Застрашувачки бројки за масовни пукања во САД и број на жртви што урива рекорди
Подготвил: Mарјан Велевски
Седум лица беа застрелани, од кои две фатално, кога осамен напаѓач вооружен со четири пиштоли отвори оган пред матурската церемонија по завршувањето на средното училиште во Ричмонд, Вирџинија. Нападот се случи пред неколку дена пред театарот „Алтрија“ во главниот град на државата, во срцето на кампусот на универзитетот „Вирџинија комонвелт“. Најмалку 12 други лица беа повредени или добија медицинска помош поради паниката што следувала додека луѓето бегале од местото на настанот. Според полициските извештаи, бил уапсен 19-годишен маж, кој се обидел да побегне пешки и ќе одговара за две дела за убиство од втор степен.
Црните хроники го вбројуваат овој инцидент како 279-то масовно пукање во САД во првите 157 дена од 2023 година, што предизвикаа 345 мртви и 1.114 ранети или вкупно 1.459 жртви. Пред десет години, во истиот временски период имало 474 жртви, што претставува пораст од 307 отсто.
Американската демократска пратеничка Џенифер Меклелан, чиј округ го опфаќа Ричмонд, рече дека „епидемијата на оружено насилство е јавно здравствена криза на која мора да се даде одговор, бидејќи луѓето не можат да продолжат да живеат во страв“.
Експертите посочуваат на неколку фактори што придонесуваат за ваквата ситуација: општ пораст на сите видови оружено насилство во последните години; пролиферација на огнено оружје поради лабавите закони за оружје; последиците од пандемијата на коронавирусот, вклучувајќи го и стресот од долгите месеци во карантин; политичка клима што не е во состојба или не сака да го промени статус квото на смислен начин; и зголемениот акцент на насилството во американската култура.
За жал, ваквите објаснувања воопшто не се утешителни – не само за семејствата уништени од убиствата туку и за Американците воопшто, кои се оптоваруваат од каскадната, колективна траума на масовното насилство. Поразително е што убиствата оваа година се случија на различни начини, од семејни и маалски спорови до пукотници во училиштата и на работното место до експлозии и пукотници на јавни места. Тие се одржаа во руралните и урбаните средини. Понекогаш луѓето ги познаваа нивните убијци, понекогаш не.
ФБИ ги дефинира масовните убиства како масовни убиства кога настаните вклучуваат четири или повеќе смртни случаи во период од 24 часа, не вклучувајќи го сторителот.
Многу почести се фаталните престрелки во кои учествуваат помалку од четири лица и смртните случаи од семејно насилство. А потоа, има самоубиства, кои сочинуваат повеќе од половина од 14.000 смртни случаи од огнено оружје досега оваа година, според Архивот за огнено насилство, кој ги следи извештаите на медиумите и полицијата за да ги собере податоците.
Сепак, масовните убиства предизвикуваат најдлабок страв во срцата на повеќето луѓе.
– Сите луѓе низ земјата ги испраќаат своите деца на училиште – и тие се загрижени дали ќе бидат убиени на училиште? – изјави Даниел Вебстер, професор во центарот за решенија за оруженото насилство „Џон Хопкинс“.
Луѓето што го проучуваат таквото насилство се исто така збунети од немилосрдното темпо на бруталност.
Ќе бидат потребни години за истражувачите да утврдат што стои зад драматичното зголемување на насилството со оружје. Застапниците велат дека постојат мерки што, веројатно, би можеле да ги спречат ваквите злосторства – реформа за оружје и забрани за оружје меѓу нив – но медиумите загрижено укажуваат дека нема доволно волја во Конгресот да ги спроведе.
– Мислам дека Соединетите Американски Држави се многу повеќе поврзани со оружјето за разлика од која било друга земја во светот. Овие настани се последица на нашиот неуспех да ги спроведеме превентивните мерки – рече Кели Дрејн, директорка за истражување во правниот центар „Гифордс“ за спречување на насилство со оружје.
Претседателот Џо Бајден, жесток поборник за посилна контрола на оружјето, е фрустриран од неподготвеноста на Конгресот да донесе забрана за некои полуавтоматски пушки пред моќното лоби за оружје предводено од Националната асоцијација за пушки.