Веќе подолг период фондацијата „Атанас Близнаков“ со седиште во Соединетите Американски Држави стипендира студенти при универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, со што им се овозможува пристап до високото образование на студенти што немаат финансиска можност а постигнале исклучителни резултати и успех во средното образование. Конкретно, фондацијата „Атанас Близнаков“ при универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ беше формирана со одлука на Универзитетскиот совет во 1977 година, врз основа на лично изнесената желба на Атанас Близнаков, како и врз основа на неговото завештание и тестамент. Но кој е Атанас Близнаков?
Сеќавање: Атанас Близнаков, хуманист и добротвор
Атанас Близнаков е запаметен како македонски национален деец и повратник од САД. Покрај донаторските активности, како што е собирањето парични средства за изградба на Државната болница во Скопје, Близнаков е и афирматор на македонските национални особености – јазик, култура, историја итн. Тоа е особено видливо во неговите активности преку Македонскиот народен сојуз, како и македонските друштва „Александар Македонски“ и „Лазар Поптрајков“. Близнаков исто така е и главниот иницијатор за изградба на првата македонска црква во американскиот град Гери, Индијана. За своето животно дело го добил Орденот за заслуги за народ со сребрена ѕвезда, како и наградата „11 Октомври“ и медалот „Св. Климент Охридски“. За обележување е дека неговото име може да се прочита на спомен-плочата на дарители што дале значаен придонес во создавањето и развојот на универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Афирматор на македонските национални интереси
Атанас Близнаков е роден на 15 декември 1901 година, во селото Д’мбени, Костурско, денес во Република Грција. На 19 години го напуштил родниот град и заминал во Соединетите Американски Држави, поточно во градот Медисон, каде што постоела македонска печалбарска колонија. Потоа се преселил во градот Гери и се вработил во тамошната железарница, каде што работел повеќе од три децении, односно до своето пензионирање. Во текот на своите печалбарски години, Близнаков пројавува силна активност, која е насочена кон заштита и афирмација на македонските национални и политички интереси. Тој станал активен деец на организацијата Македонски народен сојуз, која обединувала еден дел од македонската емиграција во САД и во Канада. Неговата дејност во оваа иселеничка организација не е случајна, имено Македонскиот народен сојуз се пројавува како носител на идеалот за ослободување на Македонија и нејзино државотворно конституирање како држава на македонскиот народ. Идеологијата на Македонскиот народен сојуз се потпира на македонски национални идеали, поради што е во разногласие и судир со приврзаниците на Ванчо Михајлов во Северна Америка.
Идеалите на Македонскиот народен сојуз се видливи и во весникот „Македонски билтен“, официјален орган на сојузот. Во првиот број на споменатиот весник можеме да прочитаме: „Браќа Македонци! Причините за денешната плачлива положба на татковината се многубројни. Но главната и основната причина е тоа што борбата денес не се води како што ја почнаа нашите револуционерни апостоли. Таа целосно го изгуби народниот облик и цел и од револуционерна и народна борба прерасна во борба на амбициозни личности продадени на шовинистичките влади на соседните балкански земји. Национално прогресивното движење – продолжува апелот – во името на новоорганизираните независни групи, ги повикува сите Македонци на бескомпромисна борба со братоубијците и со нивните слуги“.
Атанас Близнаков својата активност во полза на македонските политички и национални интереси ја водел и преку друштвата „Александар Македонски“ и „Лазар Поптрајков“. Конкретно друштвото „Александар Македонски“ е основано во 1937 година, а Близнаков се пројавува и како еден од иницијаторите за основање на друштвото. Основа и главна цел на споменатото друштво е афирмирање на македонските национални особености, како и развој на македонското народно чувство и продлабочување на македонското национално единството. Од многубројните активности на друштвото произлегува и изградбата на првата македонска црква „Св. Петар и Павле“ во Гери. Треба да се спомене и активноста на Близнаков преку друштвото „Лазар Поп Трајков“ во Медисон, кое ги обединувало печалбарите што потекнувале од селото Д’мбени. Според Атанас Близнаков, потребата од македонски друштва во САД и во Канада, вклучувајќи го и друштвото „Лазар Поп Трајков“, била наметната од потребите на македонската емиграција, односно негувањето на македонските национални особености.
Донаторство
По создавањето на современата македонска држава, Близнаков и повеќемина македонски емигранти преземаат конкретни дејности во насока на помагање на македонската држава. Од тие активности произлегува и иницијативата од 1946 година за изградба на болница во Скопје. Конкретно, за реализирање на оваа инцијатива бил формиран и Национален комитет за изградба и екипирање на болницата. Благодарение на донаторските активности биле собрани околу 200.000 долари, а со тие средства била набавена медицинска опрема, како што се инструменти, лекарства, медицинска литература итн. Со средства на македонската држава и македонските емигранти бил изграден болнички блок во рамките на Државната болница во Скопје. Активностите на Близнаков и многумина други македонски иселеници во оваа насока завршиле во 1958 година, кога болничкиот блок бил пуштен во употреба.
Атанас Близнаков е исто така меѓу чинителите за изградба на „Св. Петар и Павле“ преку неговите активности во иницијативниот комитет и контролната комисија. Меѓу другото, Близнаков се пројавил и како иницијатор и организатор на црковно-народни собири, како и донатор и помагач на црковни активности, како во САД, така и во Македонија.
Особено е значајна неговата активност по преселувањето во Македонија, кога во април 1977 година беше основана фондацијата „Атанас Близнаков“. На свечената седница свое обраќање имал и Близнаков, а меѓу другото пред присутните истакнал: „Драги браќа и сестри Македонци, во времето кога се родив и пораснав во Македонија немаше македонски училишта, ниту македонски литературен јазик… Мили студенти, мојот скромен подарок не е голема помош, туку моите мисли и намерение, моите добри чувства кон нашиот мил македонски народ, нека да се вд’хнат во вашите души и срца, нека да се вд’нат и во душите и срцата на целиот македонски народ, да и вија како мене мислите и работате за општото добро на нашиот народ, само тогаш ќе има љубов и единство меѓу нашиот народ, само така ќе има оште поголем прогрес и напредок“. Д.Ст.
