ПО ЗАМИНУВАЊЕТО НА ИКОНАТА БРИЖИТ БАРДО
Откако го објави крајот на својата филмска кариера на 38-годишна возраст, големата кауза на Брижит Бардо, која почина во неделата на 91-годишна возраст, беше благосостојбата на животните. Нејзината прва битка беше насочена кон условите за колење на добитокот; нејзината последна акција беше значителна донација – 350.000 евра – од нејзината фондација, објавена во февруари 2018 година, за забрзување на изградбата на дом за циркуски слонови во Бусиер-Галант (Горна-Виена). Помеѓу овие два потфата, нејзината посветеност остана непоколеблива: откако го објави крајот на својата филмска кариера, големата кауза за животот на Брижит Бардо, која почина во неделата, 28 декември, на 91-годишна возраст, беше благосостојбата на животните.
Бардо: Без животните, ќе се самоубиев
„Без животните, ќе се самоубиев“, му се довери таа на „Ле монд“ во јануари 2018 година, кога штотуку ја објави книгата „Солзи од борба“ – „тестаментална“ книга во која ги изразува своите убедувања, нејзиниот гнев и нејзините надежи за правата на животните. Случајност? Во 1973 година, последната слика од последниот кадар од нејзиниот последен филм, „Многу добрата и многу весела приказна за кошулата од Колинот“, ја покажува како држи гулаб.
– Престанувам да глумам, готово е, овој филм е мојот последен. Смачено ми е! – објави таа за време на снимањето. Следуваше ветување: таа отсега ќе ги посвети својата слава и богатство на правата на животните. Но нејзината посветеност започна многу порано.
Започна во 1961 година, кога Брижит Бардо ги откри условите во кои се колеле животните на фармите.
– Горчливо плачев за фотографија од мало теле, со скршени нозе, кое лежеше крваво со грлото пресечено на икс поради мачење, полошо од најлошите моменти од средниот век! Бидејќи никој во светот немаше храброст или средства да ги осуди овие гнасни, крвави колежи, јас би го сторила тоа! – напиша таа во својата автобиографија, иницијали Б.Б. (Грасет, 1996). Потоа ја започна својата прва битка. Го убедила Пјер Дегропе да ѝ даде интервју во јануари 1962 година во неговата програма (пет колумни на насловната страница). Обезбедила средба со министерот за внатрешни работи Роџер Фреј, кому му ги возвишила доблестите на безболниот пиштол за колење во кланиците. Брижит Бардо имала 27 години, таа била „секс-симболот“ на француското кино… Од каде потекнува оваа страст за правата на животните?
Во 1976 година, таа понуди навестување додека дискутираше за нејзината „крстоносна војна“ на Франс интер, за време на програмата „Радиоскопија“ на Жак Шансел. Тој ја праша: „Дали никогаш не си била разочарана од животно?“ „Не. Сепак, јас сум била разочарана од луѓето“. Истата година, таа се здружи со Меѓународниот фонд за благосостојба на животните (ИФАВ) и започна огромна меѓународна кампања за осуда на ловот на фоки. Во 1977 година, таа отпатува до поларните ледени простори на Канада со швајцарскиот еколог Франц Вебер. Фотографиите од ѕвездата како држи бебе бела фока во рацете станаа вирални. Шест години подоцна, Европската економска заедница го забрани увозот на кожа и крзна од младенчиња фоки.
Транспорт на коњи, принудно хранење гуски, консумирање кучешко месо во Азија, ловни трофеи и трговија со слонова коска, вивисекција: од нејзиното создавање во 1986 година, фондацијата „Брижит Бардо“ е вклучена во секоја замислива кауза. За да добие јавно признание, актерката не се двоумеше да ги продаде остатоците од нејзината слава – накит, лични предмети, автограмирани фотографии. За да го зголеми својот капитал, таа го донираше Ла Мадраг, нејзиниот познат имот во Сен Тропе, во регионот Вар. Во 1992 година, донациите ѝ овозможија да добие имот од осум хектари во департманот Еур, Ла Маре Азу, каде што ќе биде основано светилиште за животни.
Животни наместо луѓе?
Кого претпочита, животни или луѓе? Во 1996 година, француската икона на каузата… Во секој случај, нејзиниот активизам за правата на животните оди предалеку: Движењето против расизам и за пријателство меѓу народите (МОРАЦ), ЛИКРА (Меѓународна лига против расизам и антисемитизам) и Лигата за човекови права ја тужат за „поттикнување дискриминација или расна омраза“ по нејзините забелешки за муслиманите, објавени во „Фигаро“, осудувајќи го ритуалното колење овци за време на Курбан Бајрам.
Од 1997 до 2008 година, таа ќе биде осудена уште четири пати за слични прекршоци. Повеќе од пофалби, нејзиниот бескомпромисен став сега привлекува критики. Човек помислува на Марлен Дитрих, која во 1990 година изјави за „Пари мач“: „Брижит Бардо е сè уште жива легенда, но стана толку бизарна што е невозможно да се зачува нејзината поранешна аура“. Восхитот што го има кон кучињата е зачудувачки, кога ќе се земат предвид ужасите со кои се соочува светот, соочен со смртта, болката, бедата и очајот на болните и гладни деца. Една од нејзините последни големи обврски беше кон Бејби и Непал, два постари слона со туберкулоза во паркот Тет д’Ор во Лион, кои беа загрозени од убивање во 2013 година и на крајот најдоа засолниште во Кнежевството Монако, под грижа на принцезата Стефани. Оваа страсна застапничка на животните, од своја страна, продолжи неуморно да ги предизвикува светските лидери. Во септември 2017 година, во писмо со расистички призвук, таа го осуди папата Франциск: „Вие се фокусирате на човечката беда, чудно фаворизирајќи ја муслиманската миграција на сметка на христијаните на Блискиот Исток, но победоносна од судбината на овие луѓе останува судбината на животните што не добиваат никаква поддршка“. Во февруари 2018 година, зборувајќи на радио Европа 1, таа го нападна претседателот на републиката – „претседател што оди наназад кога станува збор за заштита на животните“ – велејќи: „Напишав четири писма до Емануел Макрон и никогаш не добив одговор. Ова е првпат претседател да не одговори на моите писма“.
Во септември 2019 година, додека се подготвуваше да го прослави својот 85-ти роденден, таа објави отворено писмо до тогашниот министер за земјоделство, Дидие Гијом, во кое протестираше против предложената фарма за илјада крави во Улбек-Кошерел (Ер). „Затворање преживари на бетонски подови“, напиша таа, „лишување од пасиште, заклучување крави во метални штали за да се поврзат со машини за молзење, оплодување како на склопувачка лента, испраќање на нивните телиња во кланица за да се добие сè повеќе млеко… Сето ова е монструозно, нехумано, одвратно!“
