Во 2013 година научниците открија „монструозен“ топлотен бран наречен „Блоб“ во близината на брегот на Алјаска. Тој брзо се рашири по брегот на Тихи Океан, каде што е забележан ненадеен и изразен скок на температурата. До неодамна научниците не можеа целосно да го објаснат овој феномен, но новите методи на моделирање сега ги доведоа до некои загрижувачки сознанија.
Откако беше откриен на брегот на Алјаска, „Блоб“ брзо се прошири по брегот на Тихи Океан, сè до Мексико, и остана таму многу подолго од очекуваното. Потоа, во 2014 година, пловките за мерење на температурата во близината на Орегон во САД измерија ненадеен скок на температурата на морето од седум Целзиусови степени за помалку од еден час.
Научниците не можеа точно да објаснат што се случи тогаш. Новиот метод на моделирање на истражувачите од американската Национална океанска и атмосферска управа (NOAA) ги приближи научниците до одговорите. Откриле дека морските топлотни бранови се способни да се развијат не само на површината туку и длабоко под нивото на морето, пишува порталот „Сајенс алерт“.
Истражувањето, предводено од климатологот Дилон Амаја од НОАА, исто така откри дека топлотните бранови во длабочините на морињата може да се појават заедно со површинските топлотни бранови или дури и кога нема знаци на затоплување на површината. Анализата на морскиот појас околу Северна Америка покажа дека топлотните бранови во длабокото море може да бидат многу поинтензивни и можат да траат подолго од оние што се појавуваат на површината. Меѓутоа, ова може да варира од брег до брег.
Користење нов метод за моделирање податоци од длабочините на океаните
Површинските морски топлотни бранови се проучувани од истражувачи повеќе од една деценија, но отсекогаш биле ограничени на мерења на температурата на површината користејќи температурни пловки, бродови или сателити. Меѓутоа, потешко е да се добијат податоци за температурите во длабочините на океанот. Некои податоци за температурата на длабокиот океан се достапни, но недоволни. Затоа, во најновото истражување, научниците се потпираа првенствено на податоците добиени на површините. Тие потоа се внесуваат во најновите компјутерски модели што можат да симулираат продирање на големи бранови на вода од длабочините на океанот кон површината.
– За првпат добивме таков увид во длабочините и добивме податоци како се развиваат вакви екстремни настани на морското дно – изјави Амаја.
Длабокоморските топлотни бранови може да се појават без да бидат забележани
Анализата се фокусираше на источниот и западниот брег на Северна Америка. За симулацијата, научниците ги анализираа податоците собрани помеѓу 1993 и 2019 година, создавајќи температурна слика на дното на океанот.
– Не само што топлотните бранови на длабокото море можат да траат подолго од површинските топлотни бранови туку во многу области нивниот интензитет може да го надмине оној на површинските морски топлотни бранови – додаде Амаја.
Анализата исто така покажа дека во областите каде што површината на водата е поплитка и се мешаат површинските и длабоките води, двата вида брана се појавуваат истовремено. Може да има скокови во температурните промени помеѓу 0,5 и 5 Целзиусови степени.
Во областите со поголема длабочина, топлотните бранови на длабокото море може да се појават без знаци на затоплување на површината. Тоа значи дека во длабоките мориња може да се формираат без да бидат забележани на површината. Тоа ќе се забележи само кога ќе почнат да се појавуваат негативните ефекти.
Негативно влијание врз морскиот екосистем
Последиците од топлотните бранови на длабокото море може да се видат во растот на токсичните алги и морските цветови. Научниците се загрижени за негативното влијание што овој феномен може да го има врз целиот морски екосистем, врз популацијата на морските птици поради недостигот од морска храна и врз рибната индустрија. Меѓу другото, пристигнувањето на инвазивни јата риби во југоисточното крајбрежно подрачје на САД е поврзано со невообичаено топлото море помеѓу површинските и длабоките води.
Научниците го поврзуваат овој феномен со глобалното затоплување
Оттука, научниците веруваат дека нивните наоди покажуваат дека треба да му се посвети поголемо внимание на проучувањето на топлотните бранови во длабокото море и воспоставување систем за следење што ќе може да ги проучува ефектите од овие појави. Тоа би можело да ни помогне подобро да разбереме што се случило во минатото и да нѐ подготви за она што ни претстои.
– Очигледно е дека треба повеќе да се фокусираме на океанското дно, кое е дом на многу непроценливи животински видови на кои морските топлотни бранови може значително поинаку да влијаат отколку оние на површината – рече океанографот Мајкл Џејкокс од НОАА.
Тој додаде дека не само што треба да бидеме свесни за тоа како употребата на фосилни горива ги тестира границите на океанските екосистеми туку и дека светските океани апсорбирале околу 90 проценти од целата вишок топлина генерирана од глобалното затоплување. Поради ова постои 20 пати поголема шанса за нови топлотни бранови на длабоко море слични на „Блоб“.
