Она што е важно во целата ситуација е институциите во двете држави да постапуваат брзо, ефикасно и во согласност со внатрешното и меѓународното право секогаш кога ќе биде извршено некакво насилство, без оглед на нечија етничка, верска или каква било друга определба, со што ќе упатат јасна порака дека ваквото однесување повеќе нема да се толерира. Тоа значи дека бугарската полиција треба веднаш да ги идентификува напаѓачите и против нив да поднесе соодветна пријава, по што тие треба да добијат казна предвидена во согласност со бугарскиот кривичен закон
По нападот врз македонскиот културен клуб „Никола Вапцаров“ во Благоевград
Ниту по три дена бугарските надлежни органи не открија кој го демолираше влезот на македонскиот културен клуб „Никола Вапцаров“ во Благоевград, кршејќи го стаклото на влезната врата.
Инцидентот се случи на денот на одбележувањето на раѓањето на Гоце Делчев, 4 февруари, но до денес нема приведен сторител иако постојат надзорни камери на околните куќи и полицијата може по прегледот на снимките лесно да го идентификува сторителот или сторителите.
Со оглед на тоа што демолирањето на клубот се случи за време на викенд, можеби надлежните бугарски служби денот го поминале во одмор, за разлика од нивните македонски колеги, кои имаа исклучително напорен ден преземајќи засилени безбедносни мерки околу гробот на Гоце Делчев во Скопје по најавите дека од Бугарија ќе дојдат разни националистички инструирани групи, кои можеше дополнително да ја зовријат и онака тензичната атмосфера.
Македонскиот политички врв го осуди нападот врз културниот клуб „Никола Вапцаров“ и побара од бугарските власти брзо откривање и казнување на сторителите.
Она што е важно во целата ситуација е институциите во двете држави да постапуваат брзо, ефикасно и во согласност со внатрешното и меѓународното право секогаш кога ќе биде извршено некакво насилство, без оглед на нечија етничка, верска или каква било друга определба, со што ќе упатат јасна порака дека ваквото однесување повеќе нема да се толерира. Тоа значи дека бугарската полиција треба веднаш да ги идентификува напаѓачите и против нив да поднесе соодветна пријава, по што тие треба да добијат казна предвидена во согласност со бугарскиот кривичен закон.
Од друга страна, брзиот институционален и неселективен одговор ќе придонесе за враќање на довербата меѓу двете земји и за смирување на тензиите, кои очигледно некој намерно ги предизвикува меѓу двата народа, кои наместо да се зближуваат, уште повеќе се оддалечуваат и закрвуваат.
Со таков глас на разум, почит и разбирање неодамна во Скопје говореше и бугарскиот технички министер за внатрешни работи, кој убавите зборови сега треба да ги потврди и со дела.
– Ние го почитуваме македонскиот народ и држава. Не сме дојдени да правиме провокации. Нема причина за провокации. Ние треба да одиме напред, а тоа е обединета Европа, тоа налага стабилност. Ние нема со кого да се разделиме. Соседи сме и треба да имаме добри односи и нашите народи треба да се зближени. Јасно е дека С. Македонија е самостојна држава и немам намера да одговарам на провокации дека Македонија била бугарска. Ние не дојдовме овде да правиме провокации, туку да покажеме почит. Ние сме соседи и добрососедството треба да продолжи – изјави Демерџиев во саботата, откако претходно положи цвеќе на гробот на Гоце Делчев во црквата „Свети Спас“ во Скопје.
Исто онака како што македонските институции изреагирале секогаш кога имало потреба, така сега треба експедитивно да изреагираат и бугарските институции и брзо да откријат кој го нападна македонскиот културен клуб во Благоевград, во име на заедничкиот пат кон обединета Европа и уште повеќе, во име на добрососедството.
Политичкиот аналитичар Синиша Пекевски се согласува дека за расчистување вакви инциденти е потребна брза институционална реакција, но би сакал самиот да биде демантиран, од постојниот сомнеж, дека постои искрена желба за такво нешто од бугарска страна.
– За Бугарија тоа е само спорадичен инцидент. Тие тоа го третираат како нормален однос, односно обичен инцидент, а кога тие се засегнати, тогаш тоа го прикажуваат како извонредно сериозно прекршување на добрососедските односи. Тоа покажува дека ние треба да се ослободиме веќе од каков било вазалски однос… Тие се грижат за своите интереси надвор од државата, додека ние не се грижиме. Кога ние би го дигнале ова на повисоко ниво сигурно реакцијата би била посилна, но не знам од кои причини како држава молчиме за тоа. Секоја чест на поединци, адвокати и правни застапници што континуирано пред Европскиот суд за човекови права (ЕСЧП) добиваат пресуди во корист на Македонците – вели Пекевски.
За него реакциите од македонскиот државен врв не се доволни и како да се повеќе насочени за смирување на домашната јавност.
– Не смее реакциите да се димензионирани за домашна употреба. Не е тоа сериозен пристап. Дали испратиле нота, го повлекле амбасадорот или само вербално кажале? Има голема разлика каква била реакцијата. Важно е како ќе реагираме вистински, а не само со вакви вербални изјави – истакнува Пекевски.
Тој верува дека Бугарија, како членка на ЕУ повеќе од деценија, има изградено институционален капацитет во најкраток можен рок да ги открие сторителите. Но прашање е дали сега, во вакви околности, сака да го направи тоа бидејќи, политиката над правото, не му придава никакво значење на македонскиот културен клуб во Благоевград.
– Сè е едноставно ако сака да биде едноставно и сè е тешко ако сака да биде тешко, во насока дека тие не се заинтересирани да го решат ова. Тие воопшто и не сакаат да имаат наш клуб таму и не му придаваат никакво значење на тоа. Силата треба да биде кај нас, ние да покажеме и да реагираме, а не да молчиме – заклучува Пекевски.
Ставот и на други соговорници со кои се консултиравме е дека ние треба да ја притискаме Бугарија брзо да го расчисти случајот со каменувањето на клубот во Благоевград.
– Ако Бугарија реагира за сè што ќе се случи кај нас на највисоко ниво, така треба да реагираме и ние. Да побараме бугарските институции да си ја завршат работата бидејќи на тој начин ќе се испрати силна порака дека повеќе нема простор за насилство и омраза меѓу двата народа. Ако нема реакција, револтот само дополнително ќе расте и ќе мотивира слични инциденти и во иднина – потенцираат соговорниците.
