуство – вели д-р спец. мед. Петар Војводиќ.
Тој посочува дека децата не треба да се тераат да зборуваат за сѐ што се случило бидејќи сега се во шок.
– Некои од учениците ќе молчат, ќе се дислоцираат, ќе гледаат во една точка, некои ќе врескаат, ќе плачат, некои ќе мислат дека тие се виновни за тоа што се случи – посочува д-р Војводиќ. Родителот мора да му каже на детето дека сѐ ќе биде во ред и дека сите негови реакции се во ред. Детето не смее сега да се ретрауматизира, треба да се чека да почне да зборува за тоа. Меѓутоа, ако детето е премногу анксиозно, ако изгуби контрола, не може да спие – треба да оди на психијатар или психолог.
– И она што е многу важно, мој совет е сега да се ограничи достапноста на информации до децата. Телевизијата, вестите, телефоните да се ограничат и да се држат настрана од нив, бидејќи тоа уште повеќе ги вознемирува. Сега им треба мир, тишина, да се соберат, да се средат… Да апелираме до Министерството за здравство и образование да им даде итна психолошка помош на овие деца и да обезбеди психијатри и психолози во училиштата и институциите што би биле достапни за нив. Треба да се занимаваме со нашите деца, а не да дозволиме да ги одгледува интернетот. Претпоставувам дека ќе научиме нешто од оваа страшна трагедија – се надева овој доктор.
Психологот Ана Влајковиќ вели дека настанот во белградското училиште претставува траума не само за преживеаните деца, нивните родители и сведоци туку и за сите што индиректно дознале за настанот, за целото општество, вклучувајќи и за регионот. Таа посочува дека во прирачникот, кој сите училишта го добиле уште во 2014 година, е прецизирано како треба да реагираат училиштата во вакви ситуации, а обука поминале и тимовите за борба против насилство. Влајковиќ додава дека споменатиот прирачник ги предвидува реакциите на сите актери во училиштето точно, од минута во минута.
– Менталното здравје на децата се влошува кон крајот на учебната година кога притисокот е најголем. Првото нешто што луѓето почнуваат да се прашуваат е дали ова можело некако да се спречи, како се пролизга низ системот. Мислам дека не е вистинско време да го бараме виновникот. Оваа ситуација треба да нѐ направи свесни дека нашите деца секоја година се влошуваат психички – вели психологот Јована Стојковиќ. Р.Н.М.
Српската влада ги усвои новите мерки што ги предложи Вучиќ
Владата на Република Србија на вчерашната седница ги усвоила мерките што ги предложи српскиот претседател Александар Вучиќ.
Ова се заклучоците од владината седница:
• Мораториум за издавање дозволи за поседување и носење кратко огнено оружје (дозволи за набавка на оружје, сертификати за оружје и сл.), на две години.
• Во рок од три месеци мора да се заврши прегледот на сите издадени дозволи за оружје.
• Во рок од шест месеци да се заврши контролата за тоа како лицата со дозволи го чуваат оружјето, а особено контрола дали се исполнети законските барања за безбедно складирање и чување на оружјето, дали се чува одвоено од муницијата и дали пристапот до оружјето и муниција од малолетни лица е соодветно спречена и од други неовластени лица.
• Контрола на сите стрелишта на територијата на Република Србија – да се заврши во рок од три месеци.
• Во рок од еден месец да се подготват прописи за условите и начинот на користење на стрелиштето, вклучувајќи и забраната за пристап на малолетници.
• Се наложува Министерството за правда во рамките на постојната Работна група за изменување и дополнување на Кривичниот законик да подготви измени на законот со кои ќе се пропише одговорност за лицата што овозможуваат малолетници и други неовластени лица да набават огнено оружје и кои обучуваат малолетници и други неовластени лица да ракуваат со огнено оружје.
• Се наложува Министерството за правда да ја разгледа можноста за измена на Кривичниот законик со цел намалување на старосната граница за кривична одговорност на малолетниците од 14 на 12 години, притоа почитувајќи ги меѓународните и европските стандарди.
• Се наложува Министерството за образование и Министерството за здравство да соработуваат во рок од еден месец за да подготват прописи со кои ќе се овозможи воведување задолжителни тестови за дрога во средните и основните училишта за учениците од седмо и осмо одделение.
• Владата во рок од десет дена ќе формира Совет за спречување врсничко насилство, кој меѓу другото ќе обезбеди организирање мобилни тимови за врсничко насилство преку протоколи меѓу центрите за социјална работа и други служби (образовни и здравствени установи, полиција), која итно би реагирала на случаите на врсничко насилство и во консултација со синдикатите на воспитно-образовните работници и здруженијата на родители на ученици да ја разгледаат целесообразноста од донесување мерка за забрана за употреба на мобилни телефони во училиштата.
• Се наложува Министерството за правда и Министерството за информации и телекомуникации да ја разгледаат во соработка во рок од еден месец можноста за заострување на санкциите за непочитување на пропишаните обврски на давателите на медиумски услуги, вклучувајќи ги и интернетот и другите електронски платформи, како и социјалните мрежи, во однос на забраната на програмски содржини што истакнуваат и поддржуваат насилство, криминално и друго незаконско однесување, емитување сцени на брутално насилство и други содржини што можат сериозно да му наштетат на физичкиот, психичкиот или менталниот развој на малолетниците.
