Некои поенти од интервјуто со Петер Сијарто, министер за надворешни работи и надворешна трговија на Унгарија, објавено во „Политика“
• Многу сум среќен што претседателот Трамп ја презеде функцијата. Го сметам Доналд Трамп за вистински патриот. За него најважни се неговата земја и нација. Во тој поглед, ние многу го почитуваме. Затоа што кога вели – Америка на прво место, ние слободно можеме да кажеме прво Унгарија. Патриотизмот е пристап што сега ги враќа својата слобода и ослободување, оди против идеологијата на „волчицата“ и против глобалната диктатура на либералниот мејнстрим, што ние многу го поздравуваме.
• Она што нѐ прави помалку среќни е однесувањето на Европската Унија. ЕУ е парализирана, европските институции се однесуваат апсолутно непримерно. Тие страдаат од трампофобија, наместо да преговараат со него. Претседателот Трамп е одличен во многу работи, а не помалку важно е склучувањето договори. Така, мислам дека би било лесно да се најде начин да се договорат со него, но европските лидери во Брисел покажуваат дека не се во можност да го направат тоа.
• Верувам дека светот се движи кон мултиполарност, без дилема. Лошата работа е што Европа не е „важен пол“. Мислам дека има очигледна причина за ова: Брисел целосно се збрка. Европската Унија порано беше главниот актер на глобалната политика, што веќе не е случај, бидејќи Европската комисија со својот премногу идеолошки пристап ја изолира Европа од главните актери на глобалната политика. Европа порано беше важен играч во глобалната економија и глобалната трговија, но поради нејзината преполитизирана и преидеолошка позиција, тоа веќе не е случај. Плус, Европа некогаш имаше многу стабилна основа за економски раст, комбинирајќи ги западните технологии со лесно достапни, релативно евтини источни извори на енергија. Ниту тоа веќе не е така. Европската комисија и Брисел како такви тотално се збркаа. Европа во голема мера го изгуби своето значење и на глобалната политичка и на глобалната економска сцена. И се покажа дека кога се во прашање мировните преговори за Украина, Европа нема место на маса.
• Во последниве месеци во ЕУ се зголемува воената психоза. Откако беше избран претседателот Трамп, ЕУ се обидува да ја продолжи војната, за жал. Затоа што разбираат дека политичката стратегија што ја следеа или спроведуваа во последните три години тотално пропадна. Тоа ѝ донесе штета на Европа, но не во филозофска димензија, туку на опиплив начин за сите европски луѓе. И тоа, кога се во прашање високите стапки на инфлација, високите цени на енергијата, цените на храната… Очигледно е дека тоа е резултат на таа лоша стратегија. И ако сега признаат дека следеле лоша стратегија, би биле прашани: „Зошто?“. Тогаш ќе се постави прашањето за одговорност, ќе се постави прашањето за политичка и други видови одговорност. Верувам дека овие европски лидери го разбираат ова: колку подолго трае војната, толку подоцна на маса ќе се појави прашањето за нивната одговорност.
• Сегашното раководство на ЕУ дефинитивно не е во состојба да се справи со овие предизвици. Но верувам дека проблемот е подлабок од тоа кои се актуелните лидери на ЕУ. Проблемот е што дебатата за идната структура на ЕУ во моментов е многу неизбалансирана. Во моментов се води дебата за тоа дали ЕУ треба да биде супердржава, како империја, или дали ЕУ треба да биде интеграција на суверени земји. И сега има голем притисок врз оние кои се залагаат за втората опција, како нас. Најголем проблем е што европските институции како структура не се во состојба да се справат со предизвиците. Затоа, овие времиња, кога постојат предизвици, многу јасно покажуваат дека ни требаат личности, ни требаат лидери што можат да носат одлуки за комплицирани прашања, бидејќи институциите не можат да го направат тоа.
• Денес, нам, на Европската Унија, ни треба Западен Балкан повеќе отколку што на Западен Балкан му треба членство во ЕУ. Затоа што ЕУ беше соочена со многу предизвици, а еден од начините, можеби и најлесниот излез од овој негативен тренд, е да се примат земји што носат амбиција, енергија, свежина, нов бран, сила и сета таа енергија, свежина… може да дојде од Балканот. Тоа е толку очигледно. Тоа никој не треба да го доведува во прашање. Мојот став е дека она што постојано го слушавме во последните години е дека пристапувањето мора да биде процедура заснована на заслуги. Значи, има ли некој, некој нормален човек што ќе каже, кој би помислил дека Украина е во подобра позиција од која било земја на Западен Балкан? Ајде, тоа е шега!
