Изненадувачкото отворање на кинеската економија, откако пандемијата на ковид-19 се стави под контрола, и нејзините пошироки ефекти, особено во туризмот, се смета дека може да ги заштитат преостанатите економии во регионот
Економските експерти излегоа со нови прогнози за раст
Стравувањата од целосна рецесија во Азија оваа година остануваат ублажени бидејќи се очекува економскиот раст на регионот да остане отпорен поради повторното отворање на Кина, закрепнувањето на туризмот и забавувањето на зголемувањето на каматните стапки на глобално ниво, велат економистите.
Откако Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) ја повлече својата прогноза за раст за Кина, како и за азиските земји во развој, некои економисти ја изменија својата перспектива за регионот. Општо земено, тие сега гледаат дека Азија ги надминува развиените економии, како што се САД и Европската Унија (ЕУ), двете што би можеле да влезат во рецесија оваа година и каде што ММФ предвидува раст на БДП од 1,4 отсто и 0,7 отсто, за секој поединечно. Во меѓувреме, за азиските земји во развој се предвидува дека ќе забележат раст на БДП од 5,3 отсто, според ММФ, зголемен со очекуваниот раст од 5,2 отсто во Кина.
Изненадувачкото повторно отворање на Кина во почетокот на годината и нејзините ефекти пошироко во остатокот од Азија, главно во форма на туризам, веројатно ќе ги поткрепат економиите во регионот дури и кога глобалните спротивни ветрови се зголемуваат, велат економистите.
Но, сепак, постојат и предизвици. Побавната побарувачка од развиените економии ќе се претвори во послаб извоз, што е главна закана за производствените центри во регионот, бидејќи политичката нестабилност во некои земји исто така ги загрижува експертите. Алисија Гарсија-Хереро, главна економистка за регионот Азија-Пацифик во француската инвестициска банка Натиксис, вели дека економиите што се помалку зависни од надворешната побарувачка подобро ќе се справат со економските предизвици, како Индија и Филипини, додека Тајван и Јужна Кореја и до одредена мера Виетнам можеле да се соочат со проблеми.
Какви се прогнозите за повторното отворање на кинеската економија
Азиската развојна банка исто така ќе ги укине своите прогнози за раст за регионот, како што рече банкарскиот економист Ирфан Куреши, бидејќи се очекува повторното отворање на Кина да им користи на околните земји што имаат силни трговски врски. Тој посочува дека Азија ќе продолжи да биде мотор на глобалниот раст, кој се очекува да биде 4,6 отсто за регионот годинава. Меѓутоа, Куреши предупреди дека треба да се внимава дали брзото повторно отворање во Кина ќе изврши нагорен притисок врз глобалните цени на енергијата и стоките, што може да ги попречи напорите на регионалните централни банки да ја намалат инфлацијата.
Истражувачката единица на „Економист“, исто така, очекува закрепнувањето на Кина да има „благо до умерено“ позитивно влијание врз растот на Азија оваа година. Тој предвидува раст од 3,7 отсто за регионот, што е повеќе од неговите прогнози од 3,5 отсто во декември, а ќе се зголеми на 4,2 отсто за 10-те економии на АСЕАН, од 4,1 отсто.
Сјетарн Хансакул, аналитичарот од истражувачката единица на „Економист“, вели дека позитивните влијанија од повторното отворање на Кина ќе бидат поочигледни за азиските економии што се подготвени да имаат корист од закрепнувањето на кинеските туристи, а тука спаѓаат Тајланд, Хонгконг и Макао. Тој додаде дека неговите колеги аналитичари ја зголемиле прогнозата за раст на Тајланд на 3,8 отсто оваа година од 3,5 отсто. Но Хансакул предупреди дека слабата побарувачка во САД и во ЕУ ќе биде проблематична за извозниците во Кина и Асоцијацијата на нациите од Југоисточна Азија (АСЕАН).
Во услови на општ оптимизам за Азија, причина за загриженост останува слабиот извоз на регионот. Јужна Кореја забележа рекорден пад на извозот како резултат на намалувањето на глобалната побарувачка. Кун Гоу, шефот на истражувачкиот сектор за Азија во банката АНЗ, на Твитер порача дека само Индонезија и Малезија се држат благодарение на високите цени на суровините. Тој додаде дека слабоста на извозот се очекува силно да го кочи растот во првата половина од оваа година, при што отворањето на кинеската економија само делумно ќе надомести преку туризмот.
Гарсија-Хереро вели дека сепак има нешто позитивно.
– Со оглед на тоа што повеќето централни банки веќе го имаат спроведено најголемиот дел од своите зголемувања на каматните стапки, монетарното затегнување ќе забави, како и притисокот на побарувачката, што ветува добро за азискиот извоз – рече таа.
Се очекува закрепнување на туризмот во Азија
Во меѓувреме, економистите од „ИМА Азија“, форумот на извршните директори и директорите во регионот, велат дека минатогодишното закрепнување на туризмот ги надминало очекувањата. Форумот во својот извршен извештај за Азија-Пацифик наведе дека ова е особено важно за Југоисточна Азија, каде што туризмот сочинуваше 10-20 отсто од побарувачката пред пандемијата. Големото прашање за 2023 година ќе биде дали бројот на туристите што доаѓаат од Кина ќе биде доволен за закрепнување на туризмот. Ако во 2023 година достигне 30-40 отсто од нивото од 2019 година, тоа ќе го зголеми БДП низ Азија. „ИМА Азија“ ги зголеми своите прогнози за регионот во согласност со ММФ, но предупреди дека Малезија и Тајланд може да страдаат од политичките последици од владините превирања и изборите.
Инфлацијата на цените на стоките предизвикана од војната во Украина, според експертите, исто така им наштети на економиите во регионот, иако имаше неочекувани позитивни ефекти. Индонезија, на пример, забележа пораст на извозот на јаглен и палмино масло минатата година поради глобалниот недостиг.