За време на трите години војна во БиХ, ниту еден воен конфликт не беше окарактеризиран како геноциден, освен оној во Сребреница. Ако имало геноцидни намери, прашање е како тие намери и дејанија да не се покажеле во претходните конфликти? Како само во Сребреница се случи геноцид, а три години немало дела на геноцид на некое друго место? Сега има наплив на информации, и тоа од ОН, дека „српскиот народ ќе биде обвинет за (наводен) геноцид, и тоа со резолуција од ОН“. Така, по неколку регионални антисрпски резолуции, дојде време да се оди во ОН. Дали е можно во ОН да разговараат за „геноцидот“ во Сребреница како пример за направено злосторство? Дали е можно да се прифатат политичката волја и моќ на некои членки на ОН, притоа да се отфрли научната вистина за Сребреница? Да се отфрла една вистина од која нема ништо поголемо?
Да се прифати тезата дека политичката резолуција ги регулира образовните програми, а не научниците и експертите што се занимаваат со образованието? Дека силата, иста како и во тоталитаризмот, да биде единствениот критериум за општествено и државно регулирање на концептот на правда?!
А самото иницирање на резолуцијата за Сребреница во ОН ја покажува намерата да се испрати отровна стрела до Србите, а да се забошотат големите геноциди во 20 век. Децениското демонизирање на српскиот народ продолжува, овој пат од највисоката меѓународна организација чии коавтори се Германија и Руанда, две земји што извршија геноциди со милиони жртви во 20 век! Во текот на минатиот век се случија неколку геноцидни злосторства: Русите убивани во Украина за време на Првата светска војна. Австриската војска го убива цивилното српско население во 1914 година. Јапонците убија милиони Кинези во регионот на Манџурија во Втората светска војна. НДХ уби околу еден милион Срби (800.000), Евреи и Роми за време на Втората светска војна. Велика Британија уби милиони Хиндуси. Американците ги убиваа Индијанците…, а и два милиона Виетнамци. Ја фрлија атомската бомба на Хирошима и Нагасаки. Турската држава уби околу еден милион Ерменци за време на Првата светска војна. Германски нацисти убија околу шест милиони Евреи и дваесет милиони Совети. Во 1994 година, еден милион припадници на малцинството Тутси беа убиени од Хутите во Руанда. Во Газа, во 2024 година, загинаа 30.000 Палестинци (од сите категории на население), со уништени згради и инфраструктура. Каква мрачна слика за геноцидот во 20 век! Идеологијата на „српскиот геноцид“ беше подготвена во западните политички и медиумски центри, а реализирана во Хашкиот трибунал; 25 години тој суд суди, пред сѐ Срби. Треба да се потсетиме на Нирнбершкиот процес. Меѓународниот суд работеше една година во 1945-1946 година. Дванаесет германски генерали беа осудени на смрт за четири облици на злосторства (не геноцид), седум беа осудени на затвор и тројца беа ослободени. И сето тоа за нацистичкото убиство на 60 милиони Европејци (и во светот) и неизмерна материјална штета! Во судските процеси во Хаг, Србите беа осудени на вкупно 1.138 години затвор.
Од нив седум доживотни казни. И ниту еден Хрват против злосторствата врз Србите, ниту еден Бошњак (муслиман), ниту еден косовски Албанец. Според хашките пресуди, ниту еден од Хрватите, Бошњаците и Албанците не извршил злосторства против Србите (СБ, 9 јуни 2021 година). Истовремено, за убиството на 3.267 Срби, обвинетите Бошњаци се осудени на вкупно 22 години! Истовремено, Србите беа етнички раселени од Хрватска (500.000), од Федерацијата Босна и Херцеговина (300.000) и од Косово и Метохија (300.000). Еве, неколку збора во тој контекст, за теоријата на концептот на геноцид. Во сите стручни речници и теоретски трудови, поимот геноцид значи намерно уништување нација, раса и верска заедница. Два основни елемента на овој термин се „свесна намера (цел) и физичко истребување“ на сите категории на национална, расна, верска заедница. Ниту еден документ на српската страна за време на војната не содржи збор и план за истребување на несрпското население. Три години воени конфликти без геноцид, а во самата Сребреница во 1995 година, жените, децата и постарите лица беа намерно поштедени. (Направено е воено злосторство над заробените муслимански војници и тоа нема никаква врска со геноцид.) Но постои фонозапис дека во 1995 година, Фрањо Туѓман ѝ наредил на хрватската војска „да ги удри Србите за да исчезнат“. За време на трите години војна во БиХ, ниту еден воен конфликт не беше окарактеризиран како геноциден, освен во Сребреница.
Ако имало геноцидни намери, како тоа не се реализирале во претходните битки? Зошто избувна геноцид само во Сребреница, а три години немаше геноцид на друго место? Одговорот се наоѓа во интерпретативната стратегија на таа западна политика, која сака да ја именува српската борба (во БиХ и другите републики) како криминална (геноцид), а борбата на другите народи и религии како ослободителна. Овој антисрпски план доби судски „епилог“. Хашките судии одлучуваат со мнозинство гласови во судскиот совет (три спрема два). Со надгласување. Со други зборови, малцинството и мнозинството во пресудата не мислат исто за казната и вината. Ако на ова се додаде фактот дека само српските политички и воени лидери од српска Краина, Република Српска и Србија (СР Југославија) се обвинети за воени злосторства (некои од нив за геноцид), тогаш „приказната“ за индивидуализацијата на вината паѓа, а на површина излегува колективната вина на српскиот народ. Неодржливи се обидите за донесување законски судски пресуди што јавно не може да се критикуваат. Тоа би било понижувачки за судот, правдата, историјата, како и воопшто за судството. Ниту една сериозна наука и научник не може да се согласат со апсолутната вистина на хашките пресуди. Ако науката не се стреми кон апсолутна вистина, уште помалку може да има судска пресуда. На апсурдноста на казнувањето за геноцид укажаа многу научници. Тоа би бил закон против слободата на истражување и демократските принципи. Гидеон Грајф прецизно го изрази – Сребреница не е геноцид. Потребно ни е вистинско толкување на конфликтот на Балканот засновано на факти, толкување што ќе остане во историјата. Конечно, пресудите на Хашкиот суд не се прифатени од поголемиот дел од српската јавност. Нема начин да се задушат научната и пошироката јавност. А времето си го прави своето. Јавноста има долга меморија, има силно чувство за правичност и знае да споредува.
Зоран Аврамовиќ
Авторот е научен соработник „Политика“