Со оглед на тоа што сите земји што го опкружуваат Балтичко Море, освен Русија, сега се дел од западната воена алијанса, тоа доведе до тоа некои да го означат морето како „езеро на НАТО“. Но, аналитичарите предупредуваат: Не нарекувајте го „езеро на НАТО“
Со текот на годините, НАТО постојано ја зголемуваше контролата врз Балтичко Море, клучна поморска порта за руската флота со бази во близината на Санкт Петербург и во силно милитаризираната ексклава Калининград. Со Финска и Шведска во НАТО, алијансата ќе го затвори одбранбениот јаз на важната бродска маршрута од север, оставајќи ѝ на Русија ограничен пристап и простор за маневрирање во случај на директна конфронтација со Москва. Но, бидејќи Москва сè уште е во состојба да ја загрози подморската инфраструктура и да врши притисок врз регионот од своите бази, експертите предупредуваат дека НАТО мора да остане внимателно на руската закана.
Неделава НАТО започна вежба за одбрана на својата новопроширена нордиска територија со повеќе од 20.000 војници од 13 земји, кои учествуваат во вежбите што траат речиси две недели во северните региони на Финска, Норвешка и Шведска. И Финска и Шведска имаат долго партнерство со НАТО, вклучени во вежби и размена на информации, но нивното формално членство ќе им овозможи целосно да се интегрираат во одбранбените планови на алијансата.
– Пристапувањето на Шведска и на Финска во НАТО обезбедува непрекинат штит од Балтикот до Црно Море и дополнително ќе ги подобри одбранбеното планирање и соработка во Нордиско-балтичкиот Регион. Шведска носи напредни способности, вклучувајќи и високотехнолошка одбранбена индустрија, борбени авиони, поморски корвети и подморници дизајнирани специјално за Балтичко Море – изјави претставник на НАТО за Еурактив.
За разлика од повеќето европски земји, Финска не престана да троши на војската по завршувањето на Студената војна, додека Шведска го врати воениот рок во 2017 година, што се однесува и на мажите и на жените.
И двете земји ќе донесат значајни средства на маса во однос на воздушната одбрана, копнените сили и поморските способности.
Финска има еден од најголемите артилериски арсенали и копнени сили во Европа, кој по големина го надминува оној на одбранбените тешки тегови Франција, Германија и Велика Британија. Хелсинки исто така неодамна ја обнови својата флота на борбени авиони и се очекува до 2026 година да поседува 64 борбени авиони Ф-35 од американско производство, кои ќе придонесат за полициското воздухопловство на Балтикот.
Во меѓувреме, Шведска, со своето богато наследство од поморска историја, носи морнарица на маса што е добро калибрирана за Балтичко Море, воздухопловни сили опремени со локално развиени борбени авиони „саб грипен“ и „домашна“ одбранбена индустрија.
Не нарекувајте го „езеро на НАТО“
Со оглед на тоа што сите земји што го опкружуваат Балтичко Море, освен Русија, сега се дел од западната воена алијанса, тоа доведе до тоа некои да го означат морето како „езеро на НАТО“. Но, аналитичарите предупредуваат дека Русија сè уште може да направи хаос во регионот од силно вооружената ексклава Калининград и да ја загрози подморската инфраструктура.
– Ако погледнете на мапа, тогаш географски Балтичко Море станува езеро на НАТО од перспектива на Русија. Но има уште работа да се направи за НАТО и ништо од ова не се случува автоматски, сега сè треба да се испланира и да се искористи, така што алијансата е подготвена за секаква евентуалност – изјави за „Еурактив“ Мина Аландер, истражувач од Финскиот институт за меѓународни односи.
Шведска го носи со себе островот Готланд, кој би одиграл централна улога во помагањето на НАТО да го обезбеди регионот – но и да биде точка на ранливост, со Калининград, виталната руска станица со нејзината балтичка флота веднаш преку водата.
Сепак, аналитичарите во голема мера укажуваат на зголемените ограничувања на Русија во регионот. Доколку Русија стави средства од висока вредност во ексклавата, ќе треба да смета на фактот дека НАТО може многу лесно да ги уништи во конфликт.
Променета балтичка одбрана
Балтичките земји на НАТО долго време се гледаа како Ахилова петица за алијансата, особено изложени на закана да бидат отсечени доколку руските копнени трупи го заземат 65-километарскиот јаз Сувалки меѓу Белорусија и Калининград.
– Приклучувањето на Шведска во НАТО е значаен поттик за безбедноста на Балтичко Море и на целата алијанса – изјави естонскиот министер за одбрана Хано Певкур.
Според него, стратегиската локација на вооружените сили на Шведска ќе му овозможи на НАТО поефикасно движење и слобода на дејствување на Балтичко Море, додека шведската домашна индустрија значително ќе придонесе за „одбранбениот штит на НАТО“.
– Едноставно кажано, Балтикот може да се чувствува посигурно поради тоа што ни е покриен грбот. Имаме заедничко разбирање со Шведска дека Русија ги загрозува мирот и безбедноста на сите земји во регионот – рече Певкур.
Запрашан дали тоа го прави јазот Сувалки поодбранлив, Певкур рече дека „сега останува на воените команданти на НАТО да планираат како најдобро да ги искористат воените способности на Шведска и уникатната географија“.
Според воените планери, проширувањето на НАТО сега отвора клучна маршрута за снабдување за транзит на повеќе трупи на НАТО за да ги заштити побрзо и поефикасно во случај на напад.
