Важно е да не реагирате на прва топка. Размислете пред да одговорите и избирајте ги зборовите. Запрашајте се дали има смисла да се расправате за мали нешта
Поради нашите различни интереси, потреби, ставови и погледи на светот, често се наоѓаме во конфликтна ситуација, која може да биде позитивна бидејќи води до промени, но може да биде и деструктивна. Сите понекогаш се наоѓаме во ситуација да не се согласуваме за нешто со други луѓе или групи на луѓе.
Конфликтот има своја структура составена од две нешта: важноста на темата на конфликтот за нас и процената на долгорочните односи со личност или група на луѓе со кои не се согласуваме. Нашето однесување ќе зависи од тоа дали навистина се грижиме за нешто, па соодветно ќе го засилиме конфликтот, особено ако, сепак, процениме дека другата страна ни е неважна во иднина.
Избегнување и ескалација на конфликти
Овие два процеса се случуваат истовремено, а целата структура на конфликтот е под влијание на културни и социјални фактори, кои можат да влијаат на перцепцијата на другата страна како безначајна, притоа давајќи уште поголемо значење на темата на конфликтот, со тенденција да се излезе како победник од конфликтот. А можно е да се намали интензитетот на конфликтот со нагласување на долгорочните добри односи.
Ако се држиме до индивидуалното ниво, секој од нас може да препознае некои општи елементи кога ќе дојде во конфликт со другите. Постојат непријатност, сомнеж во намерите на соговорникот и склоност да се избегнуваат средби. Но тоа не може да трае вечно, бидејќи средбата во одреден момент ќе се случи и тогаш ќе има ескалација, дополнителни недоразбирања, обвинувања и навреди, што ја зајакнува нашата верба дека ние сме во право, а не другата страна.
Неконтролираното однесување што следува го прави конфликтот многу непријатен за повеќето луѓе. Така, оние што сакаат конфликти го знаат ова, па го туркаат докрај за да го добијат она што го сакаат. Но и ескалацијата има свој крај, бидејќи ако другата страна не отстапи, ќе дојде момент кога и двајцата ќе изгубат повеќе отколку што добиваат. Нашата цел не е да завршиме со расправии со колегите на работа, со шефот или со вработените, со работник во продавница, случајни минувачи, соседи или со луѓе од непосредната околина. Иако сѐ зависи од процената дали овие односи ни се важни на долг рок. Ако планираме да го смениме работното место, нема да го намалиме интензитетот на конфликтот, што во овој случај можеби ќе ни послужи како празнење на насобраните фрустрации, кои не мора секогаш да имаат покритие во вистинските врски, туку произлегуваат од нашите верувања.
Сепак, подобро е сите да го ублажат конфликтот и луѓето да се договорат за проблемите што се појавиле, за да се одржи климата на позитивни меѓучовечки односи.
Понекогаш е потребно да се влезе во конфликт за да се заштити сопствениот интегритет и другата страна да види каде е границата. Ако луѓето се реални во своите желби, надминувањето на конфликтот може да ги зајакне врските меѓу оние што работат заедно на некоја задача. Конфликтите на пошироко општествено ниво можат да имаат катастрофални последици за двете страни, а кога ќе се реализира тоа, се пристапува кон преговори. И сѐ ќе биде подобро ако конфликтот се реши по мирен пат.
Општите совети се мошне добро познати. Многу е важно да не реагирате на прва топка, размислете пред да одговорите и избирајте ги зборовите. Обично се вели: важно е да земете длабок здив и да издишете или да броите до десет во себе. Затоа што целта е да се спречи ескалација на конфликтот. Запрашајте се дали има смисла да реагирате на мали нешта. Така, повеќето конфликти можат да се ублажат на самиот почеток.
Друга перспектива
За да можете да решите конфликт кога преговарате со друго лице, подобро е работите да ги гледате од друга перспектива. Односно, да се обидете да ја согледате ситуацијата на начинот на кој другата страна ја доживува. Емпатијата секогаш е добредојдена, а потоа можете да го изразите и вашето мислење за ситуацијата.
Нема потреба да се воведуваат стари проблеми во дискусијата, бидејќи тоа ќе придонесе за подигање на тензијата. Иако изгледа тешко, најдобро е да го побарате она што го сакате, а на другата страна да ѝ ставите до знаење што не сакате, со отворена опција за преговарање. Разговорот во живо секогаш е подобар од која било друга комуникација, бидејќи напишаното може да биде погрешно разбрано, а луѓето имаат тенденција да бидат попроникливи во живо.
Во конфликтна ситуација, можете да го контролирате сопственото однесување, но не и однесувањето на другите. Затоа е важно да покажете желба за помирување, да поставите граници во врската или, ако тоа е невозможно и нема простор за преговарање, да ја прекинете врската. Полесно е да се каже тоа отколку да се направи, но подгответе се за ситуации што не можете да ги избегнете, и ако дадете сѐ од себе, можеме да се надеваме дека другата страна ќе го цени тоа.
Д-р Лазар Мариќевиќ
