Нам не ни е потребна копија од туѓи модели, туку мудра и кохерентна македонска верзија на развој. Време е да изградиме стратегија што не се темели на страв, туку на самодоверба. Стратегија што не нè води низ транзиција, туку кон зрелост. Тоа е патот кон економскиот раст, кој не е само мерка на успех – туку доказ за зрелоста на една нација
Делови од обраќањето на министерот за култура и туризам Зоран Љутков на меѓународната научна конференција „Предизвиците во туризмот и бизнис-логистиката во 21 век“ во Скопје
Туризмот не треба да се третира само како извор на девизен прилив туку како платформа за регионален развој, креативна економија и долгорочна меѓународна видливост. Како економска гранка, тој има силен потенцијал да се трансформира во инструмент за локален економски подем, особено ако се поврзе со руралниот развој, културните содржини и дигиталната експанзија. Сево ова бара воспоставување јасна рамка за развој на локалниот туристички производ, вложување во инфраструктура, дигитализација на понудата и градење капацитети кај младите. Економијата денес не може да се гледа како изолирана категорија, туку како резултат на поширока палета фактори од типот на вредносен систем, образовна структура, институционална зрелост, културен контекст, геополитички услови и капацитет за соработка. Во таа насока, државата има силен потенцијал да развие модел на раст што не се потпира на стари индустриски формули, туку на современи, хуманоцентрични и иновативни пристапи, кои во фокусот ги ставаат туризмот, културата, претприемаштвото и заштитата на културното наследство.
Туризмот не треба да се третира само како извор на девизен прилив туку како платформа за регионален развој, креативна економија и долгорочна меѓународна видливост. Како економска гранка, тој има силен потенцијал да се трансформира во инструмент за локален економски подем, особено ако се поврзе со руралниот развој, културните содржини и дигиталната експанзија. Сево ова бара воспоставување јасна рамка за развој на локалниот туристички производ, вложување во инфраструктура, дигитализација на понудата и градење капацитети кај младите.
Културата, од своја страна, е многу повеќе од сценска уметност или традиција – таа е столб на националниот идентитет, ресурс за економска диференцијација и основа за градење социјален капитал.
Бизнисот, доколку е втемелен во локалните реалности и поттикнат од иновации, може да биде катализатор на трансформација, а на културното наследство – физичкото, нематеријалното и дигиталното – да се гледа како капитал што мора да се интегрира во секоја развојна стратегија. Преку создавање современи културни политики, креативни индустрии и мобилност на уметниците, културата има неограничен потенцијал да се трансформира во мост меѓу традицијата и иновацијата.
Во таа насока и културното наследство не смее да биде замрзнат артефакт од минатото туку жива платформа за едукација, туризам, технологија и меѓународна размена. Преку дигитализација, теренски истражувања, археолошки проекти и отворени музеи, Македонија може да изгради автентична приказна што ќе биде препознатлива на светската мапа на дестинации што мора да бидат посетени.
Економскиот раст не може да се третира како крајна цел, туку како производ на општествена зрелост. Тоа е динамичен процес што зависи од капацитетот за визија, одлуки и интеграција. Современите општества не можат да напредуваат само преку статистики – туку преку вредности. Не преку автоматизирани процеси туку преку хуманизирани стратегии. Економијата мора да се вгради во културата на општеството, а културата – во суштината на неговата развојна логика. Државата има потенцијал, има историја и има иднина. Но таа иднина не се гради по инерција. Таа се проектира со визија, со знаење, со етичка храброст. Нам не ни е потребна копија од туѓи модели, туку мудра и кохерентна македонска верзија на развој. Време е да изградиме стратегија што не се темели на страв, туку на самодоверба. Стратегија што не нè води низ транзиција, туку кон зрелост. Тоа е патот кон економскиот раст, кој не е само мерка на успех – туку доказ за зрелоста на една нација. Убеден сум дека македонската Влада денес има непоколеблива намера, потенцијал и знаење сево ова да го преточи во дело, за доброто на сите.
Зоран Љутков, министер за култура и туризам
