Оваа колумна нема среќен крај.
Оваа колумна е брутално искрена.
Оваа колумна ми тежи со месеци.
Во оваа колумна сум најранлива досега.
За оваа тема мислев дури барав нова канцеларија за тимот што ми порасна на 20 плус, а започнав од нула. За оваа тема размислував и кога мојот партнер ме запроси. За оваа тема размислував и кога се смеев и кога плачев. За оваа тема размислував и на денот кога се породив и станав мајка.
Поминав низ сите фази. Прво никој не смееше да ме прашува за тоа – одбивав да зборувам. После почнав да се празнам на луѓе што не го заслужиле тоа. Па бев толку лута, што сонував соочување, врескање, корнење нечии коси. Па пишував долга порака, ама никогаш не ја испратив затоа што знаев дека не вреди. А неколку месеци подоцна, денес, сум само… помирена. Соочена. Океј со тоа.
Крајот на 20-те и почетокот на 30-те е период кога нашите интереси и нашата перцепција на животот драстично се менува. Или барем така треба да биде, ако ме прашате мене. Сите се менуваме. Сите си го бараме нашето среќно место. Развиваме преференции за тоа како ни годи да го поминуваме слободното време што сè помалку го имаме на располагање. Се скротуваме. Забавуваме. Се вгнездуваме. Но ги има и оние што лутаат. Стагнираат. Кои трагаат по среќата. Кои и понатаму брзаат некаде (или бегаат од нешто?). Кои се плашат да мрднат напред. Кои немаат сила да преземат ризик. Кои се кукавици.
До пред некое време бев наивен поборник на верувањето дека тежината на другарствата се мери по тоа колку години траат. Мислев дека ако некој ми е добар пријател од детството, шансите дека ќе останеме блиски до крајот се 100/100. Баш бев смотана.
Зарем не е иронично? Понекогаш луѓето за кои сме биле сигурни дека ќе бидат покрај нас секогаш и засекогаш, без разлика на сè, на крајот излегуваат странци што не би мрднале со малиот прст за нашата среќа, а биле тука кога сме имале просечна работа, просечно секојдневие, просечни врски… Да ми кажеше некој пред година дена дека ќе испадне вака, без мислење ќе му мавнев шлаканица. Кој би можел да ме убеди дека едно од моите најдолги и (според мене, тогаш) најдобри другарства ќе престане во периодот кога ќе ми се случат најголемите пресврти во животот?! Кој жив би умеел да ми докаже дека покрај себе сум имала личност што нема да се радува и да сака да ги сподели со мене едни од најубавите моменти во мојот живот: унапредување, запросување, бременост, запливување во водите на мајчинството…
По дефиниција, шаденфројде (schadenfreude) е задоволство добиено од туѓа несреќа. За жал, учам дека горивото што движи многу од другарствата е токму тој феномен. Со тебе сум дури ти е просечно или по можност дури си мизерен и несреќен. А ако ти тргне на подобро и си посреќен од мене – имаме проблем.
Спротивно од шаденфројде е фројдинфројде (Freudenfreude) – тоа е емоционална состојба во која една личност е среќна и ужива во туѓите успеси. (Колку такви луѓе познавате?).
Во амбисот на разочараноста од без најава раскинатите другарства, научив дека животот ми ја сервираше една од најголемите лекции досега. Дека тежината на другарствата не се мери со годините. Таа се мери со тоа колку некој умее да се радува на твојата среќа, дури и кога неговата му се нема насмеано. Се мери со тоа колку сте синхронизирани со растот, работата на себе, едуцирањето, емотивната интелигенција. Вистинските другарства не ги тангира времето, туку чистотата, искреноста, храброста да се соочиме со емоциите, комуницирањето за истите тие…
Научив дека за да бидеш вистински другар, мора да умееш да ја ставиш својата ситуација на страна и да си речеш дека „мојата среќа е моја, а твојата среќа е твоја“. Научив и дека понекогаш, најубавите другарства започнуваат токму во оној период кога жалиш по некое згаснато другарство, а зборуваш со некој што ти е на иста фреквенција. И дека не ти е вистински близок оној што ќе направи да се запрашаш: „Зарем нема да се радуваш со мене“?
Билјана Арсовска
