Како дете ме учеа да го сакам Тито. И не беше така тешко да се засака лице што виси по сите ѕидови, а цела една машина за (перење) умови се труди да ти докаже колку таа личност е голема. Учебници, лектири, филмови, учители, родители, роднини, сите се тука да ги обликуваат ликот и делото на детето од Сутла кое стана маршал. Да, веројатно го сакав тој мангуп со пура, ама восхитот сепак ми беше резервиран за Марк Твен. Првиот престанав да го сакам, другиот никогаш. Вистинската љубов нема потреба од манипулација.
Тито некако не беше стварен, не живеевме исто време. Умре три години откако се родив, а јас, искрено, на ништо вистински не се сеќавам од тој период. Со Југославија беше поинаку. Сеедно што го живеев крајот на таа приказна со краток рок на траење и без гаранција во случај на расипување, детството ми помина во неа. Растев во таа Југославија и сите ме учеа колку е вредна за сакање. Машината, иако веќе ’рѓосана и со понекој украден дел, зашто и самата работничка класа почна да го краде на ситно она што сама го создала, сè уште работеше и произведуваше песни, филмови, учебници, лектири, наставници што ме учеа како треба да се сака татковината. Учев во „29 Ноември“, ги знаев напамет сите партизански филмови, навивав за југословенската репрезентација, цртав тробојка на задната страница од тетратката, сакав да ме бакнува Мира Фурлан, а зборовите братство и единство ми беа како денес „Оче наш“ и само што влегов во пубертет… што? Па, отиде сè по ѓаволите во најгрозната можна верзија.
Машината што ја плетеше во мене љубовта кон татковината одлучи да се искасапи со невидена жестина. Тито барем умре откако му ја отсекоа ногата, смртта на Југославија беше проследена не само со сечење екстремитети туку и кожа се дереше, луѓе живи се печеа, а ѓердани од прсти, очи и уши беше секојдневна модна ревија во која братството и единството станаа најодвратна кланица. Ужасот во очите на луѓето околу мене кои ја губеа државата, ми упадна среде пубертет и на некој чуден начин тоа беше добро за мене, бидејќи во најстрашната смртна агонија на татковината, јас страдав по мирисот на Орхидеја, во која бев вљубен од петици, каде што губев рамнотежа, до ѕвездите, каде што ми завршуваа мечтите за неа, зашто една дождлива ноќ, по страсна размена на бакнежи, ми соопшти дека сака друг. Вистинската љубов и болката што таа некогаш ја предизвикува знаат да ги поништат сите други страдања што се случуваат околу тебе, макар тоа била и смртта на цела една држава создадена очигледно за една употреба.
Во тие детски години, секое лето одев на одмор со баба ми и дедо ми во Грција. Кога ќе се вратев, со другарчињата разменувавме свежи сеќавања и многумина од нив велеа дека одморот го поминале на „наше море“. Кога ќе одиме и ние на „наше море“, го прашував дедо ми. Па, ние секоја година одиме на „наше море“, ми одговори, само што многу моќни сили ни го зедоа за да им го дадат на Грците, ама сега мал си, еден ден ќе разбереш.
Разбрав секако. Во Македонија се вљубував сам. Немаше учителки, песнички, патронати, филмови и лектири што ќе ми ја обликуваат љубовта, немаше ни потреба од нив, може да се рече дека веќе бев возрасен, иако сомнително е тврдењето дека сум созреал, ама се вљубував сам во Македонија и лесно одеше таа љубов од срцето кон умот, па во спротивна насока. Интересно, ама машината сè уште постоеше, сега подновена со моќни западни делови и овој пат, баш чудно, бревташе со поинаква реторика.
Ми убедуваше дека е крајно простачки да се сака Македонија, дека тоа е гнасен национализам, дека всушност Македонија воопшто и не ми припаѓа, оти таа, машината, без никаква логика, на други ја разделила од суштина до историја, хистерично врескаше по мене и ми се закануваше дека ако продолжам да ја сакам татковината, ќе ме изеде темницата, дури и видов во пракса како тоа на други им се случува и на крајот или, ако сакате, со почетокот на агонијата, ми ја зедоа Македонија, исто како што на оние Македонци одамна им го зедоа нашето море, и не само што ми ја грабнаа, откако прво ја силуваа, туку и ја ребрендираа во Нордистан и со печат, административно ја предадоа во рацете на САД, ЕУ и НАТО, со една крајно чудна, речиси необјаснива деформација, која вели дека мнозинството не го сака ребрендирањето од Македонија во Нордистан, ама секако инсистира да биде во сопственост на газдите што сега ја поседуваат, а јас, веќе на пат кон староста, ама сигурно далеку од зрелоста (иако, на пример, не паднав во плиткоумни искушенија да бидам дел од некаква прогресивна револуција, травестија за една употреба), секако добив избезумен поглед во очите како оние што останаа без Југославија, ама како што некогаш ги имав Марк Твен и Орхидеја, кои ми го зедоа вниманието за да можам да избегам од налудничавоста, така сега, низ годините во кои машината водеше специјална војна против мојата татковина, ја имав и ја имам книжевноста, креативноста што ми ја даде Творецот за да творам, и можеби немам веќе земја каде што коренот ќе ми мирува, но имам вселена каде што можам и знам да одлетам. А вистинската љубов, онаа кон Македонија, нема машина за (перење) умови што може да ја спакува и ребрендира за да заврши на пазар како стока за продажба.
Јас секако нема да дочекам околу мене да се врати Македонија. Ниту верувам дека некој жив сега може да го спроведе тоа. Веројатно ќе бидам закопан во земјата ребрендирана како Нордистан и таму ќе се распаднам, како што и брендот Нордистан еден ден ќе се распадне, ама тоа ќе биде дело на идни поколенија. Многумина седнати во својата комфорност ќе речат, ете го, се предаде, оти не знаат дека јас никогаш и не сум војувал, едноставно сум го правел она од кое не сакав да побегнам, зашто јас и овој минлив живот не сум сигурен дека навистина го живеам, знаејќи дека вистински сум жив само кога пишувам. Така е и сега дури стареам, ама сигурно не созревам, и најубавото во минливото веќе толку силно не го посакувам, па не барам некоја нова дива Орхидеја во чии разголени мириси ќе заспивам. А машината уште бревта и не знам какво следно лудило од неа ќе дочекам кое нема да ме допира. Можеби трета светска војна, ете како сега смрди минливоста во која сите се расфрлаат со цивилизациски вредности што не ги поседуваат, а јас можам да заклучам дека никогаш и не сум се тепал со таа машина за (перење) умови, само сум благодарен на Бога што досега ме остави да патувам паралелно со неа за да сведочам колку е скапана нејзината конструкција.
