Човечкиот мозок е многу сложен орган кој не се откажува лесно од своите тајни. Благодарение на напредокот во технологијата за снимање, скриените форми и функции на невролошката анатомија продолжуваат да се појавуваат, од нови видови на нервни клетки до целосно нови групации на ткива.
Истражувачи од Универзитетот во Копенхаген и Универзитетот од Рочестер идентификувале слој од ткиво што помага да се заштити нашата сива и бела материја, што досега не се препознавал.
Со дебелина од само неколку клетки, оваа мембрана се чини дека игра улога во посредувањето на размената на мали, растворени материи меѓу одделите во мозокот. Исто така, се чини дека е домашна база на имунолошки клетки специфични за мозокот, а да не зборуваме за помагање во мозочниот систем за отстранување на „отпадот“, елиминација на растворливи протеини и метаболити од централниот нервен систем.
Молекуларниот биолог од Универзитетот во Копенхаген, Кјелд Молгард и неговите колеги, своето откритие го нарекоа Субарахноидална лимфна мембрана (SLYM). Тие го потврдија нејзиното присуството и во мозок на возрасен човек.
Се наоѓа помеѓу две други мембрани кои го штитат мозокот. Го дели просторот на нашата мозочна течност на два дела, со што вкупниот број на познати мембрани што го обвиткуваат нашиот мозок се четири. Се чини дека дејствува како бариера за молекулите во нашата мозочна течност кои се поголеми од околу 3 килодалтони; споредливи со екстремно мал протеин.
За разлика од останатиот дел од нашето тело, нашиот централен нервен систем нема лимфни (имуни) садови и се смета за имунопривилегиран – термин кој се однесува на местата во нашите тела каде што имунолошките реакции се високо контролирани, како што се очите и тестисите.
Така, тимот се сомнева дека цереброспиналната течност може да преземе дел од улогата на имунолошкиот систем во мозокот. Присуството на Субарахноидална лимфна мембрана може да објасни како ова функционира.
„Откривањето на новата анатомска структура која одвојува и помага во контролирање на протокот на цереброспиналната течност во и околу мозокот сега ни дава многу поголема благодарност на софистицираната улога што ја игра цереброспиналната течност не само во транспортот и отстранувањето на „отпадот“ од мозокот, но и во поддршката на нејзината имунолошка одбрана“, вели неврологот Мајкен Недергард од Универзитетот во Рочестер.
Со оглед на тоа што овој дополнителен слој на мозочната обвивка штотуку е откриен, има уште многу да се работи. Истражувачите се прашуваат дали ова ткиво може исто така да биде вклучено во поопшт имунитет на централниот нервен систем и затоа игра улога во придружните болести како мултиплекс склероза.
„Заклучуваме дека Субарахноидална лимфна мембрана ги исполнува карактеристиките на мезотелиумот со тоа што делува како имунолошка бариера што спречува размена на мали растворени материи помеѓу одделот на надворешниот и внатрешниот субарахноидален простор и со покривање на крвните садови во субарахноидалниот простор“, пишуваат Молгард и неговите колеги.
Истражувањето е објавено во „Сајанс“ (Science).
Подготви: Софија Саздовска
