Моќната балада на групата „Скорпионс“ беше звукот на падот на Железната завеса, но еден нов подкаст открива дека се работи за пропаганда
Автор: Стив Чик
Гардијан
Со својот незаборавен рефрен со свиркање и стихови инспирирани од Русија како постепено се реформира со политиката за отворање, моќната балада „Winds of Change“ на групата Скорпионс од 1990 година стана моќно присуство во последните денови на Студената војна. Креативниот пресврт за германската група која претходно стекна слава со впечатливи омоти на албуми и мега-хитот „Rock You Like a Hurricane“, апелот на песната за зближување беше прифатен од страна на Источноевропејците кога се сруши Железната завеса. Но што ако овој случаен пресврт во кариерата на групата прикрива една пострашна вистина, а тоа е дека песната всушност била напишана од ЦИА за да се дестабилизира и онака ослабениот Советски Сојуз?
Се работи за теорија на заговор која ја застапува американскиот новинар и добитник на наградата „орвел“, Патрик Раден Киф, во неговиот најнов подкаст именуван според песната. Киф прво слушнал гласини од еден од неговите контакти во разузнавачката заедница пред една деценија и оттогаш се заинтригирал. „Winds of Change“ брзо разви силен и помалку апсурден наратив додека Киф бараше траги од САД до Русија, групи на обожаватели на концерт на „Скорпионс“ во Киев и обиди да натера поранешни оперативци на ЦИА да ги прекршат протоколите и да потврдат дали навистина врвната американска шпионска служба инсталирала свој текстописец.
Иако тој заклучува дека ваквата наводна операција не е ништо „во споредба со државните удари, атентати или тортура помогнати од ЦИА“, сепак тогаш ризикот бил голем.
– Кога од денешна гледна точка се навраќаме на минатото, сега знаеме дека ќе паднеше Берлинскиот ѕид и дека ќе се распаднеше Советскиот Сојуз. Но луѓето во ЦИА тогаш тоа не го сфатија здраво за готово. Тогаш се сметаше дека Советскиот Сојуз засекогаш ќе постои, а ЦИА требаше да стори сè за да го спречи тоа – вели тој.
Тоа значеше користење на секое оружје што постои, во што меѓу другото спаѓа и најголемиот американски културен извоз, односно рок-музиката.
– Советските претставници одамна негодуваа на слободното изразување што тој рок го претставува и како може да влијае врз советската младина. ЦИА сметаше дека рок-музиката е културно оружје во Студената војна. „Winds of Change“ беше објавена една година по падот на Берлинскиот ѕид и стана химна за крајот на комунизмот и обединувањето на Германија. Таа носи порака на дипломатската моќ која разузнавачката заедница сакаше да ја промовира – вели Киф.
Привлечниот гламур на рокот се погрижи да има публика и во источниот блок кој беше жеден за ваква порака.
– Во музичките продавници не можеше да се купи западна музика туку само на црниот пазар, а можеше да настанат проблеми ако некој слушаше група како „Скорпионс“. Зборував со луѓе во Москва и Санкт Петербург кои ризикуваа да бидат уапсени, а за нив оваа песна многу значеше – објаснува Киф.
Дали нивната поврзаност со песната ќе ја намали вредноста во нивните очи, ако на крајот цинично се испостави дека била нарачка?
– Тоа е едно од прашањата што сакаме да ги испитаме, што значи за слушателот ако дознае дека песната не е целосен израз на чувствата на авторот, туку само политичка пропаганда. Не сметам дека ЦИА стои зад чувствата во „Winds of Change“. Во советскиот блок веќе постоеше чувство на исцрпеност кое помогна во промената. Песната тоа го одразува и го нагласува токму тоа што ЦИА го посакуваше – смета Киф.
Во неговата потрага по вистината, Киф открил тајна историја на уметници, режисери и артисти кои соработувале со американските шпионски служби, а меѓу нив спаѓаат Луис Армстронг и Нина Симон. Анализата на информации го натера да го преиспита целото свое досегашно знаење.
Јасно е дека Киф сака да ја држи својата публика во неизвесноста на мистеријата и не сака да открие детали што неговата истрага ги открила, а дури и одби да потврди дали имал шанса да ги интервјуира „Скорпионс“. Веројатно би бил добар агент на ЦИА.
Чувството дека ништо не така како што ни се чини го одразува нашето време. Останува да видиме дали ерата на теории на заговор на крајот ќе се покаже како обична приказна, како онаа за рокерите кои добија хит од пропагандата на ЦИА.
Превод: Билјана Здравковска
