Драгољуб Стевановиќ
- Иако знаеме дека секоја физичка активност придонесува за одржување на здравјето и доброто расположение, на многу луѓе им снемува мотивација да истраат и се откажуваат поради мрзливост или недостиг од самодоверба
Врската помеѓу физичката активност и менталното здравје е јасно утврдена и докажана во голем број студии. Општиот заклучок е дека корелацијата е значајна, односно дека физичката активност, кондицијата и општото движење сами по себе ќе ги одразуваат и општото и менталното здравје.
– Физичката активност е важен фактор во управувањето со стресот, во работата за надминување на зголемената анксиозност и депресија. Но тоа е лесно да се каже, а потешко да се постигне. Значителен број луѓе имаат различни отпори и треба да ја разбудат својата мотивација. Често можеме да ги чуеме како велат дека физичката активност не е за нив и дека имаат премногу други обврски – вели Анѓела Златковиќ, магистерка по психологија и психотерапевтка.
Реална цел
Некои луѓе веднаш мислат дека станува збор за вежбалница и тешки тренинзи, па затоа се демотивирани на почетокот. Депресивните или вознемирените луѓе се уште посклони да се принудат себеси да имаат поздрав физички живот. Лице што има напади на паника може да ја доживее физичка активност или дури и пешачењето како предизвикувач. Тука се јавува таканаречениот феномен „страв од страв“, физичкиот напор го забрзува срцевиот ритам, а тоа веднаш се припишува на паниката, со што се влегува во маѓепсан круг. Во такви случаи, мора да се работи на промена на верувањата и развивање толеранција на симптомите на физички напор, што може да биде исто како и симптомите на анксиозност.
Како да се разбуди мотивација за физичка активност и на тој начин да се помогне? Првиот совет од психолозите е да се постават реални цели.
– Ако поставите цел да трчате 10 километри секој ден, а не сте трчале со месеци или години, логично е дека нема да ја постигнете и тоа може да обесхрабри некого. Затоа, многу е важно да поставите цели што се реални во дадениот момент. Запомнете дека секој чекор на патот до целта е важен, дури и најмалиот.
Друг совет е да се вклучиме во активности во кои уживаме. Не треба премногу да се напрегаме, но не треба ни да правиме работи што не нè исполнуваат. Кога чувствуваме дека правиме нешто со сила, тоа ќе нè одврати од понатамошен напор.
Секоја активност е во ред. Танцување, возење велосипед, лесно џогирање, подолги прошетки… Она што е важно, додава Златковиќ, е да вежбате заедно или во поголема група. Вежбањето со партнер, пријатели или деца ќе биде поинтересно. Заедно, полесно е да одржуваме одредена рутина на вежбање и меѓусебно да се охрабруваме за да ги постигнеме поставените цели. Ако одењето во кафуле или гледањето епизода од серија го замениме со прошетка, одење на базен или правење вежби што можеме да ги правиме заедно дома, брзо ќе забележиме како тоа се одразува на нашето расположение.
– Секогаш кога можете, пешачете до работа, на пазар, до продавница. Одете по скали наместо со лифт. Иако можеби ќе треба да започнете малку порано, на овој начин ќе добиете и убав тренинг. Препорачливо е да пешачите најмалку пет километри на ден. Можете да инсталирате апликација што брои чекори и километри, што може подобро да ве мотивира да ги постигнете вашите дневни цели – додава м-р Анѓела Златковиќ.
Психолозите истакнуваат дека чувството на удобност исто така е важно, а тоа вклучува спортска опрема во која човекот ќе се чувствува удобно, а не онаа што е модерна, неудобна и во која се чувствува непријатно. Треба да се обидеме да не западнеме во прекумерна самокритика, бидејќи е важно да бидеме нежни и внимателни кон себе.
Физичката активност може да биде значаен фактор за зголемување на самодовербата. Долгорочните ефекти од вежбањето се подобар квалитет на спиењето, поголема енергија, губење тежина и подобро расположение. За да истраете, добар трик е да се наградите себеси во форма на топла бања или кафе по вежбањето. Ваквите ситници секогаш се добра мотивација.
– Начинот на кој размислуваме директно влијае на нашето однесување. Штом си кажеме дека не можеме да направиме нешто – значително ги намалуваме шансите да се обидеме и со тоа да си докажеме дека не е сѐ толку апсолутно. И кога ќе почнете да воведувате некои промени, се очекува блокирачките верувања да бидат тука за да ни кажат дека вежбаме неколку недели и ништо не сме постигнале. Но секогаш мора да бидеме свесни дека таквите мисли нè саботираат, затоа мора да станеме свесни за нив, да ги замениме негативните со позитивни и да продолжиме напред – заклучува м-р Анѓела Златковиќ.
Музиката е најдобриот поттик за секоја физичка активност. Забавна мелодија може да ве поттикне, па дури и да го олесни вежбањето. Имајќи го ова предвид, одвојте време да создадете плејлиста што ќе влијае на вашата мотивација. Препорачливо е повремено да вклучувате нови мелодии во вашата плејлиста за вежбање. Тие не мора да бидат исклучиво актуелни хитови. Всушност, тие можат да бидат и стари, добро познати песни што ги сакате и кои сигурно ќе ви го подобрат расположението.
