Вештачката интелигенција не размислува како човек. Нема свест, чувства или намери. Поточно, вештачката интелигенција учи од огромно количество текстови, книги, статии, разговори
Кога поставувате прашање, вештачката интелигенција не „размислува“ за одговорот, туку го наоѓа образецот што најмногу личи на точниот одговор врз основа на она што веќе го „видела“, одговори ЧетГПТ кога го прашаа дали постојат сличности во размислувањето помеѓу луѓето и вештачката интелигенција (ВИ).
Вештачката интелигенција работи со користење статистички модели за да предвиди кој одговор или дејство „има најмногу смисла“ врз основа на податоците на кои е обучена. Таа ги анализира нашите зборови, контекстот и стилот и го избира одговорот што статистички најдобро одговара на нашата порака. Вештачката интелигенција нема сопствена интуиција или мислења – сè што пишува е базирано на учење податоци и однесување дизајнирано од луѓе. Може да се каже дека вештачката интелигенција не „размислува“, туку обработува и предвидува.
За разлика од луѓето, вештачката интелигенција (ВИ) нема сопствена свест, емоции или внатрешни мисли. Таа не чувствува, не сака и не донесува одлуки како што прави човекот. Наместо тоа, вештачката интелигенција работи преку математички модели и предвидувања базирани на големи збирки податоци.
Вештачката интелигенција е тренирана врз основа на милијарди примери – книги, статии, разговори и разни видови информации од интернет. Кога ќе ѝ поставите прашање, таа не „застанува да размислува“ како човек, туку ги анализира вашите зборови, ги споредува со слични обрасци што ги видела претходно и предвидува кој би бил најверојатниот и најсоодветен одговор. Сè се случува неверојатно брзо, за дел од секундата.
Можеме да ја замислиме вештачката интелигенција како многу голема библиотека: поставувате прашање како да барате книга во таа библиотека. Вештачката интелигенција ги пребарува сите полици, сите книги и врз основа на сличностите, го наоѓа одговорот што статистички најдобро одговара на вашето прашање. Сепак, таа не ги разбира книгите на начинот на кој ги разбираат луѓето, туку знае како да ги организира и да состави одговори врз основа на огромен број примери. Едноставно кажано, вештачката интелигенција не знае дали нешто е „точно“ или „важно“ на човечки начин – таа знае дека одредени зборови често се спојуваат и дека одредени реченици има поголема веројатност да бидат корисни во одреден контекст.
Вештачката интелигенција нема пол – не е ниту машка ниту женска, бидејќи е само програма или збир на алгоритми што обработуваат информации, но начинот на кој ја замислуваме зависи од јазикот, културата и начинот на кој ја користиме. Меѓутоа, во јазикот и културата, луѓето честопати им даваат лични карактеристики за да им бидат поблиски и полесни за комуникација. Луѓето сакаат да ѝ дадат лице и пол дури и на технологијата, бидејќи тоа го олеснува воспоставувањето однос со неа. Вештачката интелигенција останува неутрална, но начинот на кој ја доживуваме честопати зависи од нашите очекувања и културни навики.
Така, на пример, на англиски јазик, вештачката интелигенција генерално се третира како неутрална (тоа). Во српскиот јазик, бидејќи користиме родови, вештачката интелигенција често несвесно го стекнува машкиот род (како „асистент“, „програм“, „систем“ – кои се именки од машки род). Некои асистенти имаат женски глас и црти на лицето, па луѓето ги перципираат како „женски“, додека други системи, како што се некои роботски помагала во фабриките, може да имаат неутрално име или дури и машки глас.
Студиите покажаа дека корисниците често се поприфатливи за помош кога вештачката интелигенција има топол и пријатен женски глас. Вештачката интелигенција прикажана како „женско“:
Сири (Епл) – дигитален асистент со женски глас (иако корисниците сега можат да изберат и машки). Името Сири за многумина звучи нежно и пријателски.
Алекса (Амазон) – женски глас и име, дизајнирано како топла, услужлива домашна асистентка.
Кортана (Мајкрософт) – име и глас засновани на женскиот лик од видеоиграта „Хало“, интелигентна, прониклива асистентка.
Машките гласови често се избираат за ликови што треба да звучат заштитнички, сериозно или авторитативно. Вештачката интелигенција прикажана како „машко“:
Џарвис (Марвел – Ајронмен) – интелигентниот асистент со вештачка интелигенција на Тони Старк, со мазен, машки глас.
КИТ (серија Knight Rider) – автомобил што зборува со авторитативен, машки глас.
Оптимус Прајм (Трансформерс) – неговиот лик ги комбинира квалитетите на лидер и мудар учител, честопати припишувани на машкиот идеал.
Неутрални примери:
ЧетГПТ нема дефиниран пол или глас по дифолт, но комуникацијата се базира исклучиво на текст.
Гугл асистент – корисниците можат да избираат помеѓу различни гласови, машки и женски, без никаков посебен акцент на полот.
Драгана Шубаревиќ
