Глобалниот капацитет за производство на електрична енергија во термоцентралите на јаглен се зголеми во 2023 година, со најсилна стапка во последните седум години, поттикнат од новите градби во Кина и одложувањето на затворањето на старите централи во другите делови на светот, според истражувањето. Минатата година биле пуштени во употреба речиси 70 гигавати нови енергетски капацитети на јаглен, два отсто повеќе отколку во 2022 година, покажува годишното истражување на американската консултантска компанија „Глобал енерџи монитор“.
Повеќе од половина од новите капацитети се отворени во Кина, вкупно 47,4 гигавати. Раст е забележан и во остатокот од светот, за првпат од 2019 година. Затворени се само 21,1 гигават капацитети, откри „Глобал енерџи монитор“. Од потпишувањето на Парискиот договор за климата во 2015 година, 25 земји го намалија топлинскиот капацитет, а 35 го зголемија, предупреди водечкиот автор на извештајот на ГЕМ, Флора Шампеноа, додавајќи дека резултатите требало да бидат многу подобри.
– Светот се движи во вистинската насока за улогата на јагленот во енергетскиот сектор, но не доволно брзо, со индивидуални ризични заобиколувања – рече Шампеноа.
Со цел да се задржи просечниот пораст на глобалната температура под утврдениот плафон од 1,5 степен, глобалниот капацитет на електроцентралите на јаглен треба да биде затворен до 2040 година, според проекциите на Меѓународната агенција за енергија. Годишно треба да се затвораат просечно 126 гигавати или две термоцентрали, дури и да не се инсталираат нови капацитети. Во моментов се развиваат 578 гигавати нови капацитети за производство на електрична енергија на јаглен, вклучувајќи 408 гигавати само во Кина, што е доволно за напојување на цела Индија, истакнуваат авторите на студијата. Нешто помалку од 200 гигавати се во изградба, вклучувајќи 140 гигавати во Кина, според истражувањето. Во исто време, поради загриженоста за енергетската безбедност, Кина го олесни темпото на затворање на електроцентралите на јаглен.
– Дозволите за нови проекти се издаваа под мотото „гради и менувај“, што доведува до заклучок дека тие треба да бидат краткорочно решение. Ваквиот пристап е скап и ризичен, особено кога се разгледуваат достапните алтернативни решенија – вели Шампеноа.