Автор: Д-р Весна Атанасовска
Анемијата се јавува кога се намалува бројот на црвени крвни зрнца кои циркулираат во телото. Кога тоа ќе се случи, крвта не може да му обезбеди доволно кислород на телото. Лицето со анемија може да се чувствува уморно или слабо.
Други здравствени состојби, како што се оние кои го попречуваат производството на здрави црвени крвни зрнца (РБЦ) во телото или ја зголемуваат стапката на распаѓање или губење на овие клетки, може да предизвикаат анемија. Анемијата може да доведе до симптоми вклучувајќи замор, отежнато дишење и зашеметеност.
Видови анемии
Најчести видови на анамија се:
• железо дефицитна анемија
• анемија поради дефицит на витамин Б12
• апластична анемија
• хемолитична анемија
Најчеста форма на анемија е феродефицитна анемија во која телото нема доволно железо да формира хемоглобин. Може да се развие како резултат на не внесување доволно железо или губење на железо поради некои состојби. Најчести причини за феродефицитна анемија се следниве:
• диета со малку железо
• обилна менструација
• често дарување крв
• тренинг за издржливост
• одредени дигестивни состојби, како што е Кронова болест
• лекови кои ја иритираат слузницата на цревата, како што е ибупрофен
• бременост
Најчести симптоми за анемија се умор, блед тен, изнемоштеност и губење на здивот. Од останатите симптоми може да се појават болки во градите, забрзано срцебиење, главоболки, вртоглавици, ладни дланки и стапала, кршливи нокти.
Анемија поради дефицит на витамин Б12
Витаминот Б12 е неопходен за производство на еритроцити. Ако некое лице не консумира или не апсорбира доволно Б12, бројот на црвените крвни зрнца може да биде низок.Најчести симптоми кај овој вид на анемија се:
• тешкотии при одење
• збунетост и заборавеност
• проблеми со видот
• дијареа
• глоситис, кој е мазен, црвен јазик
Апластична анемија
Оваа ретка крвна состојба се јавува кога коскената срцевина не може да произведе доволно нови еритроцити. Најчесто е резултат на автоимуна болест која ги оштетува матичните клетки. Ова се случува и покрај нормалното ниво на железо. Најчести симптоми кај овој вид на анемија се следниве:
• замор
• чести инфекции
• осип на кожата
• лесно модрици
Хемолитичка анемија
Овој тип на анемија се јавува кога црвените крвни зрнца се уништуваат побрзо отколку што телото може да произведе нови. Различни состојби може да го предизвикаат ова, како што се автоимуни болести, инфекции, проблеми со коскената срцевина и наследни состојби како што се српеста анемија и таласемија.
• вртоглавица
• слабост
• жолтица
• темна урина
• треска
• стомачна болка
Третман
Постои низа третмани за анемија. Секој има за цел да го зголеми бројот на црвените крвни зрнца на една личност, што го зголемува количеството на кислород во крвта. Потребниот третман зависи од типот на анемија што го има лицето и секако е потребен режим на исхрана со храна која содржи железо. Третманите за вообичаени форми на анемија го вклучуваат следново:
Анемија со дефицит на железо: додатоците на железо и промените во исхраната можат да помогнат, а лекарот е потребно да ја идентификува реши причината за секое прекумерно крварење доколку е присутно. Кога се внесуваат додатоци на железо треба да се внимава да бидат во форма која нема да предизвика гастрични тегоби, а има добра ресорпција за организмот да може да ја искористи. Додатоците на исхрана кои содржат органско железо од животинско потекло се додатоци кои имаат повисока ресорпција на железо во организмот за разлика од традиционалното неорганско железо.
Анемија со дефицит на витамини: Третманите може да вклучуваат додатоци во исхраната и инјекции на витамин Б12.
Таласемија: третманите вклучуваат додатоци на фолна киселина, хелација на железо и, за некои луѓе, трансфузија на крв и трансплантација на коскена срцевина.
Анемија настаната од хронична болест: лекарот ќе се фокусира на лечење на основната состојба.
Апластична анемија: Третманот за апластична анемија вклучува трансфузија на крв или трансплантација на коскена срцевина.
Српеста анемија: Лекарите го третираат овој вид со терапија со кислород, лекови за ублажување на болката и интравенски течности. Тие исто така може да препишат антибиотици, додатоци на фолна киселина, трансфузија на крв и хидроксиуреа.
Хемолитична анемија: планот за третман може да вклучува имуносупресивни лекови, третмани за инфекции и плазмафереза, која ја филтрира крвта.