Со помош на најсовремени сателитски набљудувања и радар што продира во мраз, научниците го открија античкиот пејзаж на Антарктикот, кој се наоѓа под замрзнатата површина на најјужниот континент на Земјата.
Под леденото пространство на Антарктикот се крие заборавен свет, остатоци од времето кога животот цветаше во шумите и текот на реките на тој сега замрзнат континент. Сместен во регионот Вилксова Земја на Источен Антарктик, кој се граничи со Индиски Океан, тој покрива област слична на Белгија. Новооткриениот пејзаж, издлабен од праисториски реки, датира најмалку 14 милиони години, а можеби и повеќе од 34 милиони години.
– Овој пејзаж е како слика од минатото. Климата на таа мината ера и пејзаж некогаш се движеше од денешна Патагонија до нешто слично на тропските предели. Ова дополнително го потврдуваат доказите за древните палми пронајдени во близината на локацијата – вели Стјуарт Џејмисон, професор по глациологија на Универзитетот во Дурам и еден од водачите на истражувањето. И покрај нецелосните фосилни записи, Џејмисон верува дека оваа топла средина некогаш била дом за разновидна низа диви животни.
Клучот за откривање на тајните на пејзажот скриен под километри мраз
Над тој антички терен, масивна ледена покривка, дебела од 2,24 до 4,64 километри, ја покрива површината. Нил Рос, професор по поларни науки на Универзитетот во Њукасл и еден од водачите на студијата, ја истакна загадочната природа на пејзажот под мразот, споредувајќи го со мистериите на површината на Марс. Клучот за откривање на неговите тајни може да лежи во дупчење низ мразот, извлекување примероци од основните седименти, техника што е успешна во откривањето докази од Гренланд што датираат од пред два милиони години.
Користејќи сателитски податоци и радар што пробива мраз од воздушна точка, новата студија открива пејзаж што не бил откриен со претходните истражувања. Додека претходните истражувања укажаа на античките карактеристики под мразот, новото истражување претставува уникатно откритие. Студијата е објавена во списанието „Нејчр комјуникејшнс“.
– Пејзажот е модифициран од различни процеси под влијание на реките, тектониката и глацијацијата во многу долг геолошки период – објаснува Рос.
Поглед наназад
Пред околу 34 милиони години Антарктикот беше одраз на студените умерени дождовни шуми што може да се видат денес во Тасманија, Нов Зеланд и Патагонија. Некогаш дел од суперконтинентот Гондвана, кој ги вклучуваше Африка, Јужна Америка, Австралија, Индискиот Потконтинент и Арапскиот Полуостров, Антарктикот постепено се одвои поради тектониката на плочите и стана изолирана копнена маса. Научниците ја реконструираат приказната за потопла клима, со реките што се вртат кон брегот формирани додека соседните копнени маси се оддалечуваат. Како што се намалуваа температурите, се формираа глечери, резбајќи долини.
– Тогаш климата значително се олади и ледената покривка порасна, покривајќи го целиот континент и ги поплави сите глечери што постоеја претходно. Кога се случи овој раст на мразот, условите помеѓу ледената основа и пејзажот се променија и стана многу студено. На овој начин не можеше да се оштети нашиот пејзаж. Наместо тоа, пејзажот бил зачуван, веројатно 34 милиони години – објасни Џејмисон.
