Поради својот грандиозен потенцијал и скромни резултати, Бразил, донекаде иронично, отсекогаш бил класифициран како „земја на иднината“, а таа иднина конечно треба да се случи во тековниот век. Огромната територија и население, моќната економија (десетта по големина во светот), изобилството природни ресурси, демократскиот политички систем и развиената национална свест и национален идентитет укажуваат дека Бразил има потенцијал да стане суперсила во 21 век…
Автор на анализата/фељтонот што ќе го проследиме во неколку продолженија е Матеј Шериќ, аналитичар во „Актуалитика“ и во „Геополитика“. Во денешното издание го објавуваме второто продолжение.
Иако Бразил не учествуваше во Првата светска војна, тој беше основач на Лигата на народите, од која се повлече во 1929 година бидејќи не доби статус на постојан член. Во Втората светска војна, Бразил ѝ се приклучи на сојузничката коалиција од 1942 година и беше единствената јужноамериканска нација што испрати војници да се борат на европскиот континент. Кога беа основани Обединетите нации, американскиот претседател Франклин Рузвелт сметаше дека на Бразил треба да му се даде постојано место во Советот за безбедност на ООН, но американската администрација ја отфрли идејата. За дел од Бразилците, ова беше доказ дека големите сили се во заговор против Бразил за да му ги одземат напредокот и меѓународниот статус што го заслужува. Од втората половина на 20 век до денес, бразилското Министерство за надворешни работи се жалеше на одлуката. Бразилците веруваат дека треба да имаат постојано место во Советот за безбедност на ООН, поради што се здружија со Германија, Индија и Јапонија, земји што бараат реформи за да добијат поголемо влијание во решавањето на кризите.
За време на Студената војна, Бразилија цврсто беше на страната на Западот. Властите се обидоа да постигнат максимален економски раст врз основа на протекционистички националистички политики, што доведе до инфлација и валутна криза. Во 1964 година се случи воен удар поддржан од ЦИА, а воената хунта владееше авторитарно до 1985 година. Оттогаш, во сила е демократски поредок.
Уставот усвоен во 1988 година воспостави претседателски политички систем, а земјата е федерација на републики. Федеративна Република Бразил се состои од 26 федерални држави и федерален округ, чиј главен град е Бразилија. Претседателот не е само шеф на државата туку и шеф на владата и се избира за четиригодишен мандат, со можност за реизбор за втор последователен мандат. Сепак, по пауза од еден или повеќе мандати, поранешниот претседател може да биде реизбран. Националниот конгрес е дводомно законодавно тело на федерацијата, кое се состои од Домот на пратениците и Федералниот сенат. Гласањето е задолжително за писмени лица на возраст меѓу 18 и 70 години, а опционално за неписмени лица на возраст меѓу 16 и 18 години и за лица над 70 години.
Напредок на почетокот на новиот милениум
Како и другите латиноамерикански земји, Бразил честопати се спротивставуваше на различни форми на американски империјализам, но никогаш целосно. По финансиските проблеми од крајот на 20 век, се случи голема промена со доаѓањето на власт на претседателот Луиз Инасио Лула да Силва во 2003 година. Силва се залагаше за посилна соработка помеѓу „Југот и Југот“ и другите латиноамерикански земји и почна поенергично да се спротивставува на американските неолиберални политики во иницијативите на ММФ и Светската банка.
Властите создадоа силен економски раст и извозна економија и овозможија зголемување на стандардите. Беа спроведени структурни реформи, а екстремната сиромаштија беше драстично намалена. Социјалните програми како што се „Болса Фамилија Бразилија“ и „Фоме зеро“ вклучуваа сиромашни заедници како оние во фавелите. Владата исто така преговараше за трговски договори од енергетска, воена и инфраструктурна природа со недемократски земји и покрај неодобрувањето од Соединетите Американски Држави и Европската Унија.
Најсилниот пазар во развој
Во првата деценија од 21 век, Бразил стана еден од најсилните пазари во развој и силен придонесувач за глобалниот економски раст. Затоа Бразил стана еден од основачите на Меркосур, Г20 и на БРИКС, организацијата на најголемите економии во развој. Не е случајно што на Бразил му е дадена почетната буква на овие организации. Буквата Б го означува Бразил, а Бразил ги означува Глобалниот Југ и потенцијалот на истиот тој Југ што историски бил ограничен прво од европскиот империјализам, а потоа од американскиот неоколонијализам. Големите спортски настани, Светското првенство во фудбал во 2014 година и Летните олимписки игри во 2016 година, беа награда за зголемениот политички, економски и еколошки напредок што го постигна Федеративна Република Бразил.
Автор: Матеј Шериќ
продолжува
